Ήρθε η ώρα για το διαζύγιο με την ΕΕ;

Του Δημήτρη Γιαννακόπουλου *

Το σχόλιο αυτό είναι λιτό, ξερακιανό και δίχως πολλές εξηγήσειςπλέον. Έτσι όπως πρέπει να είναι η απόφαση για το διαζύγιο ενός αγαπημένου κατά το παρελθόν ζευγαριού.  Διαδικτυακοί φίλοι, το μελέτησα, τα έβαλα κάτω, λογάριασα δεκάδες παραμέτρους και κατέληξα ότι η ΕΕ δεν αφήνει πλέον κανένα περιθώριο στην Ελλάδα να παραμείνει στην αγκαλιά της. Ήρθε η ώρα να χωρίσουμε. Ήρθε η στιγμή να πάρουμε τον δικό μας δρόμο σε αυτή την περιοχή του πλανήτη, με αυτόνομη πλέον περπατησιά στον κόσμο. Εύχομαι και επιθυμώ το διαζύγιο να είναι συναινετικό και να χωρίσουμε με αμοιβαία κατανόηση, αν και αντιλαμβάνομαι ότι δεν θα μπορέσουμε τελικά να αποφύγουμε τις τριβές και τις εντάσεις. Τα έχουν αυτά τέτοιου είδους χωρισμοί συνεταίρων, που νόμιζαν ότι δεν θα χωρίσουν ποτέ.

Ίσως κάποιοι να απορείτε για τούτη την στάση ενός ευρωπαϊστή, ενός ανθρώπου που ενδιαφέρθηκε για την καλλιέργεια του ευρωπαϊσμού όσο τίποτε άλλο στη ζωή του, αλλά προσπαθήστε να καταλάβετε ότι ο η ιδέα που υπηρέτησα δολοφονήθηκε στη σημερινή Ελλάδα από μια ευρωπαϊκή ελίτ, η οποία υπήρξε ανίκανη να αντιμετωπίσει την πρόκληση και απειλή από το χρηματοπιστωτικό λόμπυ, που εδρεύει και στις δύο άκρες του Ατλαντικού. 

Οι μικροί ηγέτες της ΕΕ, αποδείχθηκαν νάνοι μπροστά στους ανθρώπους του «έξυπνου χρήματος» του Αμερικανο-εβραϊκό λόμπυ. Δεν επέδειξαν θεσμική ευελιξία και ικανότητα διαχείρισης της πιστωτικής κρίσης που προκλήθηκε στο μαλακό υπογάστριο της ευρωζώνης, σε συνέχεια της κρίσης του 2008 που είχε ως πηγή τις ΗΠΑ. Καμία απολύτως πολιτική εφευρετικότητα δεν έδειξαν να διαθέτουν. Σφιγμένοι, μίζεροι και ανέμπνευστοι ηγέτες του ιδίου επιπέδου με τους διαπλεκόμενους δικούς μας, αποδείχθηκαν. Η ΕΕ φανέρωσε την πολιτική της γύμνια και δολοφόνησε τον ευρωπαϊσμό πακτωμένη σε μια μορφή νεοφιλελεύθερου οικονομισμού, από τον οποίο έδειξε ότι δεν σκοπεύει να μετακινηθεί ούτε σπιθαμή.

Αν, λοιπόν, όλα είναι νεοφιλελεύθερη οικονομία στην ΕΕ και εάν το πολιτικό συμφέρον της ευρωπαϊκής ελίτ υποτάσσεται στο συμφέρον του χρηματιστή, τότε, υπό τις συνθήκες που διαμορφώνονται, φαίνεται να υπάρχει σοβαρή διάσταση του ελληνικού συμφέροντος με το γενικότερο συμφέρον στην ΕΕ, έτσι όπως τουλάχιστον εκφράζεται από την γραφειοκρατία της και  τις κυβερνήσεις στην Γερμανία και στην Γαλλία. 

Είναι κρίμα, αλλά από τη στιγμή που δεν πετύχαμε τόσα χρόνια να δομήσουμε μια ισχυρή κοινωνική θεωρία του ευρωπαϊσμού, βασισμένη στον διαρκή εκδημοκρατισμό που θα οδηγούσε στην πολιτική ενοποίηση ολόκληρης της Ευρώπης με σεβασμό στην διαφορετικότητα, ήταν εύλογο ότι κάποια στιγμή θα ερχόταν μια οικονομική κρίση που δεν θα μπορούσαμε να διαχειριστούμε πολιτικά. Έτσι και έγινε. Από τη στιγμή που χώρες της ευρωζώνης «μπορούν» να χρεοκοπούν - ή καλύτερα να οδηγούνται σε χρεοκοπία -  τίθεται ένα μεγάλο ζήτημα  πολιτικής ισχύος της ΕΕ και ασφαλώς εσωτερικής πολιτικής οργάνωσης.

Ασφαλώς και ο κ. Γιώργος Παπανδρέου, διέπραξε τραγικά σφάλματα και ασφαλώς το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα απέτυχε να προσαρμόσει αρμονικά την χώρα στην ΟΝΕ, αλλά το πρόβλημα δεν ξεκινά από αυτούς. Είναι πρόβλημα θεσμικής οργάνωσης της Ένωσης και κυρίως ζήτημα κοινωνικής θεώρησης της σύγκλισης. Το έχω επισημάνει ξανά: η Ελλάδα με πολιτικούς όρους εντάχθηκε στην ευρωζώνη, μόνον με πολιτική απόφαση θα μπορούσε να παραμείνει σε αυτήν, δίχως φτωχοποίηση και εξευτελισμό της ελληνικής κοινωνίας. Δεν έπρεπε να ακολουθηθεί μια θεραπεία-σοκ, η οποία θα απορύθμιζε την ελληνική κοινωνία για καμιά δεκαπενταετία. 

Υπήρχαν και άλλες δυνατότητες που θα έδειχναν περισσότερο σεβασμό προς τον ελληνικό λαό. Θα μου πείτε, εδώ δεν τον σέβονται οι δικοί του πολιτικοί άρχοντες, ζητείς να μας σεβαστούν οι ξένοι; Ναι, αυτό ζητώ. Αυτή είναι η βαθύτερη αιτία του ευρωπαϊσμού μου! Δεν έπρεπε να μας αντιμετωπίζουν ως ξένους, ούτε καν ως «άλλους». Άλλο είναι η διακριτή εθνική και πολιτισμική ταυτότητα και διαφορετικό πράγμα να διακρίνεις τους Έλληνες στο κοινωνικό επίπεδο από τους υπόλοιπους της ισχυρής Ευρώπης. Από τη στιγμή που γίναμε «ο άλλος» στην ΕΕ, η σχέση δεν έχει μέλλον.

Σε αυτό θα μπορούσε κάποιος να  αντιτάξει σοβαρό αντίλογο και να καταλήξει ότι εμείς είμαστε που με τη στάση μας και την κοινωνικο-οικονομική μας συμπεριφορά απομακρυνθήκαμε από τα ιδανικά του ευρωπαϊσμού. Παραμύθια, ιδέα δεν είχε η πλειονότητα των Ελλήνων για την πραγματική κατάσταση της οικονομίας της χώρας και για τις κομπίνες της ελληνικής πολιτικο-επιχειρηματικής ελίτ με την

νεοσχηματισμένη ελίτ της ΕΕ. Πέραν αυτού, αν ο ευρωπαϊσμός δομείται στη βάση του νεοφιλελευθερισμού και δεν περιέχει τίποτε άλλο, τότε είναι επιχειρηματικός συνεταιρισμός και τίποτε περισσότερο. Ευρωπαϊσμός της αγοράς δεν υπάρχει. Η αγορά δεν έχει ήθος, έχει συμβάσεις με οικονομική μορφή, σαν τα μνημόνια που υπογράφουν οι ανάρμοστοι Έλληνες πολιτικοί με την τρόικα. 

Το τι έπρεπε να πράξει η ΕΕ για να διατηρήσει την Ελλάδα στην αγκαλιά της το έχω επανειλημμένως σημειώσει. 

Όπως και το τι θα έπρεπε να πράξει ο Έλληνας πρωθυπουργός. Και τα δύο μέρη κάνανε κινήσεις «χωρισμού». Από τη στιγμή που η χώρα πετάχθηκε έξω από την χρηματαγορά και η ΕΕ δεν εκπόνησε κανένα απολύτως σχέδιο για να προλάβει αυτή την εξέλιξη, είναι πρόδηλο για όσους γνωρίζουν οικονομικά, ότι πριν από όλα τα άλλα η Ελλάδα θα έπρεπε να επαναδιαπραγματευθεί με τους δανειστές της (να αναδιαρθρώσει) το δημόσιο χρέος της. Σήμερα η ένταξή μας στην ευρωζώνη μας εμποδίζει να απαλλαγούμε ορθολογικά από ένα σημαντικό βάρος στα δημοσιονομικά μας. 

Τούτο επιβαρύνει δυσανάλογα την εξυγίανση της οικονομίας και την θεσμική μεταρρύθμιση που θα διαμόρφωνε το έδαφος για να υπάρξει ανάπτυξη. Στο σημείο που βρισκόμαστε δηλαδή σήμερα η ΕΕ αντί για καλό μας κάνει κακό και επιπλέον ολοένα και περισσότεροι Ευρωπαίοι νοιώθουν την Ελλάδα ως απειλή για την κοινωνική τους πρόοδο και ευημερία. Ε, ας μην «πικραινόμαστε» άλλο μεταξύ μας οι Ευρωπαίοι! Αφού ο ευρωπαϊσμός δεν μπόρεσε να αναπτυχθεί ως μία ηθική, πολιτισμική, κοινωνική και δημοκρατική ενότητα στην ήπειρό μας, ο καθένας ας κοιτάξει το συμφέρον του. 

Σε αυτήν την περίπτωση το συμφέρον της Ελλάδας μας οδηγεί δίχως καμία αμφιβολία πλέον εκτός ΕΕ. Όχι απλώς έξω από την ΟΝΕ, αλλά έξω από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μόνον έτσι θα διαμορφωθούν νέες συνθήκες αυτόνομης ανάπτυξης και ελληνικού δρόμου εκδημοκρατισμού, αφού όμως πρώτα φροντίσουμε να απαλλαγούμε, δημοκρατικά ασφαλώς, από τον διαπλεκόμενο εσμό που συνθέτει την κυρίαρχη πολιτικοεπιχειρηματική τάξη της χώρας, η οποία μας οδήγησε σε αυτόν τον εξευτελισμό: να καταστούμε περίγελοι και επαίτες στο νεόδμητο ευρωπαϊκό σπίτι, που δυστυχώς για όλους μας κτίστηκε στην άμμο του νεοφιλελευθερισμού.      

Έτσι η Ελλάδα θα βγει από το πεδίο προστριβής στο εσωτερικό της Ένωσης και κυρίως μεταξύ Γερμανών και αμερικανικής διοίκησης. Ας συνεχίσουν την τριβή που ξεκίνησαν από το 2008 σε άλλο έδαφος μακριά από την χώρα μας. Δόξα τω θεώ υπάρχουν πολλά στην ήπειρό μας! Αυτό ασφαλώς σημαίνει και παράλληλη απομάκρυνση από την σύμμαχό μας ΗΠΑ διότι αν δεν συμβεί έτσι, τότε η έξοδός μας από την ΕΕ ενδεχομένως να συνεχίσει να χρησιμοποιείται από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού για να πραγματοποιούνται εκβιασμοί και στρατηγικά παίγνια τόσο στην Ευρώπη και στην Μεσόγειο, όσο και στην ευρύτερη περιοχή μας.

Ας αναλογιστούν, λοιπόν, οι Ευρωπαίοι ηγέτες και ενδεχομένως οι Έλληνες πολιτικοί, ποια ακριβώς περιθώρια διαπραγμάτευσης και προς ποια κατεύθυνση έχουν απομείνει με το Βερολίνο, την Ουάσιγκτων και τις Βρυξέλλες, αν θεωρηθεί ότι και κάμποσοι άλλοι Έλληνες ευρωπαϊστές προσεγγίζουν το ζήτημα της ελληνικής κρίσης όπως εγώ. Πολύ λυπάμαι, αλλά εδώ που έφτασαν τα πράγματα εξευτελισμού της χώρας με απόλυτη ευθύνη του καθεστώτος και του πρωθυπουργού, η ταυτότητα της Ελλάδας και η πολιτική της ισχύς, έχουν τραυματιστεί περισσότερο από την οικονομία της. Τέτοιου είδους τραύματα, όμως, δεν θεραπεύονται με πακέτα, μηχανισμούς σωτηρίας του ευρώ και μνημόνια. Έχει πλάκα, αλλά το καθεστώς στην Ελλάδα μας οδηγεί εκτός ΕΕ, δίνοντας ταυτόχρονα όρκους πίστης στο ευρώ και στον ευρωπαϊκό συνεταιρισμό! 

* διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία