Μαύρη Επέτειος: 21 Αυγούστου 2018 – 20 Αυγούστου… 2059
Γράφει ο Δημήτρης ΣτεργίουΑν «διάβαζε» ο Αίσωπος όλα αυτά που γράφονται και άκουγε όλα αυτά που λέγονται αυτές τις ημέρες για τη φιέστα που ετοιμάζει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ –ΑΝΕΛ για την «καθαρή έξοδο» από τα Μνημόνια στις 21 Αυγούστου θα μας θύμιζε αυτό που είπε ένα παιδί στα σαλιγκάρια, όταν τα άκουσε να τσιρίζουν πάνω στη φωτιά, δηλαδή «των οικιών υμών εμπιμπραμένων αυτοί άδετε;». Διότι, στις 21 Αυγούστου του 2018 δεν θα γίνει «Έξοδος των Ελεύθερων Πολιορκημένων» από τρία ή, καλύτερα, τέσσερα εφιαλτικά Μνημόνια, ελληνικών νοικοκυριών, Ελλήνων ανέργων, μισθωτών, συνταξιούχων, μικρομεσαίων, επιχειρηματιών, αλλά μια «Είσοδος» σε μια μόνιμα «Καμένη Γη», από το 1981 η οποία αποτελειώθηκε από τις εγκληματικές πολιτικές, ατολμίες, κομματικές σκοπιμότητες και άγριες παρεμβάσεις όλων των,
πρώην αντιμνημονιακών (για την άνοδο στην εξουσία) και στη συνέχεια, με οβιδιακές μεταμορφώσεις, μνημονιακών κυβερνήσεων (για να κρατήσουν την εξουσία!).
Είναι μελαγχολική η διαπίστωση ότι, αντί η δεινή διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση που άρχισε από τις ΗΠΑ το 2007 και επεκτάθηκε ραγδαία διεθνώς, θα σήμαινε συναγερμό όλων των πολιτικών δυνάμεων με προτάσεις και θάρρος για την ανάγκη προώθησης σκληρών συγκεκριμένων μέτρων, τα οποία θα θωράκιζαν την πάντοτε ευάλωτη από διεθνείς αναταραχές ελληνική οικονομία, έγινε το αντίθετο. Σαν να άνοιξε το περιβόητο «Κουτί της Πανδώρας» και ξεπετάχτηκαν όλοι οι ολετήρες με έναν αδυσώπητο κομματικό ανταγωνισμό για το ποιος θα κάνει το περισσότερο κακό στη χώρα και όχι το περισσότερο καλό, όπως είπε ο Δίκαιος Αριστείδης στον πολιτικό του αντίπαλο Θεμιστοκλή λίγο πριν από την κρίσιμη για τους Έλληνες και την Ευρώπη Ναυμαχία της Σαλαμίνος!
Το δράμα της χώρας μας από την ανευθυνότητα, τις πολιτικές σκοπιμότητες και την εξουσιομανία κορυφώθηκε στις 23 Απριλίου του 2010, όταν ο τότε πρωθυπουργός της γνωστής ιαχής «Λεφτά Υπάρχουν» Γιώργος Παπανδρέου ανακοίνωσε την παράδοση της Ελλάδος στην τρόικα.
Παρά τη «φιλολογική» περιεχομένου ανακοίνωσή του, με παραπομπές στην Οδύσσεια και την Ιθάκη, και τους «λεονταρισμούς» του, ο κ. Παπανδρέου παραδεχόταν την ήττα του, η οποία θα είχε οδυνηρές συνέπειες στη χώρα μας. Στην αρχή μάς παρουσίαζε την τραγική οικονομική κατάσταση (το ίδιο τροπάριο ακούμε συνεχώς τα τελευταία σαράντα χρόνια από τις εκάστοτε νέες κυβερνήσεις!) με τις φράσεις «ακατανόητα λάθη, παραλείψεις, εγκληματικές επιλογές και καταιγίδα των προβλημάτων που μας κληροδότησε η προηγούμενη κυβέρνηση», «ένα σκάφος έτοιμο να βυθιστεί», «μια χώρα χωρίς κύρος και αξιοπιστία, που είχε χάσει το σεβασμό ακόμα και των φίλων και των εταίρων της», «μια οικονομία εκτεθειμένη στο έλεος της αμφισβήτησης και των ορέξεων της κερδοσκοπίας». Στη συνέχεια παραδεχόταν ότι «απέτυχε» να «σώσει» τη χώρα και να ενισχύσει το κύρος της, την αξιοπιστία της και το σεβασμό των άλλων.
Δηλαδή, από το προεκλογικό σύνθημα του Γιώργου Παπανδρέου « Λεφτά υπάρχουν» οδηγήθηκε η χώρα μετεκλογικά στην υπογραφή του πρώτου Μνημονίου. Στη συνέχεια, από τις «Ζαππειάδες» του Αντώνη Σαμαρά για χωρίς Μνημόνια οδηγήθηκε η χώρα στην υπογραφή του δεύτερου Μνημονίου. Και από την προεκλογική υπόσχεση του Αλέξη Τσίπρα για κατάργηση των Μνημονίων, της τρόικας, των δανειστών, η χώρα οδηγήθηκε μετεκλογικά, ύστερα από κοστοβόρες εμπλοκές, σε ένα δημοψήφισμα και νέες εκλογές μέσα σε ένα χρόνο και στην υπογραφή του τρίτου Μνημονίου που ήδη «τρέφει» ένα τέταρτο!
Το Πρώτο Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής (Μνημόνιο) για την Ελλάδα
Έτσι, στις 2 Μαΐου 2010, η Ευρωομάδα συμφώνησε να χορηγηθούν διμερή δάνεια που θα συγκέντρωνε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (η λεγόμενη «Δανειακή Διευκόλυνση για την Ελλάδα» – ΔΔΕ) συνολικού ποσού 80 δισ. ευρώ, το οποίο θα εκταμιευόταν από τον Μάιο του 2010 έως το τέλος Ιουνίου 2013. (Το ποσό αυτό μειώθηκε τελικά κατά 2,7 δισ. ευρώ, επειδή η Σλοβακία αποφάσισε να μη συμμετάσχει στη συμφωνία Δανειακής Διευκόλυνσης για την Ελλάδα, ενώ η Ιρλανδία και η Πορτογαλία αποχώρησαν από τη Διευκόλυνση, καθώς ζητούσαν και οι ίδιες χρηματοδοτική συνδρομή).
Η χρηματοδοτική συνδρομή που συμφωνήθηκε από τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης ήταν μέρος μιας κοινής δέσμης, στην οποία το ΔΝΤ συνεισέφερε επιπλέον ποσό 30 δισ. ευρώ στο πλαίσιο συμφωνίας Stand-By (SBA)
Τα αποτελέσματα της διαχείρισης της χρηματοδότησης αυτής μαμούθ ήταν τραγικά, όπως παρουσιάζονται ανάγλυφα στον Πίνακα 1. Μέσα σε λίγους μήνες καταρρίφθηκαν όλα τα αρνητικά ρεκόρ δεκαετιών στην οικονομία. Συγκεκριμένα, η τότε κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου «κατόρθωσε» να καταρρίψει μέσα μόνο σε ένα χρόνο (το 2010) επτά αρνητικά ρεκόρ βασικών μεγεθών της ελληνικής οικονομίας, όπως προκύπτει από τον παρατιθέμενο πίνακα 6. Σημειώνεται ότι τα επόμενα χρόνια, πολλά από τα αρνητικά αυτά ρεκόρ, επιδεινώθηκαν ακόμη περισσότερο:
Πίνακας 6: Επτά αρνητικά ρεκόρ της ελληνικής οικονομίας σε ένα έτος (2010)
1. Ανεργία | % | Ετος | Κυβέρνηση |
Νέο ρεκόρ | 12,5 | 2010 | ΠΑΣΟΚ |
Προηγούμενο ρεκόρ | 12,0 | 1999 | ΠΑΣΟΚ |
Νέο ρεκόρ από 1961 | |||
2. ΑΕΠ | % | Ετος | Κυβέρνηση |
Νέο ρεκόρ | 7,0 | 2011 | ΠΑΣΟΚ |
Προηγούμενο ρεκόρ | 4,6 | 2010 | ΠΑΣΟΚ |
Νέο ρεκόρ από 1961 | |||
3. Πραγματική ετήσια αύξηση μισθών | % | Ετος | Κυβέρνηση |
Νέορεκόρ | 11,5 | 2011 | ΠΑΣΟΚ |
Προηγούμενο ρεκόρ | 9,0 | 2010 | ΠΑΣΟΚ |
Νέο ρεκόρ από 1961 | |||
4. Δημόσιο χρέος (% ΑΕΠ) | % | Ετος | Κυβέρνηση |
Νέο ρεκόρ | 142,5 | 2010 | ΠΑΣΟΚ |
Προηγούμενο ρεκόρ | 126,8 | 2009 | ΝΔ |
Νέο ρεκόρ από 1961 | |||
5. Ετήσιος πληθωρισμός % | % | Ετος* | Κυβέρνηση |
Νέο ρεκόρ | 4,7 | 2010 | ΠΑΣΟΚ |
Προηγούμενο ρεκόρ | 4,2 | 2008 | ΝΔ |
Νέο ρεκόρ από 1998 | |||
6. Δανεισμός (δισ, ευρώ) | Ποσό | Ετος | Κυβέρνηση |
Νέο ρεκόρ | 41,8 | 2010 | ΠΑΣΟΚ |
Προηγούμενο ρεκόρ | 36,6 | 2009 | ΝΔ |
Ρεκόρ 50 ετών | |||
7. Ποσοστό φτώχειας | % | Ετος | Κυβέρνηση |
Νέο ρεκόρ | 27,7 | 2010 | ΠΑΣΟΚ |
Προηγούμενο ρεκόρ | 19,7 | 2009 | ΝΔ |
Ρεκόρ 30 ετών | |||
* Ο ετήσιος πληθωρισμός το 2011 ήταν 3,3% αλλά τον Σεπτέμβριο του 2010 ήταν 5,6%. Τους περισσότερους μήνες του 2011, ο πληθωρισμός ήταν πάνω από το 5%.
Το Δεύτερο Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής (Μνημόνιο) για την Ελλάδα
Στις 14 Μαρτίου 2012, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης ενέκριναν τη χρηματοδότηση του δεύτερου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής για την Ελλάδα. Τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης και το ΔΝΤ διέθεσαν τα μη εκταμιευθέντα ποσά του πρώτου προγράμματος (Δανειακή Διευκόλυνση για την Ελλάδα), συν άλλα 130 δισ. ευρώ για το διάστημα 2012 - 2014. Ενώ η χρηματοδότηση του πρώτου προγράμματος βασίστηκε σε διμερή δάνεια, συμφωνήθηκε ότι, από την πλευρά των κρατών μελών της Ευρωζώνης, το δεύτερο πρόγραμμα θα χρηματοδοτούνταν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EΤΧΣ), που είχε ήδη τεθεί πλήρως σε λειτουργία από τον Αύγουστο του 2010.
Συνολικά, το δεύτερο πρόγραμμα προέβλεπε χρηματοδοτική συνδρομή ύψους 164,5 δισ. ευρώ έως τα τέλη του 2014 (στη συνέχεια η περίοδος αυτή παρατάθηκε έως τα τέλη Ιουνίου του 2015). Από το ποσό αυτό, τα 144,7 δισ. ευρώ αποτελούν τη συνεισφορά της Ευρωζώνης και θα διατεθούν μέσω του EΤΧΣ, ενώ το ΔΝΤ θα συνεισφέρει τα υπόλοιπα 19,8 δισ. ευρώ. (Αυτό αποτελεί μέρος ρύθμισης τετραετούς διάρκειας, ύψους 28 δισ. ευρώ, στο πλαίσιο του Διευρυμένου Πιστωτικού Μηχανισμού για την Ελλάδα, που εγκρίθηκε από το ΔΝΤ τον Μάρτιο του 2012).
Επιπλέον, κατά την έναρξη του δεύτερου προγράμματος συμφωνήθηκε ότι για να βελτιωθεί η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους πρέπει να υπάρχει συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα (PSI). Η υψηλή συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην προσφορά ανταλλαγής του χρέους της Ελλάδας την άνοιξη του 2012 συνέβαλε σημαντικά στον σκοπό αυτό. Από το συνολικό ποσό των 205,6 δισ. ευρώ σε ομόλογα επιλέξιμα για την προσφορά ανταλλαγής, ανταλλάχθηκαν περίπου 197 δισ. ευρώ, δηλαδή το 95,7%.
Οι εκταμιεύσεις της χρηματοδοτικής συνδρομής εξαρτώνται από την τήρηση των ποσοτικών κριτηρίων επιδόσεων και τη θετική αποτίμηση της προόδου όσον αφορά τα κριτήρια πολιτικής, όπως προβλέπεται στην απόφαση 2011/734/ΕΕ του Συμβουλίου, της 12ης Ιουλίου 2011 (που τροποποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2011, καθώς και στις 13 Μαρτίου και στις 4 Δεκεμβρίου 2012) και στο Μνημόνιο Συνεννόησης που θέτει τους όρους οικονομικής πολιτικής.
Αβεβαιότητα από την πολιτική αστάθεια το 2012
Την άνοιξη του 2012, λόγω της συνεχιζόμενης πολιτικής αστάθειας, προκηρύχθηκαν εκλογές που δημιούργησαν ένα ιδιαίτερα τεταμένο κλίμα. Η αβεβαιότητα για το πιθανό αποτέλεσμα μιας δεύτερης εκλογικής αναμέτρησης προκάλεσε μεγάλη αύξηση της διαρροής κεφαλαίων στο εξωτερικό και αμφιβολίες σχετικά με την ικανότητα της Ελλάδας να υλοποιήσει το πρόγραμμα προσαρμογής. Τελικά, οι εκλογές της 17ης Ιουνίου κατέληξαν στον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας, αποτελούμενης από τρία πολιτικά κόμματα, η οποία είχε την εντολή να διασφαλίσει το μέλλον της Ελλάδας στην Ευρωζώνη και να υλοποιήσει με αποφασιστικότητα το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής. Η νέα κυβέρνηση και η δημόσια διοίκηση προχώρησαν γρήγορα στη λήψη των αναγκαίων μέτρων για να καλυφθεί η υστέρηση στην υλοποίηση του προγράμματος. Η δυσκολία εκπλήρωσης των προϋποθέσεων το διάστημα αμέσως μετά τις εκλογές καθυστέρησε σημαντικά την εκταμίευση των επόμενων δόσεων των δανείων από διεθνείς δανειστές και, παρόλο που η καθυστέρηση αυτή ήταν δικαιολογημένη, είχε ιδιαίτερα αρνητικές συνέπειες για την οικονομία.
Στο πλαίσιο αυτό, και λαμβανομένων υπόψη των μέτρων που έλαβαν οι αρχές, στις 26-27 Νοεμβρίου 2012, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης και το ΔΝΤ συμφώνησαν να παρατείνουν την πορεία δημοσιονομικής προσαρμογής κατά δύο έτη και, ως εκ τούτου, να μειώσουν τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2014, από 4,5% στο 1,5% του ΑΕΠ, με μέση ετήσια προσαρμογή της τάξης του 1,5% του ΑΕΠ μέχρι να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 4,5% του ΑΕΠ το 2016. Συμφώνησαν επίσης σε δέσμη μέτρων για μείωση του χρέους της Ελλάδας στο 124% του ΑΕΠ μέχρι το 2020. Καλά κρασιά!
Στις 29 Σεπτεμβρίου 2014 έφθασαν στην Αθήνα κλιμάκια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ για να ξεκινήσουν συζητήσεις πολιτικής στο πλαίσιο της πέμπτης αξιολόγησης του δεύτερου προγράμματος προσαρμογής για την Ελλάδα.
Οι συζητήσεις διακόπηκαν στις αρχές Δεκεμβρίου 2014, όταν ξεκίνησε η διαδικασία για την εκλογή του νέου Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, και, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπει το ελληνικό Σύνταγμα, μετά την τρίτη ανεπιτυχή ψηφοφορία στις 29 Δεκεμβρίου, προκηρύχθηκαν πρόωρες κοινοβουλευτικές εκλογές για τις 25 Ιανουαρίου 2015. Η προκήρυξη των εκλογών προκάλεσε σημαντική πολιτική αβεβαιότητα, εν όψει μάλιστα της προγραμματισμένης λήξης του προγράμματος στις 28 Φεβρουαρίου. Τις εκλογές κέρδισε το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ, που βρισκόταν μέχρι τότε στην αντιπολίτευση.
Στις 18 Φεβρουαρίου, ύστερα από εντατικές διαπραγματεύσεις μεταξύ της νεοεκλεγείσας κυβέρνησης και των κρατών μελών της Ευρωζώνης και με τη συνδρομή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ, η ελληνική κυβέρνηση ζήτησε την παράταση της «κύριας σύμβασης χρηματοδοτικής διευκόλυνσης» για την Ελλάδα. Η Ευρωομάδα συμφώνησε να παραταθεί το πρόγραμμα για τέσσερις μήνες, αφού η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύτηκε να πραγματοποιήσει μια ολοκληρωμένη σειρά μεταρρυθμίσεων και να ολοκληρώσει τις εθνικές κοινοβουλευτικές διαδικασίες. Στις 27 Φεβρουαρίου οριστικοποιήθηκε η παράταση με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΤΧΣ.
Έκτοτε, πραγματοποιήθηκαν εντατικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των θεσμικών οργάνων και των ελληνικών αρχών για την επιτυχή ολοκλήρωση της πέμπτης επανεξέτασης. Ωστόσο, δεν κατέστη δυνατό να επιτευχθεί συμφωνία. Ως εκ τούτου, η επανεξέταση δεν ήταν δυνατόν να ολοκληρωθεί και το δεύτερο πρόγραμμα έληξε στις 30 Ιουνίου 2015.
Πώς εξανεμίσθηκαν τα 137,9 δις. ευρώ από το «κούρεμα»
Όπως προκύπτει και από τους παρατιθέμενους πίνακες, και το Δεύτερο Μνημόνιο όχι μόνο δεν αντέστρεψε την τραγική εικόνα της ελληνικής οικονομίας και της κοινωνίας την οποία είχε δημιουργήσει το Πρώτο Μνημόνιο, αλλά συνέβαλε να πάνε χαμένες οι θυσίες του ελληνικού λαού στο βωμό κομματικών σκοπιμοτήτων, αντιδράσεων, εμπλοκών, ατολμιών, ανικανότητας. Αλλά, αυτό που θα έπρεπε να είχε προκαλέσει την επέμβαση του εισαγγελέα είναι η περίπτωση του «κουρέματος», δηλαδή της αγριότερης παρέμβασης σε οικονομία και της εφιαλτικότερης λεηλασίας της ιδιωτικής περιουσίας, των τραπεζών και των ασφαλιστικών ταμείων.
Υπενθυμίζεται ότι αποτέλεσμα της επιδείνωσης της οικονομικής κατάστασης το 2011 ήταν, όπως ήδη αναφέρθηκε, η απόφαση στη Σύνοδο Κορυφής στις 26 Οκτωβρίου 2011 για περαιτέρω βοήθεια προς την Ελλάδα, δηλαδή για ένα νέο πρόγραμμα με αύξηση της βοήθειας των 109 δισ. ευρώ του Ιουλίου σε 130 δισ. ευρώ, το οποίο μαζί με το υπόλοιπο του πρώτου προγράμματος έφτανε στο ιλιγγιώδες ποσό των 167 δις. ευρώ!!! Το πρόγραμμα όμως αυτό που περιελάμβανε την εθελοντική ανταλλαγή ομολόγων που διακρατούσε ο ιδιωτικός τομέας με νέα ομόλογα, με παράλληλη περικοπή της ονομαστικής αξίας κατά 50%. Πρόκειται, δηλαδή, για το γνωστό «κούρεμα» ή PSI, που αποτελεί την αγριότερη παρέμβαση σε οικονομία και την εφιαλτικότερη λεηλασία της ιδιωτικής περιουσίας, των τραπεζών και των ασφαλιστικών ταμείων.
Αλλά, η απογοήτευση και η αγανάκτηση αυτή διατρανώνεται και από τη μελαγχολική διαπίστωση ότι πήγε στράφι και η τεράστια αυτή θυσία του ελληνικού λαού, όπως και όλες στη συνέχεια. Το πρώτο δίμηνο του 2012 ολοκληρώθηκαν οι διαπραγματεύσεις για το πρόγραμμα αυτό, για το «κούρεμα», δηλαδή. Όπως προκύπτει από την έκδοση της Τράπεζας της Ελλάδος «Το Χρονικό της Κρίσης: 2010-2013», το συνολικό καθαρό όφελος (μείωση του χρέους) των 137,9 δις. ευρώ που προέκυψε από το «κούρεμα» μετριάστηκε σημαντικά λόγω: α) της ανάγκης για ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών με έκδοση νέου χρέους ύψους 41 δις. ευρώ εντός του 2012, β) του δανεισμού ύψους 11,3 δις. ευρώ για την επαναγορά χρέους το Δεκέμβριο, γ) του γεγονότος ότι η μείωση της αξίας των ομολόγων που διακρατούσαν τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία ή άλλοι φορείς, ύψους 16,2 δις. ευρώ, δεν οδήγησε σε μείωση του χρέους, επειδή επρόκειτο για ενδοκυβερνητικό χρέος, δ) του δανεισμού 4,5 δις. ευρώ για την παροχή ομολόγων του ΕΦΣΕ στα ασφαλιστικά ταμεία ως αντισταθμικού οφέλους έναντι της μείωσης των απαιτήσεων που υπέστησαν, ε) της ανάγκης δανεισμού 11,9 δισ. ευρώ για την κάλυψη του ελλείμματος του 2012 και στ) λοιπών υποχρεώσεων του Δημοσίου (π.χ. πληρωμές στον ΕΜΣ, πληρωμές παλαιών οφειλών κλπ) συνολικού ύψους 1,9 δισ. ευρώ.
Το καθαρό αποτέλεσμα όλων αυτών των συναλλαγών ήταν η μείωση του χρέους εντός του 2012 μόνο κατά 51,2 δισ. ευρώ. Πράγματι, το χρέος που το 2011 είχε διαμορφωθεί σε 355,1 δισ. ευρώ το 2011 (από 329,4 δισ. ευρώ το 2010!!!), το 2012 συρρικνώθηκε στα 303,9 δισ. ευρώ, δηλαδή μειώθηκε κατά 51,2 δισ. ευρώ, αλλά την επόμενη χρονιά (2013) αυξήθηκε κατά 16 περίπου δισ. ευρώ, δηλαδή στα 319,2 δισ. ευρώ, δηλαδή στα ίδια επίπεδα που προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί και το 2017, παρά τη σημαντική συρρίκνωση των δαπανών εξυπηρέτησης του χρέους σε όλη αυτή την περίοδο.
Συμπέρασμα: Από τα 167 δις. ευρώ του «κουρέματος» μόνο 35 δις. ευρώ πήγαν σε μείωση του χρέους. Δηλαδή, δεν θα γινόταν καθόλου «κούρεμα» αν είχε επιτευχθεί ο στόχος για έσοδα 50 δις. ευρώ από αποκρατικοποιήσεις έως το 2015, όπως προκύπτει από τον παρατιθέμενο πίνακα 5.
Το Τρίτο Πρόγραμμα του 2015
Στις 19 Αυγούστου 2015, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέγραψε Μνημόνιο Συνεννόησης (ΜΣ) με την Ελλάδα, αφότου το Συμβούλιο των Διοικητών του ΕΜΣ ενέκρινε περαιτέρω στήριξη σταθερότητας συνοδευόμενη από ένα τρίτο πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής. Έτσι δόθηκε συνέχεια στην πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε στις 14 Αυγούστου και δρομολογήθηκε η κινητοποίηση ποσού μέχρι 86 δισ. ευρώ ως χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ελλάδα για τρία χρόνια (2015-2018). Επιπλέον, οι ελληνικές αρχές υπέγραψαν σύμβαση χρηματοδοτικής διευκόλυνσης με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ), με σκοπό να διευκρινιστούν οι όροι χρηματοδότησης του δανείου. Η εκταμίευση των ποσών εξαρτάται από την πρόοδο που θα σημειώνεται στην υλοποίηση των όρων πολιτικής, σύμφωνα με το ΜΣ. Οι όροι πολιτικής σκοπό έχουν να δώσουν στην ελληνική οικονομία τη δυνατότητα να επανέλθει σε πορεία βιώσιμης ανάπτυξης που θα βασίζεται σε υγιή δημόσια οικονομικά, ενισχυμένη ανταγωνιστικότητα, αυξημένη απασχόληση και χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Η πρώτη εκταμίευση ποσών στο πλαίσιο του προγράμματος ύψους 13 δισ. ευρώ θα πραγματοποιούνταν στις 20 Αυγούστου, ενώ ένα πρόσθετο ποσό 10 δισ. ευρώ θα διετίθετο αμέσως για την ανακεφαλαιοποίηση και εξυγίανση των τραπεζών. Τα κεφάλαια αυτά είχαν ως σκοπό να δώσουν στο ελληνικό κράτος τη δυνατότητα να καλύψει τις χρηματοδοτικές του ανάγκες, να εξοφλήσει ληξιπρόθεσμες οφειλές και να αντιμετωπίσει τις ανάγκες του χρηματοπιστωτικού τομέα, ώστε να περιορίσει τα κωλύματα στην οικονομική δραστηριότητα, καθώς και να εξοφλήσει ένα βραχυπρόθεσμο δάνειο-γέφυρα ύψους 7,16 δισ. ευρώ που χορηγήθηκε από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοοικονομικής Σταθεροποίησης στις 20 Ιουλίου.
Συνεχή εγκλήματα που, αντί τιμωρίας, επιβραβεύθηκαν με εκλογικές νίκες!
Το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου 2016 κατέδειξε τα εγκλήματα που είχαν γίνει σε βάρος της αξιοπρέπειας και του κύρους χώρας μας, της οικονομίας, της κοινωνίας, της επιχειρηματικότητας και των νοικοκυριών από τις μνημονιακές κυβερνήσεις, δηλαδή εκείνες που εμφανίζονταν ως «σωτήριες» μετά το 2010 με ένα δημόσιο χρέος στο 127,9% του ΑΕΠ το 2009 και στις 5 Δεκεμβρίου 2016, ύστερα από τρία εφιαλτικά Μνημόνια, με ένα δημόσιο χρέος σε επίπεδα πάνω από το 177% του ΑΕΠ. Και η κοροϊδία, η οποία χαρακτηρίσθηκε ως «θρίαμβος», είναι ότι «κατορθώθηκε» ώστε οι δανειστές μας να μας κάνουν τη χάρη να ελαφρύνουν το δημόσιο χρέος κατά 20% έως το … 2060, δηλαδή ύστερα από δύο περίπου γενεές!
Κι αυτό το έγκλημα θα έπρεπε να είχε ήδη οδηγήσει στη φυλακή όλους εκείνους, οι οποίοι ως διαχειριστές της ελληνικής οικονομίας μετά το 2009, δεν εφάρμοσαν τα Μνημόνια που υπέγραφαν, αλλά και εκείνους, οι οποίοι, για να καταλάβουν την εξουσία, υπόσχονταν ότι θα «σκίσουν» ή θα «καταργήσουν» τα Μνημόνια.
Επισημαίνεται ότι, με βάση συμπεράσματα εμπειρικών ερευνών, η χώρα μας ήδη θα είχε αντιμετωπίσει την οικονομική κρίση από το πρώτο Μνημόνιο, όπως και άλλες «ομοιοπαθείς» χώρες, αν εφαρμόζονταν από το 2010 οι συμπεφωνημένες δεσμεύσεις με τους δανειστές για προώθηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, από τις οποίες η χώρα θα εξασφάλιζε δεκάδες δισ. ευρώ και, συνεπώς, δεν θα είχε καμιά ανάγκη για νέα Μνημόνια και συνεχείς «κόφτες». Παραθέτω μερικά στοιχεία:
Σύμφωνα με έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για την Ελλάδα το 2011, η αποδοτικότητα της συλλογής των εσόδων από ΦΠΑ υστερεί σημαντικά έναντι των άλλων χωρών του οργανισμού. Συγκεκριμένα, όπως επισημαίνει, διαμορφώνεται στο 0,51, ενώ στις υπόλοιπες χώρες του ΟΟΣΑ είναι 0,71. Αυτή η χαμηλότερη αποδοτικότητα αποδίδεται από τον ΟΟΣΑ στην ανεπάρκεια του φοροεισπρακτικού μηχανισμού και την εκτεταμένη φοροδιαφυγή, με αποτέλεσμα την πολύ μεγάλη απώλεια εσόδων για ην οποία, φυσικά, δεν φταίνε οι δανειστές που ζητούσαν και ζητούν «ισοδύναμα» μέτρα, τα οποία όλες οι μνημονιακές κυβερνήσεις αναζητούσαν και αναζητούν στις περικοπές μισθών και συντάξεων!
Η εξοργιστική διαπίστωση είναι αυτή η χαμηλή αποδοτικότητα στη συλλογή φόρων έγινε χαμηλότερη το μνημονιακό έτος 2011, παρά την αύξηση του κύριου συντελεστή ΦΠΑ από το 19% στο 21%. Συγκεκριμένα, αυτή η αποδοτικότητα συρρικνώθηκε το 2011 στο 0,45 από 0,50 και 0,48 το 2009 και το 2010 αντίστοιχα, με τις γνωστές μοιραίες «σφαγές» των εργαζόμενων και των συνταξιούχων.
Ψιχία από αποκρατικοποιήσεις, ποταμοί εσόδων από περικοπές και φόρους
Όλα αυτά τα εγκλήματα στην οικονομία με λεηλασία των ελληνικών νοικοκυριών, την ιλιγγιώδη αύξηση της ανεργίας, την επίμονη εφιαλτική ύφεση επί επτά χρόνια, την καταστροφή των ελληνικών επιχειρήσεων και, την παράλληλα, ιλιγγιώδη αύξηση του δημόσιου χρέους, συντελέσθηκαν στη δύσμοιρη αυτή χώρα παρά την προκλητική διαπίστωση ότι την ίδια περίοδο εισέρρευσαν στα δημόσια ταμεία εκατοντάδες δισ. ευρώ.
Δεσμώτες έως το… 2059!
Το συμπέρασμα είναι καταθλιπτικό. Οι Έλληνες μισθωτοί, συνταξιούχοι, επιχειρηματίες, άνεργοι, φορολογούμενοι, φτωχοί, κοινωνικώς αποκλεισμένοι, εξουθενωμένα ελληνικά νοικοκυριά, θα εξακολουθούν να είναι δεσμώτες έως το 2059 στον «Καύκασο» του Μαξίμου και της Πλατείας Συντάγματος, τιμωρημένοι από κόμματα που αγιάζουν τα μέσα για τον σκοπό της εξουσίας. Τα επίσημα στοιχεία είναι εκκωφαντικά και τα αποτελέσματα τραγικά, σε σημείο που, μετά την οικονομική κρίση, έχει κορυφωθεί και η κρίση θεσμών και παιδείας, που έχουν επισπεύσει το τέλος της Ιστορίας της Ελλάδος στο 2081! Προσπαθήσαμε να αμβλύνουμε κάπως αυτή την απαισιόδοξη πρόβλεψη επικαλούμενοι την αισιόδοξη εισαγωγή της Ενδιάμεσης Έκθεσης της Τράπεζας της Ελλάδος για το 2018, αλλά, καθώς προχωρούσαμε στην ανάγνωσή της, η σισύφεια δοκιμασία άρχισε ξανά να μας ταλαιπωρεί. Συγκεκριμένα, από μια συνολική θεώρηση των εξελίξεων της περιόδου 2010-2018, η Τράπεζα της Ελλάδος οδηγείται, μετά τις αισιόδοξες, στις ακόλουθες «διδακτικές» εκτιμήσεις:
-Η διάρκεια της προσαρμογής ήταν μακρά και το κόστος πολύ υψηλό σε όρους ανάπτυξης, εισοδημάτων και φορολογικής επιβάρυνσης. Έτσι, στα μακροχρόνια διαρθρωτικά προβλήματα του προτύπου οικονομικής ανάπτυξης προστέθηκαν νέα, εξίσου σοβαρά προβλήματα, που οφείλονται στη μακρά διάρκεια και το εύρος της ύφεσης: υψηλό δημόσιο χρέος, υψηλή μακροχρόνια ανεργία, επενδυτικό κενό, μεγάλο απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων, μεγάλο ποσοστό πληθυσμού που ωθείται κάτω από το όριο της φτώχειας.
-Η ελληνική οικονομία, μετά από μια μακρά περίοδο ύφεσης και στασιμότητας, με δεδομένη πάντως την κάλυψη των χρηματοδοτικών της αναγκών, βρίσκεται σήμερα σε φάση ανάκαμψης και πρέπει να περάσει σύντομα σε ταχύτερη ανάπτυξη, εξασφαλίζοντας όμως παράλληλα την ομαλή χρηματοδότησή της από τις αγορές.
-Η βιώσιμη επιστροφή του Ελληνικού Δημοσίου στις διεθνείς αγορές κρατικών ομολόγων θα είναι η ύστατη και καθοριστική ένδειξη ότι η οικονομία έχει υπερβεί την κρίση. Σε αντίθετη περίπτωση, οι αναπτυξιακές προοπτικές υπονομεύονται και δημιουργούνται σοβαρά προβλήματα.
-Η πρόσφατη πολιτική κρίση στην Ιταλία και η συνακόλουθη αύξηση των αποδόσεων των ελληνικών κρατικών ομολόγων κατέδειξε ότι η ελληνική οικονομία είναι ακόμη ευάλωτη, καθώς μια απότομη αύξηση του κόστους δανεισμού μπορεί να εκτροχιάσει τόσο την αναπτυξιακή πορεία της χώρας όσο και τις δαπάνες εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους. Το κόστος δανεισμού θα μπορούσε να επηρεαστεί ακόμη περισσότερο από τον κλονισμό της εμπιστοσύνης των αγορών στην ικανότητα της ελληνικής οικονομίας να συνεχίσει την πορεία ανόδου. Συνεπώς, για να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των αγορών, πρέπει να συνεχιστεί η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, ιδιαίτερα όσον αφορά τη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και την αναβάθμιση των ανεξάρτητων θεσμών.
- Η απόφαση του Eurogroup της 21ης Ιουνίου 2018 αναμένεται ότι θα έχει σημαντική συμβολή και στους δύο τομείς: στην ομαλή έξοδο στις αγορές και στη συνέχιση της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας, και τούτο διότι: Πρώτον, προβλέπει ενισχυμένη εποπτεία με όρους αιρεσιμότητας, που θα αποτρέψει τον εκτροχιασμό της δημοσιονομικής πολιτικής και την εγκατάλειψη των μεταρρυθμίσεων. Δεύτερον, εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους, τουλάχιστον μεσοπρόθεσμα, γεγονός που θα επηρεάσει θετικά τις αγορές και θα ενδυναμώσει την εμπιστοσύνη στο μέλλον της ελληνικής οικονομίας. Για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα, αποτελεί κλειδί η συνέχιση της δημοσιονομικής και μεταρρυθμιστικής προσπάθειας για μια μακρά χρονική περίοδο, καθώς και η δέσμευση του Eurogroup να εξετάσει περαιτέρω μέτρα ελάφρυνσης του χρέους στη μακροπρόθεσμη περίοδο εάν υπάρξουν απρόβλεπτες δυσμενείς οικονομικές εξελίξεις.
- Στην απόφαση του Eurogroup προβλέπονται πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2022 και 2,2% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο από το 2023 μέχρι το 2060. Ουδεμία χώρα στον κόσμο, με πιθανή εξαίρεση τις πετρελαιοπαραγωγούς χώρες, έχει επιτύχει τόσο υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα και για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Επομένως, αυτή η υπόθεση αποτελεί και τη μεγαλύτερη επισφάλεια στην ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους μακροπρόθεσμα.
- Οι εκτιμήσεις για τις προοπτικές της οικονομίας περιβάλλονται από σημαντικές αβεβαιότητες. Σε ό,τι αφορά το εγχώριο περιβάλλον, καθυστερήσεις στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και των ιδιωτικοποιήσεων και υπερβολική φορολόγηση ενδέχεται να οδηγήσουν σε επιβράδυνση της ανάκαμψης της οικονομίας. Οι κίνδυνοι που πηγάζουν από το εξωτερικό περιβάλλον συνδέονται κυρίως με την αύξηση του εμπορικού προστατευτισμού διεθνώς, με τις γεωπολιτικές εξελίξεις, αλλά και με την αύξηση της αποστροφής κινδύνου των επενδυτών λόγω αναταράξεων στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές. Τέλος, ενδεχόμενη επιδείνωση της προσφυγικής κρίσης και αύξηση των μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την οικονομική δραστηριότητα.
Μια στο καρφί και μια στο πέταλο για να αντέξουν στη συνέχεια στο δρόμο προς το 2060 τα μόνιμα υποζύγια του ολοένα αυξανόμενου φορολογικού βάρος, δηλαδή οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, τα εξουθενωμένα ελληνικά νοικοκυριά και το δυσθεώρητο δημόσιο χρέος…
Πίνακας 1: Πανοραμική εικόνα του οκταετούς εφιάλτη
| 2009 | 1ο Μνημόνιο | 2ο Μνημόνιο | 3ο Μνημόνιο | |||||||||||||||||||
| Μεγέθη | ΄10 | ‘11 | ‘12 | ‘13 | ‘14 | ΄15 | ΄16 | ΄17 | ΄18 | |||||||||||||
| ΑΕΠ (δις. ευρώ | 238 | 226 | 207 | 191 | 181 | 179 | 176 | 174 | 177 | 185 | ||||||||||||
| ΑΕΠ (%) | -3,1 | -4,9 | -8,9 | -6,6 | -3,9 | 0,8 | -0,3 | -0,2 | 1,6 | 2,5 | ||||||||||||
| ΑΕΠ (κατά κεφ- χιλ. ευρώ) | 21 | 20 | 19 | 17 | 16 | 16 | 16 | 16 | ||||||||||||||
| Χρέος (δις. ευρώ) | 231 | 320 | 355 | 304 | 319 | 320 | 312 | 315 | 317 | 332 | ||||||||||||
| Χρέος (% ΑΕΠ) | 128 | 148 | 170 | 157 | 175 | 179 | 177 | 181 | 179 | 180 | ||||||||||||
| Έσοδα (δις. ευρώ) | 89 | 90 | 88 | 86 | 87 | 82 | 85 | 87 | 87 | 87* | ||||||||||||
| Έσοδα (% ΑΕΠ) | 38 | 40 | 42 | 45 | 48 | 46 | 48 | 50 | 49 | |||||||||||||
| Δαπάνες (δις. ευρώ) | 125 | 114 | 108 | 104 | 110 | 89 | 95 | 86 | 85 | 90 | ||||||||||||
| Δαπάνες (% ΑΕΠ) | 54 | 50 | 52 | 54 | 61 | 50 | 54 | 50 | 48 | |||||||||||||
| Διαθέσιμοεισόδημα (χιλ. ευρώ) | 17 | 16 | 15 | 14 | 13 | 13 | 13 | 14 | ||||||||||||||
| Ιδιωτική κατανάλωση (δις. ευρώ) | 157 | 152 | 140 | 129 | 123 | 121 | 118 | 117 | 118 | |||||||||||||
| Ιδιωτική κατανάλωση (μεταβολή %) | -1,8 | -3,5 | -7,7 | -7,7 | -2,0 | -0,2 | 2,9 | 0,0 | 0,9 | 1,2 | ||||||||||||
| Άμεσοι φόροι (δις. ευρώ) | 21 | 20 | 20 | 21 | 20 | 21 | 20 | 22 | 20 | 21 | ||||||||||||
| Έμμεσοι φόροι (δις. ευρώ) | 28 | 31 | 29 | 26 | 25 | 24 | 24 | 26 | 27 | 27 | ||||||||||||
| Άμεσοι φόροι (% φορολογ. εσόδων) | 43 | 39 | 42 | 45 | 45 | 47 | 46 | 46 | 43 | 43 | ||||||||||||
| Έμμεσοι φόροι (% φορλογ. Εσόδων) | 57 | 61 | 59 | 55 | 55 | 54 | 54 | 54 | 57 | 57 | ||||||||||||
| Σχέση έμμεσων- άμεσων φόρων | 1,32 | 1,53 | 1,41 | 1,24 | 1,22 | 1,15 | 1,19 | 1,21 | 1,30 | 1,32 | ||||||||||||
| Επενδύσεις (μεταβολή %) | -11,4 | -13,3 | -20,7 | -23,4 | -8,3 | -4,4 | -0,2 | 1,5 | 9,7 | |||||||||||||
| Ανεργία | 8,6 | 10,7 | 14,7 | 26,3 | 27,4 | 25,8 | 24,0 | 23,4 | 20,8 | 19,9 | ||||||||||||
| Φτωχοί (%) | 20 | 20 | 21 | 23 | 23 | 22 | 21 | 21 | ||||||||||||||
| Κοινωνικώς αποκλεισμένοι (%) | 28 | 27 | 31 | 35 | 36 | 36 | 36 | 36 | ||||||||||||||
| Φτωχοί (με βάση το 2008) | 20 | 20 | 25 | 36 | 44 | 48 | 48 | 48 | ||||||||||||||
| Άνεργοι (%) | 8,6 | 10,7 | 14,7 | 26,3 | 27,4 | 25,8 | 20,0 | 23,4 | 20,8 | 19,5 | ||||||||||||
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Eurostat, Κρατικοί προϋπολογισμοί, Τράπεζα της Ελλάδος, Δημήτρης Στεργίου (Βιβλία)
Πίνακας 2: Hοκταετής λεηλασία…
| Μεγέθη | Ποσά (δις. ευρώ) |
| Έσοδα | 692 |
| Χρηματοδότηση (1ο, 2ο και 3ο Μνημόνια) | 250 |
| «Κούρεμα» ((PSI) | 138 |
| Σύνολο | 1.080 |
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Eurostat, Κρατικοί προϋπολογισμοί, Τράπεζα της Ελλάδος, Δημήτρης Στεργίου (Βιβλία)
Πίνακας 3: …Η οκταετής σπατάλη …
| Μεγέθη | Ποσά (δις. ευρώ) |
| Δημόσιος δαπάνες | 880 |
| Ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών | 56 |
| Επαναγορά χρέους | 11 |
| Μείωση αξίας ομολόγων | 16 |
| ΕΦΣΕ | 5 |
| Δανεισμός για κάλυψη ελλείμματος | 12 |
| Για μείωση χρέους από το «κούρεμα» | 51 |
| Εξόφληση δανείου «Γέφυρα» | 7 |
| Δαπάνες εξυπηρέτησης χρέους | 300 |
| Πληρωμές ΕΜΣ και παλαιών οφειλών | 2 |
| Σύνολο | 1.397 |
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Eurostat, Κρατικοί προϋπολογισμοί, Τράπεζα της Ελλάδος, Δημήτρης Στεργίου (Βιβλία)
Πίνακας 4:… Και η “Καμένη Γη” έως το 2059
| Μεγέθη | 2009 | 2010-2018 | Σχόλια |
| Χρέος (Δις. ευρώ) | 231 | Αύξηση κατά 101 δις. ευρώ | Σύμφωνα με την Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού του 2018, το χρέος θα παρουσιάσει αύξηση κατά 13,7 δις. ευρώ λόγω της δημιουργίας ταμειακών διαθεσίμων ασφαλείας μέσω ESM(10 δις. ευρώ), της χρηματοδότησης ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων ( 2,2 δις. ευρώ) και αντικατάστασης βραχυπρόθεσμου χρέους (7 δις. ευρώ), μείοβ 1,6 δις. ευρώ από πώληση μετοχών!!! |
| Χρέος ως % ΑΕΠ | 127,9 | Αύξηση έως και 191 %! | Ο χρονικός ορίζοντας των λήξεων χρέους της Κεντρικής Διοίκησης στις 30/9/2017 εκτείνεται έως το … 2059! |
| Ύφεση | -3,1 | Βάθεμα έως και 8,0% | Μία ύφεση κατά μια μονάδα συμβάλλει στην αύξηση της ανεργίας κατά 0,5%! |
| ΑΕΠ κατά κεφαλήν (ευρώ) | 21.000 | Μείωση κατά έως και 5.000 ευρώ! | |
| Έσοδα ως % ΑΕΠ | 38 | Αύξηση έως και κατά 50%! | Εξασφάλιση εσόδων για … σπατάλες, σαν να μην βρίσκεται η χώρα δε δεινή οικονομική κρίση |
| Δαπάνες ως % ΑΕΠ | 54 | Αύξηση έως και κατά 110%! | |
| Διαθέσιμο εισόδημα (ευρώ) | 17.000 | Μείωση κατά έως και 4.000 ευρώ | Συμφορά για την ιδιωτική κατανάλωση και την ανάπτυξη |
| Ιδιωτική κατανάλωση (δις. ευρώ) | 157 | Μείωση κατά έως και 40 δις. ευρώ!!! | |
| Ιδιωτική κατανάλωση (%) | -1,8 | Μείωση κατά έως και 7,7% | |
| Άμεσοι φόροι ως % ΑΕΠ | 43 | Αύξηση κατά έως και 46% | |
| Έμμεσοι φόροι ως % ΑΕΠ | 57 | Αύξηση κατά έως και 61%! | |
| Σχέση έμμεσων και άμεσων φόρων | 1,32 | Αύξηση έως και 1,41 (φορές) | Οι αντιλαϊκοί και αντικοινωνικοί έμμεσοι φόροι λοιδορούν τις κοινωνικά ευαίσθητες τάχα κυβερνήσεις, αφού αυξάνονται και πληθύνονται |
| Επενδύσεις (%) | -11,4 | Μείωση κατά έως και 23,4%! | Ένας σημαντικός παράγων προσδιορισμού (αύξησης) του ΑΕΠ συνετρίβη ολοσχερώς |
| Ανεργία (%) | 8,6 | Αύξηση έως και 27,4% | Κοινωνικός εφιάλτης! |
| Άνεργοι | 490.000 | Έως και 1.500.000 | |
| Απώλεια εσόδων από την ανεργία για ασφαλιστικά ταμεία (δις. ευρώ) | 2,2 | 6,7 δις. το χρόνο ή συνολικά 50 δις. ευρω | Συμφορά! |
| Φτωχοί με κατώφλι 2008 | 1.980.000 | 5.000.000 | Ο μισός πληθυσμός! |
| Μέση υπολειπόμενη διάρκεια χρέους (έτη) | 6,3 (2011) | 18,64 στις 30/9/2017 | Ζήσε, μαύρε μου! |
| Χρονικός ορίζοντας λήξεων χρέους στις 30/9/2017 | Μέχρι το 2059!!! | ||
| Δεσμεύσεις για αποκρατικοποιήσεις έως και 50 δις. ευρώ | Συνολικά μόνο 4,7 δις. ευρώ έως το 2018 | Υπόσχονταν δεσμεύονταν, υπέγραφαν (για να παίρνουν τις δόσεις!) και στη συνέχεια σφύριζαν … κλέφτικα, επιβάλλοντας νέους φόρους και περικόπτοντας μισθούς και συντάξεις | |
| Τέσσερις περικοπές –μειώσεις συντάξεων με το 1οΜνημόνιο (κωδικοποίηση Δικτύου Συνταξιούχων) | 1) Το 2010, πριν από την υπογραφή του πρώτου Μνημονίου, ψηφίστηκε η περικοπή των Δώρων, της 13ης και της 14ης κύριας σύνταξης. 2) Όλοι οι συνταξιούχοι (2011) κάτω των 60 ετών –ανάλογα με τα ποσά των συντάξεων που ελάμβαναν– υπέστησαν μειώσεις από 6% έως 10%. Συγκεκριμένα, για συντάξεις άνω των 1.700 ευρώ η μείωση ξεκινούσε από 6%, ενώ για περικοπές μεγαλύτερες των 3.000 ευρώ έφταναν ακόμα και το 10%. 3) Επιβλήθηκε(2011) ειδική εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων από 3% έως 13% (κλιμακωτά), για ποσά συντάξεων από 1.400 ευρώ και άνω. Παράλληλα, ξεκίνησαν και κλιμακωτές περικοπές στις επικουρικές συντάξεις από 3% για ποσά άνω των 300 έως 10% για επικουρικές άνω των 650. 4) Περικοπές στις κύριες συντάξεις των νέων συνταξιούχων το 2011. Συγκεκριμένα, οι μικρότεροι των 55 ετών υπέστησαν 40% μείωση για ποσά άνω των 1.000 ευρώ, ενώ οι μικρότεροι των 60 και οι μεγαλύτεροι των 54 ετών υπέστησαν μείωση 20% για ποσά άνω των 1.200 ευρώ. Ταυτόχρονα, ξεκίνησαν μειώσεις από 15% έως και 30% για ποσά άνω των 150 ευρώ και στις επικουρικές συντάξεις | Και ιδού μερικά ενδεικτικά στοιχεία | |
| Τέσσερις πρόσθετες περικοπές – μειώσεις συντάξεων με το 2ο Μνημόνιο (Κωδικοποίηση Δικτύου Συνταξιούχων) | 5) Τον Ιανουάριο του 2012 επιβλήθηκαν νέες μειώσεις σε όσους είχαν, ακόμη, «υψηλές» συντάξεις. Για παράδειγμα μειώσεις έως 12% υπέστησαν όσες ήταν άνω των 1.300 ευρώ. Με τον ίδιο νόμο μειώθηκαν εκ νέου και οι επικουρικές. Συγκεκριμένα, για ποσά άνω των 250 ευρώ η μείωση ήταν 10%, ενώ για ποσά από 251 έως 300 ευρώ η μείωση διαμορφώθηκε στο 15%, και για ποσά άνω των 300 ευρώ η μείωση άγγιξε το 20%. 6) Μείωση(2012) στο άθροισμα κύριας και επικουρικής, δηλαδή στο σύνολο της σύνταξης. Συγκεκριμένα, ποσά από 1.000-1.500 ευρώ υπέστησαν μείωση 5%, 1.500-2.000 μείωση 10%, από 2.000-3.000 μείωση 15%, και ποσά από 3.000 ευρώ και άνω, μείωση 20%. Ταυτόχρονα, καταργήθηκαν τα επιδόματα Δώρων στις κύριες και τα Δώρα στις επικουρικές. 7) Οριζόντιες μειώσεις κατά 5,2% σε όλες τις επικουρικές το 2014. 8) Μειώθηκαν τα ποσά των πρόωρων συντάξεων κατά 10% για τους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα. | ||
| Δώδεκα πρόσθετες περικοπές – μειώσεις στις συντάξεις με το 3ο Μνημόνιο | 9) Μειώνονται από 1/6/2016 σε 250.000 συνταξιούχους μέχρι και 40% οι επικουρικές. 10) Κατάργηση ΕΚΑΣ σε σχεδόν 160.000 χαμηλοσυνταξιούχους. 11) Μειώσεις έως και 45% στα μερίσματα ΜΤΠΥ. 12) Όλοι οι νέοι συνταξιούχοι θα λάβουν συντάξεις μικρότερες κατά 30% –τουλάχιστον– λόγω του νέου τρόπου υπολογισμού (νόμος Κατρούγκαλου). 13) Πλαφόν 2.000 ευρώ στην κύρια σύνταξη και των 3.000 ευρώ (άθροισμα πολλών κύριων συντάξεων). 14) Αυστηρότερα κριτήρια στις συντάξεις χηρείας: τέθηκε όριο ηλικίας στα 55 έτη. Οι χήρες/χήροι άνω των 55 θα παίρνουν δια βίου τη σύνταξη, αλλά στο 50% του δικαιούχου. Εφόσον είναι 52 θα την παίρνουν για τρία χρόνια, θα τη χάνουν, και μετά θα επαναχορηγείται στα 67. Αν είναι κάτω από 52 θα την εισπράττουν για τρία χρόνια, εκτός αν είναι μητέρες ανηλίκων, οπότε θα τη λαμβάνουν μέχρι να ενηλικιωθεί το παιδί ή μέχρι να αποφοιτήσει (24 ετών). 15) Περικοπή κατά 60% στις συντάξεις από το πρώτο ευρώ όσων εργάζονται παραλλήλως. 16) Περικοπές από 15%-20% στα εφάπαξ. 17) Αύξηση της εισφοράς σε όλες τις κύριες συντάξεις υπέρ ΕΟΠΥΥ από το 4% σε 6%. Το μέτρο αυτό θεσπίστηκε μέσα Ιουλίου 2015, ίσχυσε αναδρομικά από 1/7/2015 και οδήγησε σε περικοπές 532 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση. 18) Εισφορά 6% (δεν υπήρχε) σε όλες τις επικουρικές συντάξεις υπέρ ΕΟΠΥΥ (178 εκατ. ευρώ το χρόνο). 19) Εισφορά 14% επί του καθαρού δηλωτέου εισοδήματος 650.000 αγροτών (τέως ΟΓΑ) και 7% για ΕΟΠΥΥ. | ||
| Έξι πρόσθετες περικοπές –μειώσεις με το 4ο Μνημόνιο (Κωδικοποίηση Δικτύου Συνταξιούχων) | 20) Νέες περικοπές έως 18% για κύριες και επικουρικές καταβαλλόμενες συντάξεις από το 2019. Η νέα αφορά περισσότερες από 900.000 κύριες συντάξεις που είχαν απονεμηθεί μέχρι 12/5/2016. 21) Από 1/1/2018 θα καταργηθεί η έκπτωση 1,5% στο φόρο που παρακρατείται στην πηγή (μισθωτοί και συνταξιούχοι). 22) Θα μειωθεί στο μισό το ήδη… μισό (από 1/1/2017) ΕΚΑΣ που λαμβάνουν οι χαμηλοσυνταξιούχοι. Στόχος είναι το 2019 να καταργηθεί πλήρως το επίδομα στους συνταξιούχους. 23) Θα μειωθεί επίσης στο μισό το ήδη μειωμένο κατά… 50% από 1/1/2017 επίδομα θέρμανσης. Και δύο σοβαρές επιβαρύνσεις για του ανέργους: 24) θα μειωθούν περαιτέρω τα επιδόματα ανεργίας, κυρίως των εποχικά εργαζομένων αφού γίνονται πιο αυστηρά τα κριτήρια απόδοσης του επιδόματος χρόνο με το χρόνο (εκπαιδευτικοί, ξενοδοχοϋπάλληλοι κ.ά). 25) Περικόπτεται το επίδομα των 200 ευρώ στους μακροχρόνια ανέργους (από τον 13ο έως και τον 24ο μήνα της ανεργίας), που σήμερα είναι 200 ευρώ το μήνα, και θα ενσωματωθεί στο επίδομα φτώχειας (συμπλήρωμα του εισοδήματος, ώστε κάθε άτομο να έχει το μήνα τουλάχιστον 200 ευρώ εισόδημα –εργασία ή σύνταξη και επιδότηση– στην περίπτωση όμως που διατηρεί σπίτι – όχι φιλοξενούμενος). | ||
| Αποκρατικοποιήσεις | 4,7 δις. | Μόνο, έναντι συνεχών δεσμεύσεων για 50 δις. ευρώ!!! | |
| Πρόσθετα έσοδα από παρεμβάσεις στο πλαίσιο των Συμβάσεων Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης Μνημόνια) | 90 δις. ευρώ | Προτιμούσαν περικοπές μισθών και συντάξεων (που δεν είχε προτείνει ποτέ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή!!!) καθώς και αύξηση παλαιών και επιβολή νέων φόρων ως ισοδύναμα μέτρα για την ανικανότητά τους και την ατολμία τους να ανταποκριθούν στις δεσμεύσεις τους έναντι της τρόικας!!! |
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Eurostat, Κρατικοί προϋπολογισμοί, Τράπεζα της Ελλάδος, Δίκτυο Συνταξιούχων, Δημήτρης Στεργίου (Βιβλία)
Πίνακας 5: Περικοπές μισθών και συντάξεων και φορομπηχτισμός αντί αποκρατικοποιήσεων και μεταρρυθμίσεων
| Στόχοι (δις. ευρώ) | Έτος | Πηγές | Εισπράξεις (Ποσά καταβεβλημένα σε δις. ευρώ) | Έσοδα από παρεμβάσεις (δις. ευρώ) |
| ο | 2010 | Προϋπολογισμός 2010 | 0,0 | 5,8 |
| 5,0 | 2011 | Μεσοπρόθεσμο 2012-2015 | 1,4 | 16,4 |
| 10,0 | 2012 | Μεσοπρόθεσμο 2012-2015 | 0 | 20,6 |
| 8,1 | 2013 | Πρόγραμμα 2013-2016 | 0,9 | 9,3 |
| 2,3 | 2014 | Πρόγραμμα 2013-2016 | 0,6 | 4,9 |
| 1,1 | 2015 | Πρόγραμμα-2013-2016 | 0,0 | 1,5 |
| 3,4 | 2016 | Πρόγραμμα 2013-2016 | 0,5 | 5,7 |
| 1,5 | 2014 | Επικαιροποιημένο Μνημόνιο | ||
| 2,2 | 2015 | Επικαιροποιημένο Μνημόνιο | 24,8 | |
| 3,3 | 2016 | Επικαιροποιημένο Μνημόνιο | ||
| 2,8 | 2017 | Επικαιροποιημένο Μνημόνιο | ||
| 3,0 | 2018 | Επικαιροποιημένο Μνημόνιο | ||
| 50,0 | Έως το 2015 | Μνημόνιο 1ο | ||
| 50,0 | Έως το 2022 | Δηλώσεις το 2010 | ||
| 46,0 | Έως το 2020 | Τράπεζα της Ελλάδος 2011 | ||
| 4,1 | Έως το 2014 | ΤΑΙΠΕΔ 23/10/1204 | ||
| 6,3 | ‘Εως το 2015 | ΤΑΙΠΕΔ 23/10/14 | ||
| 9,7 | Έως το 2016 | ΤΑΙΠΕΔ 23/10/14 | ||
| 1,8 | 2017 | Προϋπολογισμός 2016 | 1,3 | |
| 2,0 | 2017 | Προϋπολογισμός 2018 | 0,0 | |
| Σύνολο εισπράξεων έως το 2018 | 4,7 | 89 |
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Eurostat, Κρατικοί προϋπολογισμοί, Τράπεζα της Ελλάδος, Δημήτρης Στεργίου (Βιβλία)
Σχόλιο: Αν προωθούνταν οι υπογραφόμενες υποσχέσεις, δεσμεύσεις και δηλώσεις για έσοδα 50 δις. από αποκρατικοποιήσεις, δεν θα γινόταν η λεηλασία σε μισθούς και συντάξεις και ο ανελέητος φορομπηχτισμός
https://amphiktyon.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου