Οι πολιτισμικές αντιφάσεις της πολυπολιτισμικότητας

Η υποστηριζόμενη από τη πολιτεία πολυπολιτισμικότητα στην Ευρώπη, έχει αποτύχει. Αυτό δήλωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός David Cameron, ακολουθώντας το δρόμο που πρώτοι χάραξαν η Angela Merkel και ο Nicolas Sarkozy. Προφανώς η Ευρώπη γυρίζει σελίδα. Ή μήπως όχι;

Ο Cameron μίλησε χύμα. Αυτό που χρειαζόμαστε είπε είναι «λιγότερο παθητική ανοχή, όπως κάναμε επί τόσα χρόνια, και περισσότερο δραστήριο και μυώδη φιλελευθερισμό». Ο Cameron δεν επιτίθεται εναντίον του εθνικού ή του πολιτισμικού πλουραλισμού, αλλά εναντίον της ιδέας της κρατικής πολυπολιτισμικότητας, που εφαρμόζει διαφορετικά ηθικά κριτήρια σε διαφορετικές κοινωνικές ομάδες. Στο μέλλον, λέει, οι μουσουλμανικές ομάδες, που για παράδειγμα δεν αποδέχονται τα δικαιώματα των γυναικών, δεν υπερασπίζονται την ελευθερία της έκφρασης, και δεν συμμετέχουν στην ενσωμάτωση, δεν θα στηρίζονται οικονομικά από το κράτος.

Και δεν είναι μόνο αυτού του είδους η επίσημη πολυπολιτισμικότητα που έχει αποτύχει στην Ευρώπη. Η Σουηδία, μια από τις πλέον φιλελεύθερες χώρες του πλανήτη, είναι ένα καλό παράδειγμα. Το τελευταίο διάστημα ζει μια έξαρση του εξτρεμισμού.

Η χώρα είναι διάσημη για το φιλελεύθερο στυλ ζωής που τη διακρίνει. Οι Σουηδοί είναι γενικά μη θρησκευόμενοι, και αδιάφοροι απέναντι στη σουηδική εκκλησία. Οι ομοφυλόφιλοι έχουν επίσημα αναγνωρισμένα δικαιώματα συμβίωσης από το 1995, και μπορούν να παντρεύονται από το 2009, ενώ η κοινωνία είναι από τις πιο προχωρημένες όσον αφορά στα δικαιώματα των γυναικών, κάτι που μπορεί να επιβεβαιώσει και ο ιδρυτής της WikiLeaks Julian Assange. Επιπλέον, στη χώρα κυριαρχεί η ελευθερία του λόγου και της έκφρασης, για αυτό και η WikiLeaks έχει εκεί τους σέρβερς της.
Όμως αυτή η ελευθερία της έκφρασης ήταν και η αιτία για μια αποτρόπαια επίθεση αυτοκτονίας στη Στοκχόλμη τον περασμένο Δεκέμβρη. Σύμφωνα με σημείωμα του αυτόχειρα, ενός Σουηδού υπηκόου ονόματι Taimour Abdulwahab, οι πολίτες που έκαναν τα χριστουγεννιάτικα ψώνια τους στο κέντρο της πρωτεύουσας έπρεπε να πεθάνουν, ως αντίποινα για τη σουηδική  υποστήριξη του Lars Vilks, ενός καλλιτέχνη που αναστάτωσε τα πράγματα απεικονίζοντας τον προφήτη Μωάμεθ ως σκύλο. Ο Vilks ισχυρίστηκε ότι το έκανε για να προκαλέσει, και να αποκαλύψει τον επιλεκτικό φιλελευθερισμό που επικρατεί μεταξύ των Σουηδών διανοούμενων, να προκαλέσει δηλαδή την ίδια την έννοια της πολυπολιτισμικότητας.

Η εν λόγω επίθεση δεν ήταν η πρώτη που είχε σχέση με τον ίδιο καλλιτέχνη. Δυο νεαροί είχαν ήδη καταδικαστεί για απόπειρα εμπρησμού της κατοικίας του. Στη διάρκεια μιας διάλεξής του ως καθηγητού τέχνης, στο πανεπιστήμιο της Ουψάλας, ένας όχλος του επιτέθηκε, και  ο 64χρονος γλύτωσε τα χειρότερα με τη συνδρομή της αστυνομίας.

Το αξιοσημείωτο όμως δεν είναι η βία και οι απειλές εναντίον του Vilks (άλλωστε όποιος αμφιβάλλει για την αποφασιστικότητα των εξτρεμιστών Μουσουλμάνων μπορεί να δει το περιστατικό της διάλεξης στο YouTube), αλλά η αντίδραση του κατά τα άλλα ριζοσπαστικά φιλελεύθερου και κοσμικού σουηδικού κατεστημένου. Ένας μεγάλος αριθμός διανοούμενων και πολιτικών, απηύθυνε εντονότατη κριτική εναντίον του Vilks, και όχι εναντίον όσων επιμένουν στη λογοκρισία και προκαλούν τη βία εναντίον του!

Ελάχιστα ήταν τα έντυπα στη χώρα που δημοσίευσαν τα σκίτσα του. Όπως όμως ο δολοφονηθείς Ολλανδός κινηματογραφιστής Theo van Gogh,  και ο Βρετανός συγγραφέας Salman Rushdie πριν από αυτόν, έτσι και ο Vilks δέχθηκε επίθεση από τους φιλελεύθερους και την αριστερά, επειδή προκαλεί με τη τέχνη του. Οποιαδήποτε γνώμη κι αν έχει κανείς για τη τέχνη του, αυτή τουλάχιστον αποκάλυψε τη διπροσωπία του σουηδικού κατεστημένου.

Στη Σουηδία, όπως στην εξίσου φιλελεύθερη Ολλανδία και στη Δανία, οι δεξιοί λαϊκιστές κέρδισαν από τη αδυναμία των φιλελεύθερων να υπερασπίσουν τις αξίες τους. Το κόμμα των Σουηδών Δημοκρατών που έχει ρίζες στο ρατσιστικό κίνημα της χώρας, μπήκε για πρώτη φορά στη βουλή τον Σεπτέμβριο του 2010, έχοντας αποσπάσει το 5.7% των συνολικών ψήφων. Μεταξύ άλλων, το εν λόγω κόμμα ανέλαβε το ρόλο του μοναδικού  υπερασπιστή των ομοφυλόφιλων και των Εβραίων, που αντιμετωπίζουν προβλήματα μη ανοχής, λόγω της μεγάλης εισροής Μουσουλμάνων μεταναστών τα τελευταία 20 χρόνια. Προφανώς, ακόμη και οι Σουηδοί που δεν θέλουν να σχετίζονται με το νεοναζιστικό αυτό κόμμα, δεν έχουν πρόβλημα στο να εκπροσωπούνται από αυτό.

Έτσι βλέπουμε πως η απουσία «μυώδους φιλελευθερισμού» σε μια από τις πιο ελεύθερες χώρες του κόσμου, έχει ανοίξει το δρόμο στους Ισλαμιστές και στους ακροδεξιούς λαϊκιστές.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες μίλησαν. Τώρα είναι η σειρά των κοινωνιών να μιλήσουν. Οι εφημερίδες, οι κριτικοί, οι ακαδημαϊκοί, οι εκδότες, κλπ. θα πρέπει να αντιληφτούν και να ανακοινώσουν την αποτυχία της πολυπολιτισμικότητας και να επιδείξουν επιτέλους λίγο θάρρος στην υπεράσπιση των αξιών που υποτίθεται ότι πρεσβεύουν.

Της Paulina Neuding
S.A.-Project Syndicate.
http://www.antinews.gr/2011/02/26/87868/