Ερμητικά κείμενα - Λόγος Καθολικός

Ερμητικά ονομάζονταν τα κείμενα που σήμερα αποκαλούμε «απόκρυφα»

Ήταν τα μυστικά κείμενα της απόκρυφης γνώσης, τα οποία αναπτύχθηκαν ως εκλαϊκευμένη φιλοσοφία των Πλατωνικών κειμένων στην πλειοψηφία τους, εμπεριέχοντας και απόψεις των μετά τον Πλάτωνα κλασσικών Φιλοσόφων (όπως π.χ. του Παρμενίδη – στους «Λόγους» είναι καταφάνερη η Παρμενίδεια προέλευση).


Ο Ερμής ως παγκόσμιο Αρχέτυπο, είναι κοινός σε ολόκληρο τον κόσμο της εποχής και τον συναντάμε, είτε ως Αιγυπτιακό Θωθ – Ιβις, είτε ως Ινδικό θεό Γκανέσα – Ελέφαντα, είτε ως τον φτεροπόδαρο Αγγελιοφόρο των θεών Ερμή των Ελλήνων, θεό – Αρχέτυπο δωρητή και προστάτη των γραμμάτων, με ιδιότητες που στο σύνολό τους περιγράφονται στην κλασσική μυθολογία και περιλαμβάνονται αυτούσιες σήμερα στην σύγχρονη Αστρολογία.
.Μετά την κατάκτηση της Αιγύπτου από τον Αλέξανδρο και το χτίσιμο της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου, η Μακεδονική δυναστεία των Πτολεμαίων κατάφερε να κάνει κέντρο φιλοσοφίας την Αλεξάνδρεια, επισκιάζοντας ακόμη και αυτήν την Αθήνα. Οι ευγενείς κάτοικοι της Αλεξάνδρειας που απαρτίζαν την άρχουσα τάξη, ήταν Έλληνες, Μακεδόνες στην πλειοψηφία τους. Τα επόμενα χρόνια η πόλη προσέλκυσε Έλληνες από όλες σχεδόν τις Ελληνικές περιοχές, οι οποίοι μετέφεραν στην Αίγυπτο τις εορτές τους αλλά και τα άγνωστα για τον υπόλοιπο κόσμο μυητικά τους μυστήρια.


Έτσι, στις 6 Ιανουαρίου, τελούνταν στην Αλεξάνδρεια της Ελληνιστικής Αιγύπτου τα «Κόρεια», μια παραλλαγή των Ελευσινίων μυστηρίων, τα οποία όμως ήταν απαγορευμένα για τους μη Έλληνες. Τα μυστήρια αυτά συνεχίστηκαν και στα Ρωμαϊκά χρόνια, μέχρι σχεδόν τον 5ο αιώνα της κοινής χρονολόγησης, όταν τα κυνήγησε μανιωδώς η ιουδαιοχριστιανική μισαλλοδοξία.

Από τα λίγα Ερμητικά κείμενα που διασώθηκαν από τον εμπρησμό της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, ήταν ο «Ποιμάνδρης», βιβλίο το οποίο μετέφρασε πρώτη φορά στα Λατινικά, κάνοντάς το γνωστό στην Ευρώπη, ο Μαρσίλιο Φιτσίνο.


Στη καρδιά του Ερμητισμού βρίσκεται η ανάγκη για τη Γνώση, τη γνώση δηλαδή του Θείου. Είναι τελείως διαφορετικό από τα συμβατικά είδη γνώσης, αφού μας οδηγεί στο να διαχωρίζουμε αυτό που ξέρουμε με αυτό που νομίζουμε ότι ξέρουμε. Η γνώση αυτή είναι προσωπική διότι σχετίζεται με το πυρήνα της ύπαρξής μας. Θα ακολουθήσουν καποια χαρακτηριστικά αποσπάσματα :

ΕΡΜΗΣ: Κάθε κινούμενο ω Ασκληπιέ, δεν κινείται σε κάτι, και από ποιον κινείται;

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Μάλιστα κινείται.

ΕΡΜΗΣ: Και δεν είναι ανάγκη το πράγμα στο οποίο κινείται εκείνο το κάτι να είναι μεγαλύτερο του κινουμένου;

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Είναι ανάγκη.

ΕΡΜΗΣ: Άρα το κινούν είναι ισχυρότερο του κινουμένου.

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Ισχυρότερο είναι...

ΕΡΜΗΣ: Μεγάλος λοιπόν είναι ο κόσμος και μεγαλύτερο σώμα απ' αυτόν δεν υπάρχει και σταθερός, και γεμάτος με πολλά μεγάλα σώματα που υπάρχουν σ' αυτόν. Ο δε κόσμος είναι σώμα;

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Σώμα είναι.

ΕΡΜΗΣ: Και κινούμενο;

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Μάλιστα.

ΕΡΜΗΣ: Πόσο μεγάλος πρέπει να είναι ο τόπος στον οποίον κινείται ο κόσμος, και ποίας φύσης; Δεν πρέπει να είναι ο τόπος μεγαλύτερος από τον κόσμο που δέχεται, για να μην εμποδίσει την κίνησή του;

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Παμμέγιστος πρέπει να είναι ω τρισμέγιστε.

ΕΡΜΗΣ: Και ποίας φύσης πρέπει να είναι ο τόπος; Ενάντιας φύσης. Άρα Ασκληπιέ, και του σωματικού κόσμου ενάντια φύση είναι το ασώματο. Άρα ο τόπος (ο χώρος) είναι ασώματος, το δε ασώματο πρέπει να είναι κάτι το θεϊκό, ή ο θεός. Και το θεϊκό δεν είναι γεννητό, αλλά αγένητο. Εάν λοιπόν είναι θεϊκό, είναι ουσιώδες εάν δε είναι ο θεός και ανούσιος είναι και νοητός. Και νοητός είναι για μας, όχι όμως και για τον εαυτό του. Το νοητό υποπίπτει στην αίσθηση του ανθρώπου, όχι όμως και στον θεό... Ο τόπος είναι νοητός ως τόπος, όχι όμως και ως θεός. Εάν νοηθεί ο τόπος ως θεός τότε πρέπει να θεωρηθεί ως καθολική ενέργεια. Κάθε κινητό σώμα δεν κινείται σε κινητό τόπο, αλλά σε ακίνητο...

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Πως όμως ω Τρισμέγιστε τα γήϊνα σώματα κινούνται μαζί μ' αυτούς που τα κινούν; Μας έχεις ειπεί, ότι οι σφαίρες των πλανωμένων (άστρων) κινούνται από τις σφαίρες των απλανών.

ΕΡΜΗΣ: Αλλά η κίνηση αυτή (των πλανητών) δεν είναι συγκίνηση, αλλά αντικίνηση. Δεν κινούνται ομοιόμορφα οι πλανήτες με τα απλανή (άστρα) αλλά με παράλληλες ενάντιες κινήσεις, η δε ενάντια αυτή κίνηση δημιουργεί την ισορροπία των κινήσεων (των άστρων). Έτσι οι σφαίρες των πλανητών κινούνται αντίθετα προς την κίνηση των απλανών, και δεν μπορεί να γίνει αλλέως... Βλέπεις το πως κινούνται οι αστερισμοί των δύο Αρκτών (της Μεγάλης και της Μικρής) ούτε ανατέλλουν, ούτε δύουν, κινούνται δε περιστροφικά γύρω το ίδιο κέντρο. Κινούνται λοιπόν ή είναι ακίνητοι οι αστερισμοί αυτοί η στέκονται ακίνητοι;

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Κινούνται ω τρισμέγιστε.

ΕΡΜΗΣ: Και ποια είναι η κίνησή των ω Ασκληπιέ;

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Περιστρέφονται γύρω από το ίδιο κέντρο των.

ΕΡΜΗΣ: Η κίνηση αυτή δεν είναι παρά περιστροφή γύρω από ένα σταθερό κέντρο. Έτσι προκύπτει ότι η ενάντια κίνηση γίνεται ακίνητη από την άλλη ενάντια κίνηση... Κάθε λοιπόν κίνηση στον κόσμο κινείται σε στάση από τη στάση... Έτσι γίνεται και με την κίνηση του κόσμου, και κάθε υλικού ζωντανού όντος που κινείται στον κόσμο. Ένα άψυχο σώμα δεν μπορεί να κινήσει ένα έμψυχο, το έμψυχο όμως σώμα κινεί το άψυχο...

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Πως το λες αυτό ως Τρισμεγιστε; Τα ξύλα, τις πέτρες, και τα άλλα άψυχα δεν τα κινούν σώματα;

ΕΡΜΗΣ: Όχι Ασκληπιέ. Τα σώματα αυτά που διαλύονται δεν τα διαλύουν εξωσώματα. Τα άψυχα δεν μπορούν να κινήσουν άψυχα. Αυτά διαλύονται από εσωτερικές αιτίες που ενεργούν από μέσα προς τα έξω.

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Στο κενό κινούνται;

ΕΡΜΗΣ: Κανένα από τα όντα δεν είναι άδειο λόγω της ύπαρξής του. Γιατί δεν θα υπήρχε εάν δεν ήταν γεμάτο...

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Οι κάδοι, τα κεραμίδια, μια σκάφη, ένα λαγήνι δεν είναι άδεια σώματα;

ΕΡΜΗΣ: Αλλοίμονο πλανάσε Ασκληπιέ. Δεν είναι σώμα ο αέρας; Κι αυτός ο αέρας δεν πληρεί το σύμπαν; Αυτά που τα λές άδεια, πρέπει να τα λές, κοίλα. Κι' αυτό γιατί όλα αυτά είναι γεμάτα από αέρα, και όχι άδεια.

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Αναντίρρητος είναι ο λόγος σου ω Τρισμέγιστε, αλλά τον τόπο στον οποίο κινείται το παν πως να τον ονομάσουμε;

ΕΡΜΗΣ: Ασώματον ω Ασκληπιέ.

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Το ασώματο τι είναι;

ΕΡΜΗΣ: Νους, που περιέχεται εξ ολοκλήρου στον εαυτό του. Και είναι ελεύθερος από σώμα, απλανής, απαθής, αναφής, βρίσκεται στον εαυτό του, είναι ο σώστης των όντων, το αγαθόν το οποίο ακτινοβολεί σαν ακτίνες, η αλήθεια, το αρχέτυπο του πνεύματος και της ψυχής.

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Ο θεός τι είναι;

ΕΡΜΗΣ: Είναι ο μη υπάρχων από κανένα, εν τούτοις είναι ο αίτιος της ύπαρξης όλων των όντων. Στο σύμπαν δεν υπάρχει θέση για το μη ον, τα πάντα έρχονται στην ύπαρξη από τα υπάρχοντα όντα γιατί πράγματα που δεν υπάρχουν δεν είναι δυνατό να έλθουν στην ύπαρξη και αντίθετα τα όντα που υπάρχουν στη φύση δεν είναι δυνατόν να μην υπάρχουν.

Ο θεός δεν είναι νους, αλλά, είναι όμως ο αίτιος της ύπαρξης του Νου. Δεν είναι και πνεύμα αλλά ο αίτιος της ύπαρξης του πνεύματος. Ούτε φως είναι, αλλά είναι ο αίτιος της ύπαρξης του φωτός. Τον θεό πρέπει να τον σεβόμεθα με δύο προσηγορίες που του αρμόζουν και με καμία άλλη, ούτε των άλλων λεγομένων θεών ανθρώπων ή δαιμόνων έστω και αν είναι λίγο αγαθοί, είναι στον Νουν, γιατί αγαθός είναι μόνον ο θεός και μόνον. Γιατί και το σώμα και η ψυχή δεν έχουν θέση στο αγαθό, ει μη μόνον ο θεός. Τόσο μεγάλο είναι το μέγεθος του αγαθού, όσο είναι όλα τα όντα και τα σωματικά και τα ασώματα και αισθητά και νοητά. Αυτό είναι το αγαθό, αυτός είναι ο θεός. Μην ονομάσεις το αγαθό κάπως αλλιώς, γιατί ασεβείς...

Το αγαθό δεν νοείται από όλους γι' αυτό και ο θεός δεν νοείται από όλους. Από άγνοια και τους άλλους θεούς, και ανθρώπους τους προσονομάζουν μερικοί αγαθούς, που δεν μπορούν ούτε να είναι ούτε να γίνουν. Γιατί ο θεός είναι αναλλοτριώτατος και αχώριστος... και αγαθός όχι κατά τιμήν, αλλά κατά φύσιν. Μια είναι η φύση του θεού το αγαθόν, και ένα γένος από το οποίον πηγάζουν όλα τα γένη. Γιατί ο θεός πάντοτε δίνει και τίποτε δεν παίρνει. Ώστε ο θεός είναι το αγαθόν, και το αγαθόν ο θεός.

Η άλλη προσηγορία είναι η του πατέρα, γιατί εποίησε τα πάντα. Γι' αυτό και η παιδοποιία θεωρείται η ευσεβεστάτη αρετή, μεγάλο δε ατύχημα είναι για τον λογικό άνθρωπο η ατεκνία του, να μην κάνει παιδιά.

Ο Άτεκνος θεωρείται μετά τον θάνατό του «καταραμένος» δικάζεται από τους δαίμονες και η τιμωρία του είναι σκληρή, γιατί καταδικάζεται από τους κριτές του δαίμονες με την τιμωρία να μην ενσαρκωθεί σε ανθρώπινο σώμα γυναίκας και άνδρα. Γι' αυτό, Ασκληπιέ έναν τέτοιον άνθρωπο είναι να τον λυπάσαι' να τον πονέσεις για τη συμφορά του...


mythagogia



ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ