Η εξέλιξη μιας ιδέας

ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΙΑΝΝΑΡΑΚΗΣ
Είναι δυνατόν μια καινοτομική ιδέα που γεννήθηκε σε πανεπιστημιακό εργαστήριο νησιού του Αιγαίου να εξελιχθεί σε παγκόσμιο εργαλείο για τη ναυσιπλοΐα; Η απάντηση είναι απλή: Ναι, και μάλιστα σε λιγότερο από τρία χρόνια!

Τόσο χρειάστηκε το πρωτοποριακό σύστημα αποτύπωσης της θαλάσσιας κυκλοφορίας το οποίο αναπτύχθηκε από το Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου στη Σύρο και που μπορείτε να το βρείτε στη διεύθυνση http://www.marinetraffic.com/ais/. Εκεί είναι διαθέσιμη στον καθένα με ένα κλικ στην οθόνη του ηλεκτρονικού του υπολογιστή ολόκληρη η τρέχουσα εικόνα της θαλάσσιας κυκλοφορίας όχι μόνο στο Αιγαίο, αλλά και σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, στις βόρειες ακτές του Ατλαντικού, στον Περσικό Κόλπο, στη Θάλασσα της Κίνας και στην ευρύτερη περιοχή της Αυστραλίας- Νέας Ζηλανδίας.

Ολα ξεκίνησαν πριν από τρία χρόνια, όταν οι ερευνητές μηχανικοί του Πανεπιστημίου Αιγαίου σκέφθηκαν να συνδυάσουν τρεις διαφορετικές, ευρέως χρησιμοποιούμενες τεχνολογίες για να παρουσιάσουν μια νέα, χρήσιμη και πολύ ενδιαφέρουσα υπηρεσία.

Η πρώτη είναι το διεθνές σύστημα ΑΙS (Αutomatic Ιdentification System, Σύστημα Αυτόματης Ταυτοποίησης), ένα σύστημα ασφαλείας της ναυσιπλοΐας το οποίο είναι εγκατεστημένο σε όλα τα σκάφη άνω των 300 τόνων. Μέσω του ΑΙS κάθε πλοίο μεταδίδει περιοδικά μέσω ασυρμάτου τη θέση του, την ταχύτητα και την πορεία του, καθώς και τα βασικά στοιχεία της «ταυτότητάς» του, το όνομα και το νηολόγιό του, τις διαστάσεις και λεπτομέρειες σχετικές με το τρέχον ταξίδι, αξιοποιώντας το σύστημα GΡS.

Η δεύτερη είναι τα συστήματα ηλεκτρονικής χαρτογράφησης τα οποία είναι διαθέσιμα δωρεάν στο Διαδίκτυο και επιτρέπουν την αξιοποίηση από τον κάθε ενδιαφερόμενο. Στη συγκεκριμένη περίπτωση χρησιμοποιήθηκε το πιο κοινό, το Google Μaps. Επάνω σε αυτούς τους χάρτες του Google παρουσιάζονται το στίγμα και η πορεία κάθε καραβιού, σχεδόν σε πραγματικό χρόνο!

Η τρίτη είναι το ίδιο το Ιnternet που έδωσε κυριολεκτικά και μεταφορικά τεράστια εμβέλεια στο εγχείρημα. Κυριολεκτικά, επειδή έδωσε τη δυνατότητα διασύνδεσης των σταθμών λήψης, ώστε να αντιμετωπιστεί το εγγενές πρόβλημα του συστήματος ΑΙS που είναι η μικρή εμβέλεια της τάξεως των μερικών δεκάδων μιλίων. Και μεταφορικά, διότι διέδωσε την ιδέα στο Διαδίκτυο, δημιουργώντας μια δυναμική κοινότητα εθελοντών οι οποίοι συμβάλλουν στη συνεχή επέκταση του δικτύου και στη σωστή λειτουργία του. Οι εθελοντές εγκαθιστούν έναν δέκτη σε κατάλληλο σημείο και τον συνδέουν με το Διαδίκτυο, ώστε τα δεδομένα που συλλέγουν για την περιοχή τους να αποστέλλονται στον κεντρικό server στη Σύρο.

Η προσέγγισή τους, όπως είχαμε τονίσει και όταν πρωτοεμφανίστηκε το σύστημα, είναι εξαιρετικά ρηξικέλευθη αλλά και απλή, όπως το αβγό του Κολόμβου. Αποτελεί παράδειγμα σύγχρονης συστημικής καινοτομίας και ανατρέπει τον μύθο που τοποθετεί τα ακαδημαϊκά δημιουργήματα στη σφαίρα του θεωρητικού και του «δυνητικά χρήσιμου». Οι μηχανικοί της Σύρου άνοιξαν έναν ενδιαφέροντα δρόμο τον οποίο μπορούν να ακολουθήσουν πολλοί και από τον ακαδημαϊκό χώρο και από τον κόσμο των επιχειρήσεων, παρουσιάζοντας καινοτομικά προϊόντα στην πληροφόρηση, στον τουρισμό, στο εμπόριο, στις επικοινωνίες και στις μεταφορές.

jgiannarakis@in.gr
ΒΗΜΑ