Για ένα κομμάτι ψωμί, πρέπει να δώσεις πολλά.
Δε φτάνει μόνο το μυαλό σου, δε φτάνει μόνο το κορμί σου.
Το πιο σπουδαίο είν’ η ψυχή σου. – Πάνος & Χάρης Κατσιμίχας
Η πλαστική εργασιακή ισότητα καταρρέει
Η Αμερική θέλει να σκέφτεται τον εαυτό της ως μια χώρα της ισότητας και των ευκαιριών, το λεγόμενο *Aμερικανικό όνειρο, είναι πολύ βαθιά αίσθηση της ταυτότητάς μας. Τα στατιστικά, όμως, δείχνουν άλλα», είχε δηλώσει ο νομπελίστας οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτζ, κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής του συνέντευξης, στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός, τον Ιανουάριο του 2013. Ο Στίγκλιτζ είχε επισημάνει την ανάγκη να δοθούν περισσότερες ευκαιρίες στο μη προνομιούχο 50% των εργαζομένων στις ΗΠΑ, όπως υψηλότεροι ελάχιστοι μισθοί και συλλογικές διαπραγματεύσεις στον εργασιακό χώρο. Δε δίστασε, μάλιστα, να γκρεμίσει το «αμερικάνικο όνειρο», τονίζοντας πως στην πραγματικότητα η Αμερική είναι μια χώρα οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων. Χαρακτηριστικά ανέφερε πως, από το 1980, οι πλέον ευκατάστατοι Αμερικανοί έχουν δει να διπλασιάζεται ο πλούτος τους, ενώ, αντίθετα, το επίπεδο του μέσου και μικρού εισοδήματος δεν έχει μεταβληθεί από το 1990.
Στο ίδιο μήκος κύματος θέλησε να κινηθεί και ο Αμερικανός πρόεδρος, Μπάρακ Ομπάμα, ο οποίος καθ΄όλη τη διάρκεια της εκστρατείας για την επανεκλογή του στον Λευκό Οίκο το 2012, είχε δεσμευθεί να αυξήσει τον κατώτατο ομοσπονδιακό μισθό, από τα 7,25 (5,30 ευρώ), στα 9 δολάρια (6,58 ευρώ) την ώρα – μια αύξηση που απέρριψε η συντηρητική ρεπουμπλικανική πλευρά με σφοδρότητα. Τελικά ο Αμερικανός πρόεδρος πέτυχε την αύξηση του κατώτατου μισθού μόνο στους συμβασιούχους του αμερικανικού Δημοσίου (από 7,25 δολάρια την ώρα, σε 10,10 δολάρια).
Το εργατικό “Occupy”
Καθώς το αμερικάνικο success story τείνει να καταστεί ζήτημα προς αμφισβήτηση, με τους μισθούς παγκοσμίως να παραμένουν στάσιμοι, ακόμη και στις χώρες της Δύσης όπου υπάρχει μία μικρή οικονομική ανάκαμψη, η νέα μάστιγα της εποχής, η εργασιακή ανισότητα, πλήττει τις ΗΠΑ. Στην προσπάθειά τους να αντιδράσουν στους μισθούς πείνας που λαμβάνουν, οι εργαζόμενοι στις αλυσίδες γρήγορου φαγητού βρέθηκαν για μια ακόμη φορά στους δρόμους.
Πιο συγκεκριμένα, οι εργαζόμενοι από τα McDonald’s, τη Walmart, τα Burger King, τα KFC, τα Wendy’s, τα Papa John’s, τα Dunkin’ Donuts, τη Pizza Domino και τη Pizza Hut, καθώς και οι βρεφονηπιοκόμοι, όσοι παρέχουν υπηρεσίες φροντίδας κατ’ οίκον και άλλοι χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι, προχώρησαν σε απεργιακές κινητοποιήσεις /διαδηλώσεις τον Απρίλιο και τον Μάιο, με σκοπό να επιτύχουν υψηλότερες αμοιβές, καλύτερες παροχές και το δικαίωμα του συνδικαλισμού. Οι διοργανωτές για τον μήνα Απρίλιο επέλεξαν την 15η Απριλίου (ημέρα απόδοσης του φόρου στις ΗΠΑ) για να επιστήσουν την προσοχή της Κοινής Γνώμης και για να δείξουν πως πολλοί χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι εξαρτώνται πλέον από την «ελεημοσύνη» της κυβέρνησης. Η απεργιακή κινητοποίηση επαναλήφθηκε και στις 20 Μαΐου, ήταν μάλιστα, μία από τις μεγαλύτερες που οργανώθηκαν τα τελευταία χρόνια.
Σημειωτέον ότι η προσπάθεια έχει ξεκινήσει από τον Νοέμβριο του 2012, με χαρακτηριστικότερο σύνθημα το «Αγώνας για τα 15 δολάρια» (“Fight for 15”), που χρησιμοποιήθηκε ιδιαίτερα και στο Τwitter. Εργαζόμενοι στην Ουάσιγκτον, τη Νέα Υόρκη, το Σικάγο, το Ντιτρόιτ, το Λος Άντζελες, το Κάνσας Σίτυ, το Σαιντ Λούις, το Μιλγουόκι και άλλες μεγάλες πόλεις των ΗΠΑ, καθώς και εργαζόμενοι των συγκεκριμένων καταστημάτων στη Νέα Ζηλανδία, τη Βραζιλία, τις Φιλιππίνες, αλλά και τη γειτονική μας Ιταλία, ανά τακτά χρονικά διαστήματα βγαίνουν στους δρόμους για να διαδηλώσουν ζητώντας την αύξηση του ωρομισθίου τους στα 15 δολάρια (11,03 ευρώ). Να τονίσουμε πως ο κατώτατος μισθός που δίνεται στις περισσότερες αλυσίδες γρήγορου φαγητού (fast food) είναι 7,25 δολάρια (5,30 ευρώ). Τα 15 δολάρια την ώρα μοιάζουν πολλά για τα ελληνικά δεδομένα, ειδικά στη σημερινή εποχή της κρίσης, είναι, όμως, ελάχιστα για το κόστος ζωής στις ΗΠΑ.
Ο Mάρτιν Ράφαναν, ένας από τους διοργανωτές της απεργίας στο Μισούρι, όπου ο κατώτατος μισθός είναι 7,35 δολάρια, αναφέρει ότι οι ντόπιοι εργαζόμενοι των McDonalds και των Wendy’s εμπνεύστηκαν από τις συζητήσεις σχετικά με τις εισοδηματικές ανισότητες που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του κινήματος “Occupy Wall Street”. Συμπληρώνει, ωστόσο, ότι ο κύριος λόγος για τη δυσαρέσκειά τους είναι οικονομικός: «Αν πληρώνεσαι με 7,35 δολάρια την ώρα και απασχολείσαι για 20-25 ώρες την εβδομάδα, που είναι ένας μέσος όρος εδώ πέρα, πηγαίνεις στο σπίτι σου περίπου 10.000 δολάρια τον χρόνο. Δεν μπορείς να επιβιώσεις με αυτά. Αν δεν ξεκαθαρίσουμε το ότι οι ιδιαιτέρως κερδοφόρες εταιρείες θα πληρώνουν έναν δίκαιο και αξιοπρεπή μισθό στους εργαζομένους τους, απλώς θα τις βλέπουμε να μας ρουφούν το αίμα, τον ιδρώτα, τα δάκρυα και τα λεφτά από τις κοινότητές μας».
Τις ομοιότητες των συγκεκριμένων κινητοποιήσεων με τις μεθόδους του κινήματος “Occupy Wall Street” αναφέρει και το περιοδικό Time. Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί και ο ρόλος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που βοήθησαν ιδιαίτερα στην εξάπλωση του θέματος, στην εκδήλωση αλληλεγγύης και την ενημέρωση. Πολλές από τις ειδήσεις, τις φωτογραφίες και τις ανακοινώσεις αναρτώνται στο Twitter, με hashtag: #fastfoodglobal, #fightfor15,#fastfoodstrike #Hungry for Justice
Οι αντιδράσεις των επιχειρήσεων
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως, μέχρι σήμερα, οι υπάλληλοι δεν έχουν καταφέρει να οργανωθούν, λόγω των εμποδίων που αντιμετωπίζουν από το καθεστώς ιδιοκτησίας και εξαιτίας της διαρκούς αλλαγής του προσωπικού. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Εστιατόρων, το 75% των εργαζομένων που απασχολούνται στις αλυσίδες καταστημάτων γρήγορου φαγητού ανανεώνεται κάθε χρόνο. Υπάρχει, δηλαδή, συνεχής εισδοχή νέων εργαζομένων, οι οποίοι απασχολούνται, από ένα τρίμηνο, έως το πολύ ένα χρόνο. Ταυτόχρονα, το μεγαλύτερο μέρος των συγκεκριμένων καταστημάτων έχει διαφορετικό καθεστώς ιδιοκτησίας, καθώς τα περισσότερα από αυτά είναι επιχειρηματικό αποτέλεσμα franchise.
Παρά το γεγονός ότι, όταν πρωτοξεκίνησε η προσπάθεια, ο όμιλος McDonald’s διαβεβαίωσε ότι «προσφέρει ανταγωνιστικούς μισθούς και επιδόματα» στους υπαλλήλους του και διέψευσε ότι έχει βρεθεί αντιμέτωπος με μια «απεργία», η είδηση των κινητοποιήσεων των υπαλλήλων στις αλυσίδες fast food γρήγορα απασχόλησε τον αμερικανικό και τον διεθνή Τύπο. «Τα McDonald’s στοχεύουν στο να προσφέρουν ανταγωνιστικό μισθό και πλεονεκτήματα στους εργαζομένους τους. Η ιστορία μας είναι γεμάτη από παραδείγματα ατόμων που εργάστηκαν σαν πρώτη δουλειά στα McDonald’s και είχαν επιτυχημένες καριέρες τόσο εντός της εταιρείας, όσο και εκτός», ήταν η σχετική δήλωση της διοίκησης της επιχείρησης, ενώ οι εταιρείες Wendy’s και Burger King δεν έκαναν καμία δήλωση, παρά τις πιέσεις των δημοσιογράφων.
Η Αμερικανική Ένωση Εστιατόρων, η οποία περιλαμβάνει τα εστιατόρια και τις αλυσίδες εστιατορίων fast-food, υπήρξε ιδιαίτερα επικριτική, χαρακτηρίζοντας τις κινητοποιήσεις μια «επιχείρηση επικοινωνιακού χαρακτήρα». «Ο τομέας της εστίασης είναι ένας από τους λίγους που συνέχισαν να δημιουργούν θέσεις εργασίας κατά τη διάρκεια της ύφεσης. Μια σημαντική αύξηση των μισθών θα μείωνε τον αριθμό των θέσεων εργασίας», είχε δηλώσει στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων τον Δεκέμβριο του 2013 ο Σκοτ Ντιφάιφ,αντιπρόεδρος της Ένωσης.
Την ίδια ώρα, δημοσιεύματα και αναφορές έριχναν φως και στις άθλιες συνθήκες εργασίας που επικρατούσαν σε τέτοια καταστήματα: εκτός από την καθημερινή εκμετάλλευση, αποδεικνύεται ότι υπήρχε και εργασιακός εξετευλισμός των υπαλλήλων: για παράδειγμα, σε ένα κατάστημα Jimmy John’s, στο Σεντ Λούις, οι εργαζόμενοι υποχρεώνονται να φοράνε «ταμπέλες» που αναγράφουν «Έκανα 3 λάθος σάντουιτς σήμερα» ή «Εξυπηρέτησα πελάτη σε περισσότερο από 13 δευτερόλεπτα».
Εργαζόμενος στα McDonald’s κατήγγειλε πως, όταν διαμαρτυρήθηκε στον διευθυντή του πως ο μισθός του ήταν μειωμένος κατά 200 δολάρια, όχι μόνο δεν πήρε τα λεφτά του, αλλά τέθηκε και σε διαθεσιμότητα για μία εβδομάδα. Επίσης, όπως αποκάλυψε το διαδικτυακό περιοδικό Salon.com, ένας εργαζόμενος που δούλευε στα McDonalds από το 1996, με αποδοχές 7,40 δολάρια την ώρα, απολύθηκε όταν προσπάθησε να κινητοποιήσει τους υπόλοιπους εργαζομένους.
Το θέμα επανήλθε στην επικαιρότητα, όταν έρευνα του Πανεπιστημίου Berkeley της Καλιφόρνια κατέδειξε πως το αμερικανικό δημόσιο δαπανά περίπου 127.8 δισ. δολάρια τον χρόνο σε επιδόματα στήριξης των χαμηλόμισθων. Ενώ, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, το 52% των εργαζομένων στις αλυσίδες γρήγορου φαγητού (fast-food) εξαρτάται αποκλειστικά από τη δημόσια βοήθεια και τα φιλοδωρήματα για να επιβιώσει. Υπενθυμίζουμε πως η κυβέρνηση των ΗΠΑ δαπανά σήμερα 150 δισ. δολάρια ετησίως για να χρηματοδοτήσει προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας, όπως το Medicaid και το Πρόγραμμα Supplemental Nutrition Assistance (SNAP), το οποίο χρησιμεύει ως δίχτυ ασφάλειας για τα άτομα/οικογένειες με χαμηλό εισόδημα. Η έρευνα αποκάλυψε, επίσης, πως το πραγματικό ωρομίσθιο ενός μέσου εργαζομένου στις ΗΠΑ ήταν μόλις 5% υψηλότερο το 2013, σε σύγκριση με το 1979.
Την ίδια στιγμή, οι επιχειρήσεις fast-food και άλλες αλυσίδες με χαμηλόμισθους εργαζόμενους «πνίγονται» στα κέρδη. Το 2012, τα Mc Donald’s είχαν κέρδη 5,5 δισ. δολάρια, τα Yum Brands 1,6 δισ. και τα Starbucks 1,4 δισ. Ωστόσο, οι εργαζόμενοι δεν καρπώνονται τίποτε απ΄αυτά, ενώ μόλις το 11% των Αμερικανών εργαζόμενων συμμετέχουν σε σωματεία – το μικρότερο ποσοστό μετά την οικονομική κρίση του ’29.
«Έξυπνες» ιδέες για εξοικονόμηση χρημάτων
Η εταιρεία Mc Donald’s, μέσα στη γενική κατακραυγή, υπέπεσε σ’ ένα ακόμη σοβαρό εργασιακό και επικοινωνιακό ατόπημα μέσω του site McResource, το οποίο αφορά τους εργαζόμενους και έχει ως στόχο να βοηθήσει τους υπαλλήλους να αντιμετωπίσουν το στρες, αλλά και οικονομικά θέματα ή προβλήματα υγείας. Ανάμεσα στις συμβουλές που έδωσαν στους υπαλλήλους ήταν … να τραγουδούν το αγαπημένο τους τραγούδι εν ώρα εργασίας προκειμένου να μειωθεί η πίεση του αίματός τους, να τρώνε μικρότερα γεύματα, έτσι ώστε να χορταίνουν πιο γρήγορα με λιγότερο φαγητό, αλλά και να κάνουν διακοπές τουλάχιστον 2 φορές τον χρόνο. Επειδή, όμως, με τους μισθούς της εταιρείας οι διακοπές είναι ανέφικτες, το site πρότεινε στους υπαλλήλους να επιστρέψουν κάποια πράγματα που είχαν ψωνίσει το παρελθόν και δεν τα έχουν χρησιμοποιήσει, έτσι ώστε να εξασφαλίσουν ρευστό, καθώς και να πουλήσουν αντικείμενα που δεν τους είναι χρήσιμα πλέον σε ιστοσελίδες όπως το e-Bay. Μάλιστα, τους προέτρεψε να σταματήσουν να παραπονιούνται, καθώς 10 λεπτά μεμψιμοιρίας ανεβάζουν τα επίπεδα των στρεσογόνων ορμονών!
Τα παραπάνω ήρθαν στη δημοσιότητα από την ομάδα ακτιβιστών “Low Pay Is Not OK”, η οποία δημοσιοποίησε την ηχογράφηση της κλήσης μιας εργαζόμενης, που ζητούσε από το site οικονομική βοήθεια. Η δημοσίευση προκάλεσε αίσθηση, καθώς οι χειριστές του McResource παρότρυναν τη γυναίκα να απευθυνθεί σε φιλανθρωπικές οργανώσεις, που παρέχουν φαγητό σε ανθρώπους σε δυσχερή οικονομική κατάσταση.
«Δουλειές, οι οποίες αποκαλούνται επίτηδες “για ανειδίκευτους”, μπορούν να έρθουν σε πέρας από φτηνά εργατικά χέρια», γράφει ο δημοσιογράφος Έρικ Σλόσερ στο βιβλίο του Fast Food Nation, όπου περιγράφει μια φρενήρη κούρσα προς την τυποποίηση. Τα τρόφιμα φθάνουν κατεψυγμένα για να μαγειρευτούν από αλάνθαστα μηχανήματα, η χρήση των οποίων δεν απαιτεί κάποια ιδιαίτερη εξειδίκευση. «Η εξάρτηση από τον εργαζόμενο φθίνει σε μεγάλο βαθμό, χάρη στην ευκολία με την οποία αυτός μπορεί να αντικατασταθεί», αναφέρει, τονίζοντας πως ένας από τους σημαντικούς λόγους της εργασιακής ανισότητας είναι η αυτοματοποίηση των θέσεων εργασίας.
Ενώ οι αντιδράσεις συνεχίζονται, σε μια προσπάθεια να μειώσει τον αρνητικό αντίκτυπο από την απεργία, η McDonald’s ανακοίνωσε ότι θα αυξήσει από τον Ιούλιο τον κατώτατο μισθό κατά 1 δολάριο σε όσους εργάζονται σε καταστήματα που υπάγονται απευθείας στην επιχείρηση – δηλαδή περίπου το 10% των McDonald’s που λειτουργούν στις ΗΠΑ. Περίπου 90.000 εργαζόμενοι θα ωφεληθούν από μια αύξηση του κατώτατου μισθού τους, που όμως υπολείπεται από τον στόχο των 15 δολαρίων που έχουν θέσει οι διοργανωτές της απεργίας. Ένα στόχο που, όπως οι ίδιοι δηλώνουν, δεν θα σταματήσουν μέχρι να τον επιτύχουν.
@Γιώτα Χουλιάρα
Ο διαρκής πόλεμος κατά του πολίτη ως ψυχολογική επιχείρηση μεγάλης κλίμακας
«Σε αρκετά μεγάλο βάθος χρόνου, η πιθανότητα επιβίωσης οποιουδήποτε εκμηδενίζεται»
Από το 1918, όταν ένας απογοητευμένος Γερμανός φιλόσοφος, ο Ostwald Spengler, εξέδωσε το κλασσικό του σύγγραμμα Η Παρακμή της Δύσης, δε φαίνεται να έχουν αλλάξει και πολλά· μάλλον επιδεινώθηκαν. To βιβλίο προδίκαζε τον αφανισμό του τελευταίου διεθνοποιημένου πολιτισμού «επισημαίνοντας ως σημάδια κατάρρευσής του την επικρατούσα δύναμη του χρήματος, την κυριαρχία των μέσων μαζικής ενημέρωσης και την έλλειψη πρωτότυπων διανοουμένων και δημιουργών σε όλους τους τομείς του πολιτισμού και της παιδείας».
Κατά τα πειράματα του Benjamin Libet, φάνηκε ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος αποφασίζει μια απλή κίνηση, πριν καν το άτομο αναφέρει ότι πήρε τη συνειδητή απόφαση γι’ αυτήν. O οριστικός θάνατος του Υψηλού σηματοδοτεί την έναρξη του μετα-μοντέρνου «μεταθανάτιου» κόσμου ήδη από την εποχή της λήξης του Β’ ΠΠ και της αμερικανικής επικυριαρχίας. Το μόνο που ίσως προστέθηκε ήταν η ακόμη μεγαλύτερη απογοήτευση των διανοουμένων, όπως αυτή εκφράστηκε από τους Γκύντερ Άντερς, Τέοντορ Αντόρνο, Γκυ Ντεμπόρ και άλλους, για την οριστική εγκαθίδρυση της οργάνωσης του ψεύδους σε μαζική, παγκόσμια κλίμακα, με συστηματική εφαρμογή των σύγχρονων τεχνολογιών από εφημερίδες, ραδιοτηλεόραση, σινεμά και τελικά το Διαδίκτυο. Τεχνικές που, ούτως η άλλως, είχαν αρχίσει να δοκιμάζονται με επιτυχία από τα φασιστικά καθεστώτα που επικράτησαν στην Ευρώπη του μεσοπολέμου.
Το τελευταίο εμπόδιο, η μεταπολεμική διαλεκτική του τρόμου που πήρε τη μορφή του «Ψυχρού Πολέμου», κατέρρευσε πανηγυρικά μέσα στα αποκαΐδια των σοβιετικών αρμάτων στο Αφγανιστάν, και στον πάταγο από την πτώση του Τείχους στο Βερολίνο. Πολλοί βιάστηκαν να προαναγγείλουν τότε το περιβόητο «Τέλος της Ιστορίας». Κι αυτό το ιδεολόγημα, με τη σειρά του, θάφτηκε για πάντα στα ερείπια και τις στάχτες των Δίδυμων Πύργων, τον μοιραίο εκείνο Σεπτέμβριο του 2001. Τα όσα ακολούθησαν έκαναν πολλούς σήμερα να μιλούν για τις απαρχές ενός Γ’ Παγκόσμιου Πολέμου!
Πλην, όμως, όλοι γνωρίζουν ότι ο μετα-πολεμικός κόσμος κυριαρχήθηκε από τον πυρηνικό τρόμο και αυτός εξακολουθεί να επικρέμεται πάνω από τα κεφάλια μας. Ποια πραγματικά νέα όπλα θα μπορούσαν να αποβούν νικηφόρα και ταυτόχρονα να αποφύγουν την πυρηνική καταστροφή ή, έστω, να την περιορίσουν σε ίσως δύο-τρία αποφασιστικά πλήγματα τύπου Χιροσίμα, σε ένα από τα πριν αποδυναμωμένο και καταδικασμένο αντίπαλο; Όπως είναι γνωστό από τη στρατιωτική ιστορία, η αποδυνάμωση του αντιπάλου είναι πολύ αποτελεσματική όταν χτυπηθούν οι δύο κρίσιμοι και αλληλένδετοι παράγοντες του ανεφοδιασμού και του ηθικού. Κανείς δεν μπορεί να συνεχίσει να πολεμά χωρίς σφαίρες και χωρίς τη θέληση αντίστασης.
Πρόσφατα είδαμε μέρος των τακτικών αυτών να εφαρμόζονται στη διάρκεια του Ελληνικού Δημοψηφίσματος της 5ης Ιουλίου, κάτω από την ασφυκτική πίεση των κλειστών τραπεζών και των ιδιωτικών καναλιών. Σε όλη τη διάρκεια της σύντομης περιόδου προετοιμασίας, ήρθαν στην επιφάνεια όλα τα αρνητικά γνωρίσματα της μοντέρνας ή, έστω, μετα-μοντέρνας (ακόμη χειρότερα!) διασποράς ιδεολογημάτων, ύβρεων και όλων εκείνων των χαρακτηριστικών που αποτελούν το αντίθετο της σκέψης – ό,τι επιτυχημένα κωδικοποίησαν οι αρχαίοι στο όνομα του «μνηστήρα» Αντίνοου στην Οδύσσεια, δηλ. την «Αντι-νόηση». Ας μας επιτρέψει ο αναγνώστης να προειδοποιήσουμε ότι αυτό είναι μάλλον το πρώτο πείραμα πριν την εφαρμογή άλλων μέτρων, συμπεριλαμβανόμενων και μέτρων τύπου Γιουρο-Μαϊντάν σε ικανό βάθος χρόνου, δεδομένου τού ότι οι ΗΠΑ δε θα ανεχθούν μια απώλεια της Ελλάδας από τον στρατηγικό σχεδιασμό τους, σε περίπτωση συμμαχίας με Ρωσία-Κίνα – ή και για άλλους, πιο πονηρούς λόγους!
Το μεγαλοπρεπέστατο «Όχι» που ακούστηκε την 5η Ιουλίου, δεν λύνει καθόλου το γενικότερο πρόβλημα, αν και αποδεικνύει τουλάχιστον ότι ο ελλαδικός χώρος εξακολουθεί να εμπεριέχει ένα τελευταίο ζωντανό κύτταρο παρά τα χτυπήματα. Εκείνο που θα μας απασχολήσει παρακάτω είναι το σημαντικότατο ζήτημα των νέων τύπων ανορθόδοξων επιχειρήσεων ψυχολογικού πολέμου σε μαζική κλίμακα και το πόσο βαθιά μπορεί να φτάσουν αυτές, όπως και με ποιες τεχνικές. Ο σκοπός, βέβαια, θα πρέπει να υποτεθεί γνωστός και η ιδιαιτερότητα της ελληνικής περίπτωσης μάλλον το φέρνει στην επιφάνεια με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο.
Ένα πράγμα, πάντως, είναι πλέον ολοκάθαρο. Ο κόσμος του διάχυτου, παγκοσμιοποιημένου θεάματος απαιτεί πλέον να υπάρχει μόνον σαν ένα τσίρκο, όπου όλοι θα είμαστε οι κλόουν. Γιατί, όταν οι άνθρωποι συνηθίσουν την αφασία του διανοητικού χυλού, όταν απαλειφθεί και εκριζωθεί από μέσα τους η ικανότητα άρνησης, κάθε άλλο μέτρο αστυνόμευσης γίνεται υποδεέστερο. Όπως και στα ζώα που δεν έχουν ιστορία και μνήμη, ο αιφνίδιος και αναίτιος θάνατος από τους Επικυρίαρχους θα ερμηνεύεται ως ένα ακόμη «φυσικό» γεγονός.
Η Οργουελιανή Πτέρυγα του συστήματος
Μεγάλο μέρος της υποτιθέμενα «σύγχρονης» πολιτικής θεωρίας είναι στην πραγματικότητα αναμάσημα των ιδεών του 18ου-19ου αιώνα, οπότε και θεοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό η ικανότητα των παραγωγικών δυνάμεων και της τεχνο-επιστήμης να παράγουν μια αδιάκοπη πορεία προς τα εμπρός, την περιβόητη «πρόοδο», της οποίας συνέπεια ήταν και παραμένει η διαρκής επικράτηση πάνω στο φυσικό περιβάλλον. Σε αυτά προστέθηκε ο κυνισμός και η σκληρότητα ενός άκρατου νεο-φιλελευθερισμού ως συνέπεια της απουσίας κάθε αντίπαλου δέους μετά το 1990. Μέρος της αρχικής βεβαιότητας και της άκρατης αισιοδοξίας του Δυτικού, λευκού ανθρώπου παραμένει εκτός των άλλων και η πίστη του στη δυνατότητα της ελεύθερης επιλογής, χωρίς την οποία, άλλωστε, όλο το σύστημα των δημοψηφισμάτων και των εκλογικών συστημάτων δε θα είχε νόημα.
Τελευταία, η ίδια η Δυτικής προέλευσης τεχνο-επιστήμη προσπαθεί να καταφέρει κάποια πλήγματα σε αυτή την αισιοδοξία. Η αρχή είχε γίνει με τα περίφημα πειράματα του Libet, όπου διαπιστώθηκε ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος έδειχνε να έχει αποφασίσει μια απλή κίνηση σε ένα πείραμα πριν αναφέρει ο ίδιος ότι πήρε τη συνειδητή απόφαση γι’ αυτήν. Αν και τα αρχικά δεδομένα μπορεί να ήταν φτωχά για να αποκαλύψουν κατά πόσον η προηγούμενη, «ασυνείδητη» δραστηριότητα αφορούσε μόνο τη λήψη της απόφασης, νεώτερα, πιο εκλεπτυσμένα πειράματα έδειχναν σε πιο δύσκολες αποφάσεις καθυστερήσεις της τάξης ακόμη και 7 δευτερολέπτων!
Το ζήτημα του πόσο «συνειδητοί» είμαστε κατά τη λήψη μιας απόφασης δεν έχει ξεκαθαριστεί απολύτως, εκτός των άλλων λόγω τού ότι η γνώση μας για τις πραγματικές λειτουργίες του εγκεφάλου είναι ακόμη πολύ επιφανειακές. Παρόλα αυτά, είναι φανερό ότι κάθε παρόμοια έρευνα αυτόματα εγείρει ερωτήματα και για το πώς τυχόν θα μπορούσαν τέτοιες γνώσεις να χρησιμοποιηθούν εναντίον μας από διάφορες Υπηρεσίες ξένων δυνάμεων και μέχρι που μπορεί να φτάσουν.
Η πραγματική έρευνα πάνω σε μεθόδους παρεμβατικές στον ανθρώπινο εγκέφαλο κάνει τα πρώτα της δειλά βήματα στη δεκαετία του ’60, καταμεσής του Ψυχρού Πολέμου, με τον περιβόητο Δρ. Χοσέ Ντελγκάντο, τον οποίο ακόμη και σήμερα μπορεί να δει κανείς στο Υoutube, σε παλιά φιλμάκια να σταματά ταύρο με τηλεχειριστήριο, μέσω εμφυτευμένων ηλεκτροδίων! Από τότε ακολούθησε πληθώρα προγραμμάτων, πολλά από αυτά άκρως απόρρητα όπως τα MK-Delta/MK-Ultra, των οποίων κάποιες αποτρόπαιες λεπτομέρειες έγιναν γνωστές μόνο μετά από επανειλημμένες δίκες, κατόπιν καταγγελίας θυμάτων.
Συνοπτικά, οι μέθοδοι που έχουν χρησιμοποιηθεί κατά καιρούς μπορούν να χωριστούν, κατά κύριο λόγο, σε χημικές και ηλεκτρονικές, όσον αφορά την εξατομικευμένη δράση. Τελευταία, η έλευση των λεγόμενων «μη-φονικών» όπλων έδωσε λαβή για την ανάπτυξη πολλών εξαιρετικά συζητήσιμων μεθόδων. Από αυτές αξίζει να αναφέρουμε και ορισμένες, οι οποίες είναι εύκολο να βρεθούν ως πατέντες, μέσω της σχετικής υπηρεσίας της Google (βλ. βιβλιογραφία).
Οι γνωστότερες οι οποίες ήρθαν στο φως είναι η εφεύρεση του Δρ. Edmond Dewan (1967) για τον έλεγχο των κυμάτων Άλφα και τη μετατροπή τους σε μορσικό κώδικα, η εφεύρεση του Robert Malech (1976) για τον τηλεχειρισμό εγκεφαλικών κυμάτων μέσω ραδιοσυχνοτήτων, το σύστημα V2K (Voice-to-Skull) του Wayne Bruknan (1988), το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως όπλο παρενόχλησης μέσω μικροκυματικού βόμβου, το σύστημα P300-MERMER των Farewell, Donchin, που ουσιαστικά είναι ένας υποκλοπέας σκέψεων(!) χρησιμοποιούμενος ήδη για την επιβεβαίωση συμμετοχής σε εγκληματικές ενέργειες, το σύστημα Σιωπηλής Επικοινωνίας του Aris Mardirossian (2000), το οποίο επιτρέπει την καταγραφή και αναγνώριση/επανεκπομπή εγκεφαλικών κυμάτων, και άλλες παραλλαγές που αναπτύσσονται ήδη με χρηματοδότηση του στρατού των ΗΠΑ, για συγκαλυμμένη επικοινωνία και Συνθετική (τεχνητή) Τηλεπάθεια στους στρατιώτες του μέλλοντος.
Όσο εξεζητημένα κι αν ακούγονται τα παραπάνω, η δυνατότητα εφαρμογής τους είναι ήδη μια πραγματικότητα, πλην όμως αφορούν κυρίως σε απομονωμένους ανθρώπινους στόχους, είτε σε καταστάσεις που προσιδιάζουν σε πραγματικά πεδία μάχης. Ορισμένες απλούστερες εκδοχές, όπως τα όπλα υπερήχων και μικροκυμάτων κατά πλήθους, είναι υπό δοκιμή για περιπτώσεις εξεγέρσεων και ταραχών – αν και σοβαρές αντιρρήσεις εγείρονται για την «ανθρωπιστική» τους φύση και για τυχόν παραβιάσεις δικαιωμάτων. Καθώς το σύστημα των Επικυρίαρχων επιδιώκει πάντα τη νομιμοποίηση, η εφαρμογή σε μαζική κλίμακα τεχνικών ελέγχου απαιτεί πιο λεπτά και διακριτικά μέτρα. Κάποιες τέτοιες δυνατότητες θα προσπαθήσουμε να εξετάσουμε παρακάτω, προσπαθώντας να έχουμε ανοιχτό μυαλό.
Η Θεωρία της “Ανισης Επιλογής”
Αν ξαναδούμε λίγο πιο προσεκτικά αυτή την υποτιθέμενα αυτονόητη έννοια της ελευθερίας επιλογής κάτω από το πρίσμα της κοινής λογικής, μπορεί αμέσως να διαπιστώσουμε ορισμένες βασικές κοινοτοπίες που τείνουν να θάβονται κάτω από το χαλί. Μια καλή άσκηση για να αρχίσουμε, είναι το παράδειγμα των συνεχόμενων αριθμών. Μπορεί, ας πούμε, να μας ρωτήσουν ποιος αριθμός ακολουθεί μετά τους 1, 2, 3, 4; Προσέξτε ότι δεν δίνουμε καμία ιδιότητα σε αυτούς τους αριθμούς, ούτε καν αναφέρουμε ότι είναι οι λεγόμενοι φυσικοί ακέραιοι. Μα τότε, αναγκαστικά, η μόνη απάντηση είναι ότι υπάρχουν άπειρες πιθανές ακολουθίες αμέσως μετά! Πόσοι από μας θα νιώθαμε την παρόρμηση να απαντήσουμε 5; Πόσο είναι η συνήθεια δεσμευτική τουλάχιστον για την ελεύθερη σκέψη; Αυτό το ερώτημα μας οδηγεί αμέσως στο επόμενο επιχείρημα.
Φαίνεται πως υπάρχουν γενικά δύο τύποι επιλογών: Οι προκατασκευασμένες, όπως οι διαδρομές σε μια πόλη που έχουν μελετηθεί από τα πριν από τους πολεοδόμους, και εκείνες που δημιουργούνται από την ευφυΐα και τη συνθετική ικανότητα συγκεκριμένων ατόμων ή ομάδων και σμιλεύονται πάνω σε μια προϋπάρχουσα κατάσταση. Από αυτή την άποψη, όλοι μπορούμε να χαρακτηριστούμε είτε ως καταναλωτές επιλογών, είτε ως δημιουργοί-κατασκευαστές επιλογών.
Όπως είδαμε στο προηγούμενο παράδειγμα, η δύναμη της συνήθειας είναι ήδη ένας περιορισμός της ελεύθερης σκέψης – αν και όχι πάντα. Υπάρχει βιολογικός και εξελικτικός λόγος γι’ αυτό. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος, και κατασκευαστικά και λειτουργικά, δεν έχει ουδεμία σχέση με τους υπολογιστές που φτιάχνουμε εμείς. Στην πραγματικότητα, η μαθησιακή δύναμή μας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε κάτι που είναι γνωστό ως «θεώρημα του Bayes» στον λογισμό των πιθανοτήτων. Μαθαίνουμε, δηλαδή, με σύνοψη μεγάλου αριθμού παραδειγμάτων, σμιλεύοντας κάποιες τυχαίες αρχικές επιλογές από μια κατανομή τέτοιων παραδειγμάτων.
Αυτό που χαρακτηρίζει συνήθως άτομα με δημιουργική σκέψη είναι μια επιπλέον δυνατότητα αναθεώρησης των συνηθειών τους, χωρίς απαραίτητα την κατάργησή τους. Η μετα-αναθεωρητική αυτή δύναμη δευτέρου επιπέδου, που αναφέρεται συχνά και ως μετα-γνώση (meta-cognition), είναι από τις προϋποθέσεις που οδηγούν σε έναν Ευκλείδη ή σε έναν Μότσαρτ, όταν συνοδεύονται από ισχυρή αυτο-πειθαρχία και αυτο-εκπαίδευση. Συνήθως, όμως, άτομα τέτοιας δημιουργικής δύναμης και πρωτοτυπίας είναι κακοί ως και κάκιστοι καταναλωτές έτοιμων ιδεών και προϊόντων, γι’ αυτό και βλαπτικοί για την Οικονομία. Ως εκ τούτου, το οικονομικό σύστημα φροντίζει να περιορίζει και να ελέγχει την παρουσία τους όσο μπορεί, αρχίζοντας την καταστροφή από την παιδική ηλικία μέσω του συστήματος εκπαίδευσης.
Δεν είναι, όμως, μόνο η αφηρημένη δημιουργικότητα που διακυβεύεται εδώ, αλλά και ένας δεύτερος και πιο καθημερινός κίνδυνος. Πολλές μελέτες της ψυχο-φυσιολογίας αφορούν τον βαθμό στον οποίο ο ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να σφάλλει στην αντίληψη και ερμηνεία διαφόρων καταστάσεων, όπως σε οπτικές απάτες και άλλα τεχνάσματα παραπλάνησης των αισθήσεων. Πολύ πριν από την επιστήμη, υπήρξαν κάποιοι πολύ καλοί εμπειρικοί γνώστες αυτών των τεχνασμάτων, και μάλιστα με πολύ πλούσια συλλογή, η οποία σε μεγάλο βαθμό κρατιόταν μυστική.
Όλοι γνωρίζουμε τη λειτουργία επίσημων σχολών «μάγων»-ταχυδακτυλουργών. Το πραγματικό αντικείμενο εκπαίδευσης εκεί δεν είναι άλλο από τις αντιληπτικές ατέλειες του ανθρώπινου νου, τη μελέτη τους και την εκμετάλλευσή τους. Μια τέτοια γνώση δε θα ήταν εξίσου αρεστή τόσο στις Μυστικές Υπηρεσίες και σε αρκετά τηλεοπτικά κανάλια, όσο ίσως και σε μισθοφόρους επαγγελματίες εκτελεστές; Αλλά το πραγματικό ερώτημα αφορά στο πέρασμα τέτοιων τεχνικών σε μαζική κλίμακα. Το ότι ο Ντέηβιντ Κόπερφιλντ κατάφερε να «εξαφανίσει» το άγαλμα της Ελευθερίας από ένα ολόκληρο κοινό το 1983 είναι ίσως ένα φτωχό παράδειγμα μπρος στη δύναμη της σημερινής τεχνολογίας, συνδυασμένης με την ταυτόχρονη δράση των Μυστικών Υπηρεσιών και των διάφορων ανεξέλεγκτων Μ.Κ.Ο.
Ένα αξιοσημείωτα αρνητικό παράδειγμα που χρήζει ιδιαίτερης προσοχής είναι η εφαρμογή μιας επιστημονικής μεθόδου στην κατασκευή ενόχων, μετά από πειράματα σε κρατούμενους του Γκουαντάναμο, όπως αποκαλύφθηκε πρόσφατα από την Jane Mayer, συγγραφέα του βιβλίου Η Σκοτεινή Πλευρά. Συγκεκριμένα, αναφέρεται η εφαρμογή του μοντέλου της λεγόμενης «ενήμερης απάθειας» (Learned Helplessness) με χρήση ψυχο-σωματικών βασανιστηρίων από τον ίδιο τον πατέρα του μοντέλου αυτού, Martin Seligman, σε συνεργασία με τους James Mitchell και John Bruce Jensen. Στην πράξη, η μέθοδος αποσκοπούσε στην αποδοχή ενός αρνητικού ερεθίσματος, ακόμη και μετά τη λήξη του διαρκούς σοκ, λόγω κόπωσης και ενδόμυχης αποδοχής της αδυναμίας αντίδρασης. Αυτό ακούγεται, ομολογουμένως, σαν ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο σε περιόδους διαπραγματεύσεων, δημοψηφισμάτων, εκλογικών αναμετρήσεων κ.λπ.
Αν το προηγούμενο παράδειγμα φαίνεται να βασίζεται στην πρόκληση πόνου, μπορούμε να πάμε σε ορισμένες πιο εκλεπτυσμένες συνήθειες που άρχισαν να εμφανίζονται με τη διάδοση των iphones και άλλων αντίστοιχων συσκευών υψηλής τεχνολογίας. Μελέτες στην Ολλανδία και αλλού έδειξαν ότι ο μέσος χρόνος συγκέντρωσης των χρηστών μειώνεται δραματικά από τη μακρόχρονη, συνεχή χρήση των συσκευών αυτών. Έφτασαν, μάλιστα, στο σημείο να χαράξουν ειδικούς διαδρόμους, όπως στις λεωφορειολωρίδες, για την ανεμπόδιστη κυκλοφορία τους. Πραγματικά δε θα μπορούσε να φανταστεί κανείς καλύτερα υποψήφια θύματα για επίδοξους «ταχυδακτυλουργούς»! Καλό θα ήταν να εξετάσουμε και μια τελευταία, ακόμη λεπτότερη εκδοχή που αχνοφαίνεται.
Ολογραφία, θαυματοποιία και η Φυσική των «Διττών» (Bits)
Πολλά ακούγονται τις τελευταίες δυο δεκαετίες σχετικά με τη λεγόμενη ισοδυναμία της μοντέρνας φυσικής, και κυρίως της κβαντικής ερμηνείας, με τις λεγόμενες ολογραφικές θεωρίες, σύμφωνα με τις οποίες ο κόσμος είναι μια προβολή από μια εξωδιαστατική υπερεπιφάνεια. Ταυτόχρονα πληθαίνουν οι αναφορές στη σημασία της κβαντικής εμπλοκής και της συγχρονικότητας στη μικροσκοπική κλίμακα. Διερωτάται κανείς αν και σε ποιον βαθμό ο παγκόσμιος συγχρονισμός στο κβαντικό υπόβαθρο έχει ή όχι κάποια σχέση και με το φαινόμενο της συνείδησης. Ακόμη πιο πέρα, μπορεί να αναρωτηθεί κανείς αν είναι δυνατόν ορισμένοι παλαιότερα γνωστοί θαυματοποιοί να πέρασαν κάποιο απαγορευμένο όριο, το οποίο κάποιοι πλήρωσαν πολύ ακριβά.
Ας κρατήσουμε εδώ μόνο μια σημαντική παρατήρηση. Στο μικροσκοπικό, κβαντικό υπόβαθρο, όλα είναι θέμα πιθανοτήτων. Κατ’ αρχήν, υποτίθεται ότι υπάρχει σε κάθε στιγμή μόνον μια κολοσσιαία κατανομή που περιγράφει όλο το σύμπαν και εμάς μαζί, συμπεριλαμβανόμενης της συνείδησής μας! Ας εισάγουμε τώρα για τους σκοπούς του άρθρου κάτι που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε «Συνολική Στατιστική» (ΣΣ) της γύρω πραγματικότητας. Είναι καλά γνωστό και μαθηματικά δικαιολογημένο ότι τα τυχαία γεγονότα τείνουν να συγκεντρώνονται, είτε τα ευχάριστα, είτε τα δυσάρεστα. Αυτό συνοψίζεται σε εκείνη την περίφημη καμπύλη του Gauss που μοιάζει με καμπάνα. Αυτό δεν είναι καθόλου παράξενο. Το ενδιαφέρον θα ήταν να μπορούσε κάποιος ή κάποιοι να μετακινήσουν τον μέσο όρο ή να διαμορφώσουν τη εύρος της κατανομής και έτσι, έμμεσα, να επηρεάσουν την αρνητική ή θετική τροπή της πορείας των πραγμάτων σε τοπικό ή άλλο επίπεδο.
Πολλά λέγονται για τη δυνατότητα του πειραματιστή να επηρεάσει την έκβαση ενός πειράματος. Στην πραγματικότητα, έτσι όπως λέγονται είναι εντελώς λάθος! Οποιοδήποτε τέτοιο πείραμα μπορεί να εκτελεστεί αυτόματα από μια μηχανή. Αλλού βρίσκεται το πρόβλημα. Υπάρχει, δηλαδή, η περίπτωση να μην έχει ο πειραματιστής απόλυτα ελεύθερη βούληση κατά την επιλογή των αρχικών συνθηκών του πειράματος, και ακόμη δεν έχει βρεθεί τρόπος να αποκλειστεί αυτό το ενδεχόμενο.
Εκείνο που ίσως θα μπορούσε να επηρεάσει σε μικροσκοπικό επίπεδο τη ΣΣ ως έκφραση της περιπλοκότητας όλων των φαινομένων είναι η συνειδητή συμμετοχή των «πολλών». Κάτι ανάλογο είχε ονομαστεί ήδη στον πολιτισμό των αρχαίων Αυστραλών Αβορίγινων, ως το «Ονείρεμα». Και πώς εξασφαλίζεται αυτό; Μα, βέβαια, με τη συνεχή οργάνωση του θεάματος από το οποίο προκύπτει η διαρκής ανάγκη «θεατρικότητας» του σύγχρονου κόσμου. Είναι, άραγε, αυτό μια ένδειξη ότι ορισμένοι κύκλοι μπορεί να γνώριζαν από χιλιάδες χρόνια τη δυνατότητα επηρεασμού της ΣΣ;
Για να δώσουμε ένα πιθανό παράδειγμα, αναλογιστείτε τις τερατώδεις θυσίες των Αζτέκων, των Μάγια και άλλων λαών της Ν. Αμερικής. Το ακανθώδες αυτό πρόβλημα προσπάθησε να εξηγήσει και ο Georges Bataille, στο γνωστό έργο του Το Καταραμένο Απόθεμα από ανθρωπολογική σκοπιά. Πλην όμως, δε θα μπορούσε να ξέρει τα ίδια με τους σαμάνους και τους ιερείς των φυλών εκείνων που διέθεταν ένα πλήθος εμπειρικών παρατηρήσεων επί χιλιάδες χρόνια. Κανείς Δυτικά εκπαιδευμένος δε θα μπορούσε να σκεφτεί ίσως την ακόλουθη εκδοχή. Πέρα από άλλους λόγους, υπάρχει η περίπτωση ο συγκεκριμένος τρόπος ανθρωποθυσιών να ενδιέφερε κυρίως για τον επηρεασμό του ψυχισμού των παρατηρητών, των οποίων οι νόες μπορεί να επιδρούσαν με κάποιον άγνωστο ακόμη τρόπο στο παγκόσμιο υπόστρωμα επηρεάζοντας την ΣΣ για τους σκοπούς των ιερέων! Υπενθυμίζεται ότι οι Μάγια εξαφανίστηκαν αιώνες πριν τους Ισπανούς κατακτητές. Άραγε, έπαιξαν με τη φωτιά και έχασαν κάποιο στοίχημα;
Η σημασία του «πλήθους» στην εκδήλωση τέτοιων φαινομένων και ο απαιτούμενος έλεγχος των μαζών μάς οδηγεί στο να εξετάσουμε και κάποιες πιο πρόσφατες εκδηλώσεις θεατρικότητας. Αναλογιστείτε τι μπορεί πραγματικά να επιζητούσε ο λεγόμενος «Εσωτερικός Κύκλος των SS», ο λεγόμενος και κύκλος του «Μαύρου Ήλιου», με κέντρο το κάστρο Wewelsburg, και ποιες γνώσεις αναζητούσε πραγματικά η περιβόητη αρχαιολογική υπηρεσία Ahnenerbe του Χίμλερ, επί δέκα ολόκληρα χρόνια πριν τον Β’ Π.Π. εκτός από την καταγωγή των Αρίων.
Παράλληλα με τις παραδοξότητες που έρχονται στο φως όσο περισσότερο προχωρούμε στην κατανόηση της σύγχρονης Φυσικής, υπάρχει και μια ξεχασμένη σήμερα απόπειρα ερμηνείας του κόσμου ως πρόγραμμα από τον Αμερικανό πυρηνικό φυσικό Pierre Noyes και την ομάδα του. Αυτή η προσπάθεια απέδωσε ήδη στις δύο τελευταίες δεκαετίες του προηγούμενου αιώνα αυτό που ονομάστηκε «Bit String Physics», βασισμένη στην πρωτοποριακή ιδέα της Συνδυαστικής Ιεραρχίας (Combinatorial Hierarchy). Λίγο αργότερα, ο πολύς Stephen Wolfram, πατέρας του γνωστού προγράμματος συμβολικών υπολογισμών «Mathematica», εξέδωσε ένα βιβλίο με παρόμοιες απόψεις με τον τίτλο A New Kind of Science, αλλά χωρίς να φτάνει στο ύψος της δουλειάς του Noyes. Το σημαντικό σε αυτές τις εργασίες είναι ότι παρέχουν ένα πιθανό κλειδί προς μια κατανόηση του κόσμου που τον καθιστά ταυτόχρονα και «πραγματικό» και «ονειρικό», δηλαδή επαναπρογραμματιζόμενο! Και οι δύο αυτές συνεισφορές προσπεράστηκαν αδιάφορα από τη σύγχρονη ακαδημαϊκή σκέψη. Για ποιον λόγο; Μάλλον για περισσότερους από έναν, που μπορούν όμως να συνοψιστούν τελικά σε έναν και μόνο:
Εάν, πράγματι, οι κύκλοι των Επικυρίαρχων έχουν την παραμικρή ιδέα για το τι κρύβεται στην οντολογική βάση της φυσικής πραγματικότητας, δε θα ήθελαν για κανένα λόγο να εγκαθιδρυθεί μια επιστήμη, η οποία θα αποκάλυπτε το κλειδί που τους δίνει μιαν επιπλέον δυνατότητα χειρισμού των ανθρώπινων προβάτων. Για τον λόγο αυτόν, η ακαδημία παρασύρεται στο ίδιο βάραθρο που περιέγραψε ο Σπένγκλερ, δηλαδή σε μια κατάσταση «Ενημερωμένης Αμάθειας»! Αυτό περιγράφει την κατάσταση εκείνη της απόλυτης εξειδίκευσης και της χαρακτηριστικής έλλειψης φαντασίας και φιλοσοφικού πνεύματος, της ρηχότητας και της άγνοιας, ακόμη και επιστημονικών έργων που δημοσιεύτηκαν περισσότερες από τρεις δεκαετίες πριν.
Αυτή η κατάσταση της απόλυτης υποταγής στη λατρεία της ατομικής επιτυχίας και του χρήματος κατάφερε να υποβαθμίσει την περιβόητη Δυτική «πρόοδο», μεταφράζοντας απλά την αρένα της φυσικής επιλογής σε αρένα της κοινωνικής διάκρισης. Και θα μπορούσε κανείς να το σκεφτεί αυτό αν είχε χρόνο, αλλά αυτό δεν επιτρέπεται σε ένα σύστημα το οποίο βασίζεται στη συστηματική κλοπή του χρόνου, και δη του ελεύθερου. Άλλωστε, πώς να εξηγήσει κανείς το απλό γεγονός ότι αν, όπως λένε τα τωρινά δεδομένα, οι θέσεις εργασίας θα μειωθούν κατά 30% από τους νεώτερους υπολογιστές και τα ρομποτικά συστήματα, αντί αυτό να οδηγεί σε ελάφρυνση του χρόνου εργασίας για όλους, οδηγεί απλώς όλο και περισσότερους στα συσσίτια;
Αλλά είναι ήδη φανερό πού κρύβεται η ελπίδα μέσα σε αυτό το κουτί της Πανδώρας. Αργά η γρήγορα, αυτό το σύστημα θα παίξει το τελευταίο του χαρτί και θα καεί όπως και οι Μάγια! Αφήστε τώρα τον Χερ Σόιμπλε να βράζει στο ζουμί του. Το σύστημα που αντιπροσωπεύει θα βουλιάξει μια μέρα σαν την Ατλαντίδα κάτω από τα κύματα της Ιστορίας.
@Θεοφάνης Ράπτης
*Το Αμερικανικό Όνειρο είναι η πεποίθηση ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες η σκληρή εργασία μπορεί να οδηγήσει σε μια καλύτερη ζωή, συνήθως μέσω των χρηματικών απολαβών. Αυτές ήταν οι απόψεις που κατείχαν πολλοί από τους πρώτους Ευρωπαίους αποίκους. Η κατεστημένη θέση είναι ότι το αμερικανικό όνειρο αποτελείται από το να αποκτήσουν δύο παιδιά, και να ζουν σε ένα προαστιακό σπίτι με οικονομική ασφάλεια και να διαθέτουν γκαράζ 2 αυτοκινήτων. Στην πραγματικότητα αυτός ο τρόπος ζωής της μέσης τάξης βιώνεται από μια αρκετά μεγάλη μειονότητα. Το αμερικανικό όνειρο επικρίνεται από αρκετούς για την έμφασή του στην κατοχή υλικών αγαθών ως ευτυχία. Επίσης το Αμερικανικό όνειρο είναι κάτι σαν στάση της ζωής των Αμερικανών, αλλά και των άλλων ανθρώπων, γιατί συνήθως όταν κάποιος το αποκτήσει, έχει την ψευδαίσθηση ότι ζει στην εντέλεια και δεν κάνει άλλα πράγματα για να βελτιώσει τη ζωή του μένοντας στάσιμος. Με τον τίτλο “Αμερικανικό Όνειρο” (An American Dream) έχει εκδοθεί και ένα μυθιστόρημα του Αμερικανού συγγραφέα Νόρμαν Μέιλερ.
http://terrapapers.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου