Σε επίσημη δημοπρασία δημοπρατήθηκε - τον περασμένο Δεκέμβριο - από τον
οίκο Christie's, μια αρχαία μακεδονική ασπίδα, κάποιου επίσημου
αξιωματικού του Μακεδόνος βασιλέως
Δημήτριου Α΄, η οποία φυσικά επέρασε σε ξένα χέρια,
όπως και ένα πανάρχαιο κυκλαδικό ειδώλιο, και ένα πανέμορφο κυκλαδικό
μελανόμορφο αγγείο, και ένα αρχαίο χάλκινο κράνος, και ένα ακέφαλο
άγαλμα κόρης.
Και το ελληνικό (;) υπουργείο Πολιτισμού (;) δεν πήρε είδηση!
Μια ασπίδα αξίας 131.000 δολλ.
Κατά τον οίκο Christie's, η χάλκινη ασπίδα κατασκευάσθηκε στην
ελληνιστική περίοδο (την χρονολογεί μάλιστα συγκεκριμένα στο β΄ μισό του
3ου αι. π.Χ.) και το χαρακτηριστικό της ήταν ότι σφυρηλατήθηκε από ένα
μόνον φύλλο!
Στο κέντρο της εδέσποζε ένα μακεδονικό αστέρι, με 24 ακτίνες,
περικυκλωμένο από την επιγραφή: «BA \ S \ Ι \ L \ E \ W \ \ S \ \ D \
HMHTPIOY», που αποδίδεται ως «βασιλέως Δημητρίου».
Προφανώς, λοιπόν, ανήκε σε κάποιον ανώτερο αξιωματικό του Δημητρίου, στον οποίο ο βασιλιάς εδώρισε την ασπίδα.
Βάσει παρόμοιων σχεδίων σε άλλες ασπίδες, αυτές οι ασπίδες χρησιμοποιούνταν από μέλη της στρατιωτικής ελίτ του βασιλέως.
Η μακεδονική ασπίδα αρχικώς είχε εσωτερικά εξαρτήματα, που της επέτρεπαν
να φορεθεί με τέτοιον τρόπο, που θα προστάτευε τον ώμο του πολεμιστού,
και θα του επέτρεπε να κρατά την σάρισά του (το γνωστό μακρύ μακεδονικό
δόρυ) και με τα δύο χέρια!
Περιεβάλετο από 7 ομοκέντρες «καμάρες», η καθεμιά με επίκεντρο από
8άκτινα αστέρια, 3 ομόκεντρες ζώνες κατά μήκος της άκρης (69,8 εκατ.
διάμετρο) και ήταν κυρτόμορφη. Η ασπίδα αυτή ανήκε σε ιδιωτική
συλλογή... κάποιου... κάπου στο Έσσεν της Βόρειας Γερμανίας, γύρω στο
1920.
Ίσως είναι από τα αρχαιολογικά κειμήλια που έκλεψαν οι Γερμανοί από την
χώρα μας, κατά την διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, από τον οποίο μας
χρωστάνε ακόμη χρήματα, και σφυρίζουν αδιάφορα... Από το Έσσεν η ασπίδα
«κατέβηκε» σε άλλον ιδιοκτήτη στην «πόλη-πλυντήριο» της αρχαιοκαπηλίας,
το Μόναχο!
Αρχικώς εκτιμήθηκε σε 20.000 δολλ. λόγω της κακής της καταστάσεως. Αλλά
εν τέλει επωλήθη. 131.000 δολλ. τηλεφωνικώς σε Ευρωπαίο συλλέκτη!
Και ένα κυκλαδικό ειδώλιο αξίας 185.000 δολλ.
Επίσης επωλήθη ένα κυκλαδίτικο μαρμάρινο γυναικείο ειδώλιο (ύψους 32,4
εκατ.!), της... Πρωτοκυκλαδικής ΙΙ περιόδου, δηλ. περίπου του 2600-2500
π.Χ. Επάνω του είχε μια σημαντική ποσότητα της χρωστικής του ουσίας, με
την οποία ήταν βαμμένο, που αποδεικνύει ότι αυτά τα ειδώλια δεν ήταν
λευκά... Ίχνη χρώματος είχαν και τα μαλλιά της γυναικός αυτής, στο πίσω
μέρος της κεφαλής της.
Το ειδώλιο αυτό είχε πωληθεί για 22.000 δολλ. στις 25.1.1979 στην Νέα Υόρκη - πώληση πάλι από τον οίκο Κρίστι'ς.
Τώρα εκτιμήθηκε 150.000 δολλ., και εν τέλει επωλήθη 185.000 δολάρια σε
έναν Αμερικανό συλλέκτη. Θυμίζω, όπως έχω ξαναγράψει σε αυτήν την
στήλη[1], ότι από τα 1.600 γνωστά κυκλαδίτικα ειδώλια, που υπάρχουν
εκτεθειμένα επίσημα παγκοσμίως, μόνο τα... 143 έχει φέρει στο φως η
αρχαιολογική σκαπάνη του επίσημου αρχαιολόγου!
Και κυκλαδικό αγγείο αξίας 245.000 δολλ.
Από τον ίδιο οίκο, επωλήθη τον περασμένο Μαρτίο και ένα τέλειο κυκλαδικό
μελανόμορφο αγγείο (κανάτα κρασιού), χρονολογημένο το 600-575 π.Χ.,
έναντι 245.000 δολλ.! Είναι ζωγραφισμένη με σκηνές από το ζωικό και το
φυτικό βασίλειο.
Ήταν, λέει, στην κατοχή κάποιου Ν. Κουτουλάκη στην 10ετία του 1960...
Ποιος είναι αυτός;
Από πού κι ως πού το κατείχε;
Το είχε δηλώσει στην Εφ. Αρχαιοτήτων; Ήταν αυτή σύμφωνη και ενήμερη ότι πωλείται αυτό το μελανόμορφο;
Αναπάντητα ερωτήματα, που πρέπει να κάνει κάποιος ευαίσθητος εισαγγελέας βέβαια, και όχι εγώ...
Και ακέφαλο άγαλμα αξίας 173.000 δολλ.
Από τον ίδιο οίκο, επωλήθη ένα ακέφαλο σε φυσικό μέγεθος ελληνικό
μαρμάρινο άγαλμα (ύψους 78,7 εκατ.) κόρης, της ύστερης κλασικής
περιόδου, χρονολογημένο περί το 340-330 π.Χ.. Η ευαίσθητη κόρη του εν
λόγω αγάλματος κρατά δυο περιστέρια (σώζονται σπασμένα), στον χιτώνα
της. Το άγαλμα εκτιμήθηκε σε 80.000 δολλ. κι επωλήθη για 173.000 δολλ.
σε έναν Αμερικανό συλλέκτη μέσω τηλεφώνου.
Και αρχαίο κράνος αξίας 185.000 δολλ.
Από τον ίδιο οίκο, επωλήθη και ένα αρχαϊκό κορινθιακό χάλκινο κράνος
(ύψους 21,6 εκατ.), χρονολογημένο περίπου στα τέλη του 7ου αι. π.Χ.
Επωλήθη - «μόλις» όπως λέει ο οίκος στην ιστοσελίδα του - 22.705 λίρες
στο Λονδίνο (Axel Gutmann - πώληση του Κρίστι'ς), στις 28.4.2004, λόγω
της καταστάσεώς του. Ωστόσο, τώρα εκτιμήθηκε 50.000 δολλ. Έγινε
παρατεταμένη «μάχη», για την απόκτησή του και τελικώς επεκράτησε μια
τηλεφωνική προσφορά 185.000 δολλ. από έναν Ρώσο συλλέκτη!
Και νομίσματα
Από τον ίδιο οίκο, σε άλλη δημοπρασία επωλούνταν και αρχαία μακεδονικά
νομίσματα, τα οποία επωλήθσαν 280 δολλ., ενώ είχαν εκτιμηθεί 200 δολλ.!
Ήταν μακεδονικό τετράδραχμο (158-149 π.Χ.), που εικόνιζε στον
εμπροσθότυπο την θεά Άρτεμη την Ταυροπόλο στο κέντρο ασπίδος,
περικυκλωμένη από διάφορες συνθέσεις με το μακεδονικό αστέρι, και στον
οπισθότυπο είχε ένα, αυλό ή δοξάρι, με κουδούνια (όπως τα νυν δοξάρια
της λύρας με τα γερακοκούδουνα) - εάν είναι δοξάρι είναι άλλη μια
απόδειξις ότι οι αρχαίοι Έλληνες το εγνώριζαν όπως πρώτος περιγράφει ο
Ηράκλειτος[2] - και έγραφε «ΔΚ Μακεδόνων Πρώτης». Και όλο αυτό,
περικυκλωμένο από στεφάνι αμπέλου.
Σκέψη...
Αλήθεια, οι οίκοι αυτοί που τόσο εύκολα κοστολογούν κάθε αρχαίο ελληνικό
αντικείμενο, κρίνοντας βέβαια από το μέγεθός του και όχι από την
συναισθηματική-ιστορική αξία του, έχουν πει στους... συναδέλφους τους,
των Οίκων Αξιολόγησης, πόσο πρέπει να κοστολογήσουν όλον τον πολιτιστικό
πλούτο που έχει η Ελλάς, πριν την βαθμολογήσουν, κατατάξουν, κρίνουν,
διασύρουν;
Η Ιταλία σκέφτεται να κάνει μήνυση στους Οίκους αυτούς, διότι δεν έχουν
προσμετρήσει στην αξία της χώρας, την αξία των μνημείων της...
Οι Έλληνες πολιτικοί κυβερνώντες - χείριστοι χειριστές της καταστάσεως - τι σκέπτονται να κάνουν;