Του Γιώργου Λεκάκη
Ένα κωνοφόρο δένδρο 280.000.000 ετών εξακολουθεί να συνδέεται με ρίζες στην… Ανταρκτική. Τα φυτά βλάστησαν σε αυτήν την ήπειρο από 400.000.000 -14.000.000 χρόνια πριν! Η κατανόηση των αρχαίων πολικών δασών μπορεί να βοηθήσει τους ερευνητές να αναπτύξουν προβλέψεις για το πώς θα αντιδράσουν τα δένδρα, καθώς η ανθρωπογενής αλλαγή του κλίματος θερμαίνει τον πλανήτη.
Η Ανταρκτική δεν ήταν πάντα μια παγωμένη χώρα. Πριν από εκατομμύρια χρόνια, όταν η ήπειρος εξακολουθούσε να είναι μέρος ενός τεράστιου εδάφους του νότιου ημισφαίρου, που ονομάζεται Gondwana, τα δένδρα άκμαζαν κοντά στον Νότιο Πόλο!
Τώρα, νέα, περίπλοκα απολιθώματα ωρισμένων από αυτά τα δένδρα αποκαλύπτουν πώς τα φυτά ευδοκιμούσαν και με ποια δάση θα μπορούσαν να μοιάζουν…
«Η Ανταρκτική διατηρεί μια οικολογική ιστορία πολικών βιομερών που κυμαίνεται για περίπου 400.000.000 χρόνια, η οποία είναι βασικά το σύνολο της εξέλιξης των φυτών», εδήλωσε ο k. Erik Gulbranson, παλαιολόγος στο Πανεπιστήμιο Wisconsin-Milwaukee.
Τα φυτά που επιβίωσαν στα χαμηλά νότια γεωγραφικά πλάτη έπρεπε να αντιμετωπίσουν «χειμώνες σκοταδιού»… και καλοκαίρια χωρίς ήλιο…
Ένα απολιθωμένο δένδρο γλωσσοπτέρις – Glossopteris στα βουνά της Τρανσαρκτικής αναπτύχθηκε εκεί πριν από περίπου 280.000.000 χρόνια, πριν καλυφθεί γρήγορα με ηφαιστειακή τέφρα και μετατραπεί σε πέτρα. Αυτό το εξαφανισμένο είδος κάποτε κυριαρχούσε στο τοπίο του 35ου παράλληλου μέχρι τον Νότιο Πόλο, σε μια εποχή που το κλίμα της Γης ήταν πολύ θερμότερο.
Ο Gulbranson και η διεθνής ομάδα του (ομάδα (με μέλη από τα Ηνωμένα Έθνη, την Γερμανία, την Αργεντινή, την Ιταλία και την Γαλλία) επικεντρώνονται σε μια εποχή, περίπου στα 252.000.000 χρόνια πριν από σήμερα, κατά την διάρκεια της μαζικής εξαφάνισης της Permian-Triassic. Κατά την διάρκεια αυτού του γεγονότος, το 95% των ειδών της Γης πέθανε… Η εξαφάνιση οδήγησε πιθανότατα σε τεράστιες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου από ηφαίστεια, οι οποίες αύξησαν τις θερμοκρασίες του πλανήτη σε ακραία επίπεδα και προκάλεσαν την οξύτητα των ωκεανών. Υπάρχουν προφανείς παραλληλίες με την σύγχρονη αλλαγή του κλίματος, εδήλωσε ο κ. Gulbranson, οι οποίες είναι λιγότερο ακραίες, αλλά οδηγούν παρομοίως σε αέρια θερμοκηπίου.
Πριν από τη μαζική εξαφάνιση του Περμίου, στα νότια πολικά δάση κυριαρχούσε ένας τύπος δένδρου, του γένους Glossopteris. Μεγαθήρια ύψους 20-40 μ., με φαρδιά, επίπεδα φύλλα μακρύτερα από το αντιβράχιο ενός ανθρώπου, είπε ο κ. Gulbranson. Πριν από την εξαφάνιση του Περμίου, το γλωσσοπτέρις κυριαρχούσε στο τοπίο κάτω από τον 35ο παράλληλο προς τον Νότιο Πόλο.
Πέρυσι στην Ανταρκτική, ο κ. Gulbranson και η ομάδα του βρήκαν το αρχαιότερο πολικό δάσος στην νότια πολική περιοχή. Δεν έχουν χρονολογήσει ακριβώς αυτό το δάσος, αλλά κατά πάσα πιθανότητα άνθισε πριν από 280.000.000 χρόνια, πριν να ταφεί γρήγορα σε ηφαιστειακή τέφρα.
Η περιοχή αυτή περιέχει απολιθώματα από μια περίοδο που εκτείνεται από πριν έως και μετά την εξαφάνιση του Περμίου. Μετά την εξαφάνιση, είπε ο κ. Gulbranson , τα δάση δεν εξαφανίσθηκαν, αλλά άλλαξαν. Το Γλωσσοπτέρις πέθανε, αλλά ένας νέος συνδυασμός αειθαλών και φυλλοβόλων δένδρων, όπως τα συγγενή των σημερινών gingkoes, φάνηκαν…
«Αυτό που προσπαθούμε να διερευνήσουμε είναι αυτό που προκάλεσε ακριβώς αυτές τις μεταβάσεις και αυτό δεν το γνωρίζουμε πολύ καλά», δήλωσε ο Gulbranson.
Τα φυτά είναι τόσο καλά συντηρημένα σε βράχο που μερικά από τα δομικά στοιχεία των αμινοξέων που αποτελούσαν τις πρωτεΐνες των δένδρων μπορούν ακόμα να εξαχθούν, δήλωσε ο Gulbranson, ο οποίος ειδικεύεται στις τεχνικές Γεωχημείας. Η μελέτη αυτών των χημικών δομικών στοιχείων μπορεί να βοηθήσει να διευκρινιστεί πώς τα δένδρα χειρίστηκαν τις περίεργες συνθήκες του ηλιακού φωτός των νότιων γεωγραφικών πλατών, καθώς και τους παράγοντες που επέτρεψαν σε αυτά τα φυτά να ευδοκιμήσουν, αλλά και οδήγησαν το Γλωσοπτέρις στον θάνατό του.
ΠΗΓΗ: Live Science, 15.11.2017.
μέσω arxeion-politismou.gr
https://www.diadrastika.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου