Ο Έλληνας που άλλαξε το Δουβλίνο

 

Ήταν 2002 όταν έφθανε για σπουδές στο Δουβλίνο ένα νέο παιδί, ο Ελληνογερμανός Άρης Βενετικίδης. Από τις πρώτες του ημέρες στην ιρλανδική πρωτεύουσα ο κ. Βενετικίδης γρήγορα αντελήφθη το χάος των δημοσίων συγκοινωνιών και την αντικειμενική αδυναμία του επισκέπτη να καταλάβει ποια λεωφορειακή γραμμή πάει πού. Αρκετά χρόνια αργότερα και έπειτα από την επεξεργασία ενός τρομακτικού όγκου πληροφορίας ο έλληνας γραφίστας σχεδίασε τον πλέον σύγχρονο συγκοινωνιακό χάρτη της Ιρλανδίας, ο οποίος εμπεριέχει όλες τις μελέτες βελτίωσης των συγκοινωνιών που σκόνιζαν στα συρτάρια της Ιρλανδικής Δημοκρατίας. Το αποτέλεσμα; Λαμβάνει τιμές εθνικού ήρωα! «Η δουλειά μου έχει τιμηθεί και αναγνωριστεί και αυτό είναι κάτι που με κάνει ιδιαίτερα χαρούμενο» τονίζει ο κ. Βενετικίδης μιλώντας προς «Το Βήμα». «Το δημόσιο σύστημα συγκοινωνιών στο Δουβλίνο είναι ένα από τα χειρότερα της Ευρώπης και το δίκτυο είναι κάκιστο. Τα μέσα δεν αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και τα περισσότερα λειτουργούν ανεξάρτητα. Το αποτέλεσμα είναι να γίνεται δύσκολη η παράλληλη χρήση τους» λέει ο ελληνογερμανός γραφίστας.
«Τα τελευταία 80 χρόνια και από την εποχή που η Ιρλανδία κατέστη ανεξάρτητο λεωφορειακό σύστημα του Δουβλίνου μετατρέπεται σταδιακά σε ιδιαίτερα πολυπλόκαμο θηρίο. Το δίκτυο εξαπλώθηκε το διάστημα 1920-1930 και, αντί να το προσαρμόζουν στις εκάστοτε νέες συνθήκες, προσέθεταν όλο και περισσότερες γραμμές που κατέληγαν στο κέντρο της πόλης» τονίζει. «Υπάρχει ένα χαρακτηριστικό σημείο του κέντρου όπου καταλήγουν οι 120 από τις 170 συνολικά λεωφορειακές γραμμές της πόλης- όταν το Βερολίνο έχει μόνο 120- και μάλιστα οι περισσότερες οδεύουν προς την ίδια κατεύθυνση!» λέει ο κ. Βενετικίδης.
Ο κ. Βενετικίδης είχε προσπαθήσει ευθύς εξαρχής να επιλύσει τον κελτικό γρίφο προτείνοντας τον νέο συγκοινωνιακό χάρτη του Δουβλίνου ως διπλωματική εργασία του. Οι καθηγητές του, θεωρώντας ότι θα έπεφτε σε αδιέξοδο, του άλλαξαν γνώμη. Η συνέχεια όμως ήταν διαφορετική. «Στις αρχές του μεταπτυχιακού μου έκανα μια απλή λίστα με τα πράγματα που ήταν λάθος στο δίκτυο. Μάλιστα ανακάλυψα ότι τα τελευταία 15 χρόνια υπήρξε τουλάχιστον μια ντουζίνα πολύ καλές μελέτες από συμβούλους και φορείς του Δημοσίου οι οποίες έκαναν πολύ καλές προτάσεις για τη συνολικότερη αναβάθμιση του συγκοινωνιακού συστήματος προτείνοντας ριζικό ανασχεδιασμό των γραμμών. Οι περισσότερες από αυτές τις μελέτες βρίσκονταν σκονισμένες στα συρτάρια του Δημοσίου» λέει παραπέμποντάς μας σε «γνώριμες» καθ΄ ημάς καταστάσεις.
Καταλυτικό ρόλο έπαιξε η γνωριμία του με τον συγκοινωνιολόγο Τζέιμς Λίχι, ο οποίος μόλις είχε ολοκληρώσει το μεταπτυχιακό του που αφορούσε ακριβώς το ίδιο πράγμα: τους σκονισμένους στα συρτάρια οραματισμούς του Δουβλίνου για καλύτερες μεταφορές. «Από πέρυσι αρχίσαμε να μαζευόμαστε στο διαμέρισμά μου προσπαθώντας να εικονοποιήσουμε τη 200 σελίδων μελέτη του Τζέιμς. Καθίσαμε σε έναν χάρτη και χαρτογραφήσαμε όλες αυτές τις ιδέες σε ένα έγχρωμο και σύγχρονο δίκτυο» λέει.
Έπειτα από οκτώ χρόνια παρουσίας στην ιρλανδική πρωτεύουσα, ο 32χρονος σήμερα γραφίστας και φωτογράφος έχει αποχωριστεί το Δουβλίνο και διαμένει με τη λιθουανή φίλη του στη Βιέννη. «Η κρίση σίγουρα επιτάχυνε την απόφασή μου να αποχωρήσω από το Δουβλίνο. Το ίδιο έκαναν και οι περισσότεροι ξένοι και μάλιστα η ελληνική κοινότητα συρρικνώθηκε κατά 90%! Στον κλάδο μου είδαμε το δεύτερο μεγαλύτερο γραφείο να κλείνει. Στο Δουβλίνο η κρίση είναι η συζήτηση της ημέρας και οι απολυμένοι δεν εντοπίζονται απλά στους γνωστούς, αλλά στους άμεσους φίλους σου» λέει.
«Αντίθετα, εδώ στη Βιέννη τα πράγματα είναι καλύτερα. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα υπάρχει μια εντύπωση ότι πολλοί ακολούθησαν τον εύκολο δρόμο για το χρήμα και ότι αρκετοί έχουν καταχραστεί επιδόματα και επιδοτήσεις. Μάλιστα, όταν ακούνε το επώνυμό μου, μπερδεύονται διότι δεν ξέρουν αν ανήκω στους δανειστές ή στους δανειολήπτες του ελληνικού χρέους» καταλήγει με χιούμορ. ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ
Ο Αρης Βενετικίδης γεννήθηκε το 1978 στη Γερμανία από έλληνα πατέρα και γερμανίδα μητέρα. Μεγάλωσε στην περιφέρεια του Ρουρ, μεταξύ Στουτγάρδης και Εσσης. Σπούδασε Γραφιστική στη Γερμανία και στην Ιρλανδία και εργάστηκε στον τομέα της διαφήμισης αλλά και στο πανεπιστήμιο. Ελκει την καταγωγή του από την Τριανταφυλλιά Σερρών, την οποία επισκέπτεται τακτικά. Επίσης έχει περάσει ενάμιση χρόνο στην Κένυα, εργαζόμενος ως εθελοντής σε αναπτυξιακά προγράμματα της Γερμανίας. Περισσότερες πληροφορίες στο www.aris.ie.
• Εθνικός ήρωας
Η παρουσίαση έλαβε ευρύτατη δημοσιότητα και έδωσε στον Άρη Βενετικίδη χαρακτήρα εθνικού ήρωα καθώς στο Δουβλίνο το 70% των μεταφορών γίνεται με τα λεωφορεία. «Τους πρότεινα να αλλάξουν εξ ολοκλήρου το συγκοινωνιακό σύστημα διότι το υπάρχον δεν μπορεί καν να χαρτογραφηθεί. Οι μεταφορές είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας για τις οικονομίες κλίμακος και, αν είναι σωστές, μπορούν να βοηθήσουν στην οικονομική ανάπτυξη και στην προστασία του περιβάλλοντος» σχολιάζει ο κ. Βενετικίδης. Σε λίγες εβδομάδες ο κ. Βενετικίδης θα βραβευθεί στο Δουβλίνο με ειδικό βραβείο του ιρλανδικού ινστιτούτου Design, το οποίο αναγνώρισε τη σπουδαιότητα της δουλειάς του.
• Με μοντέλο το λονδρέζικο μετρό
«Έβαλα τα δυνατά μου αξιοποιώντας όλες τις ικανότητες και τις γνώσεις μου για να φτιάξω χάρτες, που είναι και μοντέρνοι, και κατανοητοί, και κατάλληλοι για δημόσια χρήση. Και αυτό διότι στη γραφιστική δεν αρκεί να πάρεις έναν απλό χάρτη και να περάσεις από πάνω τις γραμμές γιατί το αποτέλεσμα δεν θα είναι το σωστό» τονίζει ο κ. Βενετικίδης. Το μοντέλο που ακολούθησε ήταν αυτό του δημοφιλούς χάρτη του Τube, δηλαδή του λονδρέζικου μετρό, τον οποίο σχεδίασε ο Χάρι Μπεκ το 1931.
«Τελικώς σχεδίασα έναν χάρτη ο οποίος ενσωματώνει όλες τις βελτιώσεις που πρότειναν οι μελέτες και έναν ακόμη για το κέντρο της πόλης, που ήταν και το δυσκολότερο κομμάτι της δουλειάς. Ευτυχώς διαπίστωσα ότι και ένας καλός χάρτης είναι… εφικτός!» διηγείται ο κ. Βενετικίδης.
Όταν έφθασε η ώρα της παρουσίασης των χαρτών εκλήθησαν άτομα από τις αρμόδιες υπηρεσίες συγκοινωνιών και τους λοιπούς εμπλεκόμενους φορείς, οι εκπρόσωποι των οποίων έσφιξαν γερά το χέρι του ελληνογερμανού γραφίστα. «Κάποιοι έλεγαν:“Το αποτέλεσμα είναι φανταστικό. Πρόκειται για το καλύτερο πράγμα που είδα στη ζωή μου”» τονίζει.
(Πηγή: Το Βήμα)