Xρόνος και παγκόσμιες αγορές

Τους τελευταίους μήνες, η διαφορά μεταξύ της ανάπτυξης των χρηματοπιστωτικών αγορών, αφενός, και της υποτονικής οικονομίας και της δυσλειτουργικής πολιτικής, από την άλλη, έχει εδραιωθεί για τα καλά. Ωστόσο, η ανεπαρκής προσοχή που αφιερώνουμε σε ένα κρίσιμο παράγοντα - στο χρόνο, και ποιος τον ελέγχει - θα μπορούσε να σημαίνει και τη διαφορά μεταξύ μιας παγκόσμιας ομαλής επίλυσης των αυξανόμενων αντιφάσεων του σήμερα ή την επιστροφή σε μια πιο ταραγμένη φάση.

Οι αγορές έχουν δικαιολογημένα ενταθεί κατά το πρώτο τρίμηνο του 2013. Τα περισσότερα οικονομικά στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι, μετά το ρίγμα που προκλήθηκε από την παγκόσμια οικονομική κρίση, η οικονομία των Ηνωμένων Πολιτειών οδεύει προς ανάκαμψη, και το κάνει και με γρήγορο ρυθμό.

Η τάξη έχει πλέον επανέλθει. Ξεκίνησε με τις μεγάλες πολυεθνικές, οι οποίες είναι πλέον σε σταθερό οικονομικό έδαφος. Οι μικρότερες επιχειρήσεις βαθμιαία ‘αναρρώνουν’. Οι τράπεζες έχουν αναχρηματοδοτηθεί με τα επιπρόσθετα κεφάλαια τους και έχουν μειώσει τα αμφίβολου-αξιοπιστίας περιουσιακά τους στοιχεία. Ο τομέας της στέγασης έχει σταθεροποιηθεί. Και ένας αυξανόμενος αριθμός νοικοκυριών οδεύει προς υγιείς προϋολογισμούς, ιδίως όσον η απασχόληση θα αυξάνεται σταδιακά.

Αυτή η αποκατάσταση του ιδιωτικού τομέα βοηθά τα δημόσια οικονομικά. Το έλλειμμα του προϋπολογισμού των ΗΠΑ έχει πτωτική τάση για τώρα, με βοήθεια από τα υψηλότερα έσοδα και τις χαμηλότερες πιέσεις στις δαπάνες (για παράδειγμα, οι πληρωμές προς τους ανέργους έχουν μειωθεί και η ανεργία έχει μειωθεί).

Η διαδικασία της επούλωσης είναι επίσης εμφανής στην Ευρώπη, αν και, δυστυχώς, περιορίζεται ουσιαστικά μόνο στις αγορές ομολόγων του δημοσίου. Η πραγματική οικονομία παραμένει υπό τεράστια πίεση σε αρκετές χώρες, καθώς οι οικονομίες συρρικνώνονται και η ανεργία παραμένει σε ανησυχητικά υψηλά επίπεδα.

Μετά το φλερτ με την καταστροφή τον περασμένο Ιούλιο, τα spreads για τα ομόλογα της ευρωζώνης έχουν γενικά πέσει, και η οικονομική κατάτμηση έχει αντιστραφεί αν και αργά (δηλαδή, τουλάχιστον πριν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ξεκικνήσουν την αμφιλεγόμενη προσπάθεια τους να επιβάλουν απώλειες σε εγγυημένες τραπεζικές καταθέσεις στην Κύπρο). Επιπλέον, όπως απέδειξε η άκρως επιτυχημένη έκδοση του δεκαετούς ομολογιακού δανείου € 5.000.000.000  της Ιρλανδίας στα μέσα Μαρτίου, ορισμένες χώρες βρίσκονται στο στάδιο της αποκατάστασης της κανονικής πρόσβασης τους στις αγορές κεφαλαίων.

Ο αντίκτυπος αυτών των τάσεων στις αγορές έχει υπερτροφοδοτηθεί από τις κεντρικές τράπεζες, οι οποίες είναι οι καλύτεροι φίλοι των αγορών κινδύνου. Αυτό δεν είναι επειδή θέλουν να παίξουν αυτό το ρόλο, αλλά επειδή οι υψηλότερες τιμές είναι απαραίτητες, αν οι κεντρικοί τραπεζίτες έχουν οποιαδήποτε πιθανότητα να καταφέρουν τα επιθυμητά οικονομικά αποτελέσματα δηλαδή υψηλότερη ανάπτυξη και δημιουργία θέσεων εργασίας.

Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στις ΗΠΑ, όπου οι αγορές αγαπούν την πολιτική των σχεδόν μηδενικών επιτοκίων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (αρνητικών σε πραγματικούς όρους), την επιθετική πολιτική προς τα εμπρός, και τις αγορές περιουσιακών στοιχείων - τα οποία ωθούν τους επενδυτές να αναλάβουν μεγαλύτερο κίνδυνο.

Πράγματι, από την δραματική αλλαγή πολιτικής της Τράπεζα της Ιαπωνίας, στις μειώσεις επιτοκίων στην Τράπεζα του Μεξικού, η προσέγγιση της Fed επηρεάζει τις κεντρικές τράπεζες σε έναν αυξανόμενο αριθμό χωρών. Δεν είναι σε θέση να αγνοήσουν την παγκόσμια επίπτωση των πολιτικών της Fed στη ρευστότητα, αλλά δεν έχουν τα κατάλληλα εργαλεία πολιτικής για την αντιμετώπισή της.

Ο συνδυασμός ενδογενούς θεραπείας και ισχυρού ούριου ανέμου από την κεντρική τράπεζα, ακόμη και από μια Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που θα κάνει ότι χρειάζεται, έχει βοηθήσει τις αγορές να απαλλαγούν από τις ανησυχητικές πολιτικές αβεβαιότητες. Είτε πρόκειται για την εξουθενωτική πόλωση του Κογκρέσου των ΗΠΑ ή τη ψήφο διαμαρτυρίας της Ιταλίας ενάντια στην καθιερωμένη πολιτική τάξη, οι πολιτικοί έχουν λάβει χρόνο για να ξεπεράσουν της δυσλειτουργία τους, ελαχιστοποιώντας έτσι την τυχόν αναστάστωση.

Αυτός ο συνδυασμός ενθουσιασμού και άγχους είναι, στην πραγματικότητα, ένα σημάδι για σταυροδρόμι που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι επενδυτές. Ο ένας δρόμος, που αφορά μια σχετικά ομαλή μεταβίβαση από την υποβοηθούμενη πολιτικά ανάκαμψη στην αυτοτροφοδοτούμενη ανάπτυξη, προσφέρει τη δυνατότητα για ακόμη μεγαλύτερες οικονομικές απολαβές, όπως ραγδαία βελτίωση των οικονομικών και πολιτικών συνθηκών θα στηρίξουν τις τρέχουσες 'τεχνητές' τιμές και θα τις οδηγήσουν υψηλότερα.

Ο άλλος δρόμος είναι πολύ λιγότερο ελκυστικός. Με ανεπαρκή ενδογενή θεραπεία και καμία οικονομική ταχύτητα διαφυγής, η αποτελεσματικότητα των πολιτικών των κεντρικών τραπεζών φθίνει και η πολιτικά δυσλειτουργία αυξάνεται, οδηγώντας σε οικονομικές απώλειες, αστάθεια, και τεράστιο πρόβλημα στη διαχείριση των προκλήσεων.

Δεδομένης της σημερινής πολιτικής και της πολιτικής αβεβαιότητας - και τις πολλαπλές ισορροπίες που αυτές συνεπάγονται - είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς την μελλοντική πορεία και πότε θα γίνει αυτό. Όσοι ισχυρίζονται το αντίθετο, μπορεί να αποτύχουν να εκτιμήσουν πλήρως τον έκτακτο χαρακτήρα της τρέχουσας κατάστασης.

Υπό αυτές τις συνθήκες, ο χρόνος μπορεί να μην είναι πάντα, αλλά μπορεί να αποδειχθεί τελικά καθοριστικός παράγοντας. Μην έχετε καμία αμφιβολία: οι αγορές σήμερα ακολοθούν σε μεγάλο βαθμό την παλαιά παροιμία ότι ο χρόνος γιατρεύει όλες τις πληγές. Οι κεντρικές τράπεζες όμως κρατούν το ρολόι. Και ήδη δεν το ελέγχουν και πολύ καλά. Κάτι που θα χειροτερέψει αν η οικονομική βελτίωση αντιμετωπίσει πρόσθετες πολιτικές αντιξοότητες κατά τους επόμενους μήνες.

http://www.sofokleous10.gr/portal2/index.php?option=com_content&view=article&id=92161&catid=&Itemid=73