Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ. , Αποκρατικοποιήσεις και Δημόσιο Χρέος

 

Η παρέμβαση του κράτους στην οικονομία, ήταν και είναι για πάνω από ένα αιώνα ο ακρογωνιαίος λίθος της διαφοροποίησης μεταξύ των κυρίαρχων ιδεολογικών ρευμάτων πολιτικής ανάλυσης της οικονομίας. Η ίδρυση του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ.) με το νόμο 3986 που δημοσιεύτηκε στις 1 Ιουλίου 2011 σίγουρα αποτελεί σημείο αναφοράς στο ζήτημα των αποκρατικοποιήσεων στην Ελλάδα.

Το θέμα των πωλήσεων περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου είχε τεθεί εξαρχής από τους δανειστές της Ελλάδας ως σημαντικό για την διαχείριση του δημοσίου χρέους ήδη με το λεγόμενο μνημόνιο 1 (νόμος 3845/2010). Στην αρχή ο στόχος που τέθηκε ήταν ένα (1) δισεκατομμύριο ευρώ για την περίοδο 2013-2015.

Κατόπιν με την αιτιολογική έκθεση του  λεγόμενου μεσοπρόθεσμου (νόμος 3985/2011) ο στόχος αυτός ανέβηκε στα 50 δις ευρώ για τα έτη 2011-2015 (ο οποίος δεν έχει ούτε κατά προσέγγιση πραγματοποιηθεί, όπως θα δούμε και με μελλοντικές αναρτήσεις). Ειδικότερα με δέσμευση εκ μέρους της τότε κυβέρνησης για τη συγκέντρωση εσόδων από αποκρατικοποιήσεις ύψους

• 5 δισ. ευρώ το 2011, καθώς και
• σωρευτικά 15 δισ. ευρώ έως το 2012 και
• 50 δισ. ευρώ έως το 2015.

Αντίστοιχη πρόβλεψη έχει και το λεγόμενο μνημόνιο 3 (νόμος 4336/2015) με την ίδρυση νέου Ταμείου (που θα παρουσιάσουμε προσεχώς).

Το Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ ιδρύθηκε με τη νομική μορφή της ανώνυμης εταιρίας, λειτουργεί όπως αναφέρει ο νόμος για την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, διέπεται από τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, και δεν υπάγεται στην κατηγορία των οργανισμών και επιχειρήσεων του ευρύτερου δημοσίου τομέα.

Τα βασικά χαρακτηριστικά του σύμφωνα με τον ιδρυτικό του νόμο (3986/2011) είναι (ενδεικτικά) :

1) Το Ταμείο έχει αποκλειστικό σκοπό την αξιοποίηση περιουσιακών στοιχείων της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου, καθώς και περιουσιακών στοιχείων  Ν.Π.Δ.Δ. ή των δημοσίων επιχειρήσεων των οποίων το μετοχικό κεφάλαιο ανήκει εξ ολοκλήρου, άμεσα ή έμμεσα, στο Δημόσιο ή σε Ν.Π.Δ.Δ  (νόμος 3986/2011, άρθρο 1 παράγραφος 1 και νόμος 4038/2012 , άρθρο 7 παράγραφος 8α)

2) Το προϊόν αξιοποίησης χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την αποπληρωμή του δημοσίου χρέους της χώρας. (άρθρο 1 παράγραφος 2 και άρθρο 2 παράγραφος 18)

3) Αποκλειστικός μέτοχος της ανώνυμης εταιρίας με τον τίτλο Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ.  είναι το Ελληνικό Δημόσιο (άρθρο 2 παράγραφος 1)

4) Η διάρκεια του Ταμείου προσδιορίστηκε στα έξι (6) έτη από την έναρξη ισχύος του ιδρυτικού  νόμου. Με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών, που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, η διάρκεια αυτή μπορεί να παρατείνεται, εφόσον ο σκοπός του Ταμείου δεν έχει εκπληρωθεί (άρθρο 1 παράγραφος 6).

5) Στο Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ τα περιουσιακά στοιχεία του δημοσίου μεταβιβάζονται και περιέρχονται, χωρίς αντάλλαγμα. Ενδεικτικά περιουσιακής φύσεως δικαιώματα, εμπράγματα δικαιώματα,  δικαιώματα διαχείρισης και εκμετάλλευσης, αποκλειστικής ή μη, κεκτημένα οικονομικά συμφέροντα, άυλα δικαιώματα και δικαιώματα λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης υποδομών κτλ. (σύμφωνα με το νόμο 3896/2011, άρθρο 2 παράγραφος 4 και το νόμο 4092/2012, άρθρο τρίτο παράγραφος 1 α)

6) Το πράγμα ή το δικαίωμα που μεταβιβάστηκε ή παραχωρήθηκε στο Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ δεν μπορεί να αναμεταβιβαστεί στον προηγούμενο κύριο ή δικαιούχο, καθ’ οιονδήποτε τρόπο (δηλαδή στο Δημόσιο). (άρθρο 2 παράγραφος 7)

7) Η αξιοποίηση (όπως την ονομάζει ο νόμος) των περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου που εισέρχονται στο Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ, γίνεται σύμφωνα με τον ιδρυτικό του νόμο (άρθρο 5) με διάφορους τρόπους (ενδεικτικά).

– Πώληση,

– Σύσταση εμπραγμάτων και ενοχικών δικαιωμάτων, μεταξύ των οποίων δικαιωμάτων οριζόντιας και κάθετης ιδιοκτησίας και επικαρπίας επί δικαιώματος οποιασδήποτε φύσης. Μεταβίβαση εμπραγμάτων και ενοχικών δικαιωμάτων οποιασδήποτε φύσης επί αυτών.

– Εκμίσθωση, παραχώρηση της χρήσης ή της εκμετάλλευσής τους.

– Ανάθεση της διαχείρισης των περιουσιακών στοιχείων.

– Εισφορά τους σε ανώνυμες εταιρείες και στη συνέχεια πώληση των μετοχών που προκύπτουν.

– Τιτλοποίηση απαιτήσεων.

– Το Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ μπορεί επίσης να εκδίδει ομολογιακά δάνεια, για τα οποία επιτρέπεται να παρέχεται η εγγύηση του Δημοσίου με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών.

Σχετικά (ενδεικτικά) :

• Νόμος 3845/2010 – ΦΕΚ 65 Α’ (μνημόνιο 1). Σχετικές σελίδες του ΦΕΚ : 1355 (πίνακας 3), 1365. Μπορείτε να κατεβάσετε το νόμο πατώντας εδώ Νόμος  3845/2010
• Αιτιολογική έκθεση του νόμου 3985/2011 («μεσοπρόθεσμο πλαίσιο δημοσιονομικής στρατηγικής  2012-2015»). Σχετικές σελίδες της αιτιολογικής έκθεσης : 8 (20 του pdf),21-22 (33-34 του pdf), : 36 (48 του pdf).Μπορείτε να κατεβάσετε το νόμο πατώντας εδώ Νόμος  3985/2011
• Νόμος 3986/2011 («Επείγοντα Μέτρα Εφαρμογής Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012 – 2015», εκτελεστικός νόμος  του μεσοπρόθεσμου-Ίδρυση Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ.). Μπορείτε να κατεβάσετε το νόμο πατώντας εδώ Νόμος 3986/2011. Επίσης αιτιολογική έκθεση & έκθεση  της Β΄ διεύθυνσης επιστημονικών μελετών-τμήμα νομοτεχνικής επεξεργασίας σχεδίων και προτάσεων νομών του Νόμου 3986/2011.

Έρευνα: Σταύρος Β. Τσίπρας – Δικηγόρος

http://fekyou.info/post/229