Ποιοι είναι οι σύμβουλοι που επέλεξε ο κ. Παπανδρέου για να είναι το «μάτι μας στο εξωτερικό»
ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΩΒΑΙΟΣ
Ηταν πέρυσι, περίπου τέτοια εποχή, όταν ο κ. Γ. Παπανδρέου προξένησε έκπληξη κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου στο περιθώριο της ΔΕΘ, όπου είχε για πρώτη φορά ανακοινώσει δημοσίως την «επιστράτευση» ενός ξένου συμβούλου. Το όνομα που προξένησε τότε πολλά σχόλια ήταν αυτό του ισπανού πολεοδόμου Γιόσεπ Αθεμπίγιο, στον οποίο έχει πιστωθεί η αναμόρφωση της Βαρκελώνης για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992. Στο διάστημα που ακολούθησε τη νίκη του ΠαΣοΚ στις εκλογές ο κ. Παπανδρέου δημιούργησε ένα ευρύ δίκτυο διεθνών συμβούλων, το οποίο προκάλεσε ποικίλα σχόλια και αντιδράσεις. Στελέχη του κόμματος, ακόμη και υπουργοί μιλούν για «μυστικοσυμβούλους που επηρεάζουν τον Πρωθυπουργό στις αποφάσεις του», ενώ η αντιπολίτευση έσπευσε με αφορμή την πρόσφατη «επιστράτευση» του πρώην υπουργού Οικονομίας της Ιταλίας κ. Τομάσο Πάντοα Σκιόπα να μιλήσει για τις άγνωστες αμοιβές των προσώπων αυτών.
Η απάντηση συνεργατών του Πρωθυπουργού σχετικά με τον ρόλο όλων αυτών των συμβούλων είναι η εξής: «Είναι το μάτι μας στο εξωτερικό. Στην πλειονότητά τους πρόκειται για σημαντικούς opinion makers (διαμορφωτές της κοινής γνώμης), οι οποίοι προσφέρουν τεχνογνωσία για την αντιμετώπιση ζητημάτων αρκετά σύνθετων, είτε πρόκειται για τις αγορές ομολόγων, είτε για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, είτε για τη βελτίωση της διεθνούς εικόνας της χώρας».
Στην πραγματικότητα υπάρχει ένα ευρύτερο δίκτυο δεκάδων καθηγητών, στελεχών οργανισμών ή και απλώς φίλων, με τους οποίους ο κ. Παπανδρέου επικοινωνεί καθημερινά. Μεταξύ αυτών ο καθηγητής του Χάρβαρντ κ. Ρον Χάιφετζ , ο οποίος την προηγούμενη άνοιξη παρέδωσε μερικά σεμινάρια διαχείρισης κρίσεων σε κομματικά και κυβερνητικά στελέχη, ενώ αναμένεται και η επακριβής περιγραφή των αρμοδιοτήτων του κ. Γιόακιμ Πάλμε. Από το βήμα της Βουλής ο κ. Παπανδρέου ανέφερε περίπου πριν από έναν μήνα ότι ο σουηδός τεχνοκράτης, γιος του Ούλοφ Πάλμε, θα αναλάβει την αξιολόγηση του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας και θα προτείνει λύσεις για την εξυγίανση και τον εξορθολογισμό του.
Ο «νέος» Τομάσο Πάντοα Σκιόπα
Ο πιο πρόσφατα διορισθείς σύμβουλος του Πρωθυπουργού,με αρμοδιότητα τα θέματα Οικονομίας,είναι ο πρώην υπουργός Οικονομίας της κυβέρνησης Πρόντι κ.Τομάσο Πάντοα Σκιόπα (φωτογραφία).Οπως επισήμως ανακοινώθηκε,θα παρέχει συμβουλές για θέματα πολιτικού σχεδιασμού που αφορούν την εφαρμογή του προγράμματος οικονομικής, δημοσιονομικής και διαρθρωτικής πολιτικής στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού μηχανισμού στήριξης.Στην ουσία θα επιδιώξει την άσκηση επιρροής (lobbying) σε διεθνές επίπεδο.Διετέλεσε επίσης πρόεδρος της Υπουργικής Επιτροπής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και σήμερα είναι πρόεδρος της Νotre Εurope,πρόεδρος του Ρromontory Financial Group της Ευρώπης και μέλος της Ομάδας των Τριάντα.
Γιατί το Μαξίμου επιστρατεύει «διεθνή βοήθεια»
Σε κυβερνητικούς και αντιπολιτευτικούς κύκλους κυριαρχεί η αντίληψη ότι ο κ.Παπανδρέου προτιμά να συνομιλεί με ξένους τεχνοκράτες,έστω και αν αυτοί δεν έχουν σχέση με την ελληνική πραγματικότητα.Οι συνεργάτες του Πρωθυπουργού που έρχονται σε επαφή και με τους ξένους συμβούλους αντιτείνουν ότι«αυτό που κάνουν είναι να παρακολουθούν τις εξελίξεις και τις τάσεις στο εξωτερικό, να ενημερώνουν ή και να αναλαμβάνουν να επηρεάσουν την κοινή γνώμη ή κέντρα λήψης αποφάσεων ή και, πολύ απλά,να δίνουν ιδέες που δεν έχουμε σκεφτεί εμείς».Ενα από τα έμπιστα πρόσωπα του κ.Παπανδρέου δίνει παραδείγματα: οΚέβιν Φεδερστόουν αρθρογραφούσε υπέρ της Ελλάδας όταν όλοι μάς χτυπούσαν,ο Ρίτσαρντ Πάρκερπαρακολουθεί στενά τις κινήσεις διεθνών κερδοσκόπων που πόνταραν σε βάρος μας,ενώ ακόμη και ο συγγραφέαςΜίσα Γκλένι έδωσε μια άλλη διάσταση σε συζήτηση για τον τουρισμό κατά την πρόσφατη συνάντηση στον Πόρο,λέγοντας ότι μπορούμε να προσελκύσουμε τουρισμό από τη Βρετανία αν γίνει ευρύτερα γνωστή η ύπαρξη του Συμμαχικού Βρετανικού Νεκροταφείου των πεσόντων στη Μάχη της Δοϊράνης κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο). ΡΙΤΣΑΡΝΤ ΠΑΡΚΕΡ
Καθηγητής στη Σχολή Διακυβέρνησης του Χάρβαρντ
Ο παλιός γνώριμος
Καθηγητής στη Σχολή Διακυβέρνησης του Χάρβαρντ, με έντονη πολιτική δραστηριότητα από τη δεκαετία του 1960, κατά του πολέμου στο Βιετνάμ παλαιότερα, και εναντίον της ανεξέλεγκτης δράσης των αγορών πιο πρόσφατα.Είναι παλαιός γνώριμος της οικογενείας Παπανδρέου και έχει συνεργαστεί ως σύμβουλος με πολλά μέλη του αμερικανικού Κογκρέσου, ενώ άρθρα του κατά καιρούς δημοσιεύονται στον «Μonde», στους «Νew York Τimes», στην «Washington Ρost» κ.α.Είναι,μεταξύ άλλων, συγγραφέας μιας βιογραφίας του οικονομολόγου Τζον Κένεθ Γκαλμπρέιθ.
ΡΟΤΖΕΡ ΓΟΥΙΛΚΙΝΣ
Γραμματέας της Γενικής Εισαγγελίας στο Σίδνεϊ και σύμβουλος της αυστραλιανής κυβέρνησης
Ο εκκεντρικός με το παπιγιόν
Γραμματέας της Γενικής Εισαγγελίας στο Σίδνεϊ και σύμβουλος της αυστραλιανής κυβέρνησης. Ειδικός σε θέματα δημόσιας διοίκησης και διεθνούς δικαίου, αλλά και εκσυγχρονισμού του συστήματος δημόσιας Υγείας. Ασχολείται επίσης με ζητήματα περιβαλλοντικής πολιτικής,ενώ έχει διατελέσει και στέλεχος της Citigroup.Περιγράφεται ως εκκεντρικό και σνομπ πρόσωπο, κάτι που φροντίζει να επιδεικνύει και με την εμφάνισή του, φορώντας μονίμως παπιγιόν. Ενα από τα χαρακτηριστικά που τον καθιστούν «παράδοξο» συνομιλητή του φανατικού αντικαπνιστή έλληνα πρωθυπουργού είναι το ότι πρόκειται για μανιώδη καπνιστή.
ΤΖΕΦ ΜΑΛΓΚΑΝ
Συγκαταλέγεται στους εμπνευστές της περίφημης θεωρίας του «τρίτου δρόμου»,που ανέστησε τους Εργατικούς της Βρετανίας
Ο πρώην τροτσκιστής
Συγκαταλέγεται στους εμπνευστές της περίφημης θεωρίας του «τρίτου δρόμου»,που ανέστησε τους Εργατικούς της Βρετανίας στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990.Με τροτσκιστικό παρελθόν,έχει διατελέσει σύμβουλος του Τόνι Μπλερ και του Γκόρντον Μπράουν, ενώ έχει κατηγορηθεί και για προσπάθειες «εκκαθάρισης» στελεχών με αριστερές απόψεις από νευραλγικές θέσεις.Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980 βρισκόταν κοντά σε μια ομάδα βρετανών καλλιτεχνών με αντιθατσερικές διαθέσεις υπό τον γενικό τίτλο «Red Wedge» και μέλη τους Μπίλι Μπραγκ, Πολ Γουέλερ, Τζέρι Ντάμερς,Μάντνες κ.ά.Αργότερα στράφηκε στον βουδισμό, ενώ υποστήριξε τους βομβαρδισμούς στη Σερβία.
ΛΑϊΦ ΠΑΓΚΡΟΤΣΚΙ
Υπήρξε υπουργός Βιομηχανίας της Σουηδίας και κορυφαίο στέλεχος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος
ΟΣουηδός που λέει «γιατί όχι»;
Εχει διατελέσει υπουργός Βιομηχανίας και Εμπορίου της Σουηδίας και κορυφαίο στέλεχος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος υπό την ηγεσία του κ.Γκόραν Πέρσον.Δεν έκρυψε τις επιφυλάξεις του για τον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη στάθηκε απέναντι στην κρίση,ενώ στην προσωπική του σελίδα στο Facebook παραθέτει ως αγαπημένες του φράσεις τις εξής: «Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ηλίθιος όταν πεθάνει» και «κάποιοι βλέπουν πώς είναι τα πράγματα και αναρωτιούνται “γιατί”, εγώ βλέπω πράγματα που δεν έχουν υπάρξει ποτέ και λέω “γιατί όχι”». ΚΕΒΙΝ ΦΕΔΕΡΣΤΟΟΥΝ
Καθηγητής Ελληνικών Σπουδών στην έδρα «Ελευθέριος Βενιζέλος» της London School of Εconomics
Ο ένθερμος φιλέλληνας
Καθηγητής Ελληνικών Σπουδών στην έδρα «Ελευθέριος Βενιζέλος» της London School of Εconomics.Είναι ένθερμος και ενεργός φιλέλληνας και είχε ταχθεί δημοσίως μέσω της αρθρογραφίας του υπέρ της παροχής ευρωπαϊκής στήριξης προς την Ελλάδα όσο κορυφωνόταν η κρίση και επιδεινωνόταν το κλίμα για τη χώρα μας στις αρχές του έτους.Πέραν των φιλικών αισθημάτων του για την Ελλάδα,είναι γνώστης της ελληνικής πραγματικότητας είτε σε επίπεδο δυσλειτουργιών του δημόσιου τομέα είτε σε επίπεδο πολιτικής πραγματικότητας.
Ρίτσαρντ Πάρκερ
«Δεν είμαι ο Ρασπούτιν του Μαξίμου»
Ο καθηγητής Δημόσιας Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ μιλάει για τον ρόλο του στο πλευρό του κ. Παπανδρέου.
ΠΑΛΑΙΟΣ φίλος της Ελλάδας και της οικογενείας Παπανδρέου (ήταν ένας από τους πρώτους που πέρασαν στον αμερικανικό Τύπο δημοσιεύματα για την προδικτατορική πολιτική κρίση και την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ), ο καθηγητής κ. Ρίτσαρντ Πάρκερ αποσαφηνίζει ότι εργάζεται αμισθί παρέχοντας συμβουλές στον έλληνα πρωθυπουργό όποτε του ζητηθεί. Θεωρεί ότι η διεθνής εμπειρία είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση της κρίσης και καλεί τους Ελληνες να δουν με θετικό μάτι τη διάθεση της κυβέρνησης να αναζητήσει συμβουλές και εκτός συνόρων στην παρούσα συγκυρία. Δηλώνει πεπεισμένος ότι η χώρα μας θα αντεπεξέλθει στις προκλήσεις της περιόδου και απορρίπτει κατηγορηματικά τον χαρακτηρισμό του μυστικοσυμβούλου του Μεγάρου Μαξίμου.
- Κύριε καθηγητά, πώς προέκυψε η επαφή σας με τον πρωθυπουργό κ. Γ. Παπανδρέου, ποια είναι η βάση της συνεργασίας σας και ποιο το ακριβές πεδίο στο οποίο τον συμβουλεύετε;
«Γνώρισα τον Πρωθυπουργό πριν από πολλά χρόνια και γίναμε καλοί φίλοι προτού γίνω σύμβουλός του. Είμαι οικονομολόγος, έχω σπουδάσει στην Οξφόρδη και ειδικότητά μου είναι η κεϊνσιανή μακροοικονομική θεωρία. Διδάσκω στο Χάρβαρντ εδώ και σχεδόν 20 χρόνια και έχω εργαστεί ως επιστήμων και ως σύμβουλος για την αμερικανική και για άλλες κυβερνήσεις, καθώς και για διεθνείς οργανισμούς.
Μετά τις εκλογές του προηγούμενου Οκτωβρίου στην Ελλάδα ο κ. Πρωθυπουργός επεδίωξε να δημιουργήσει ένα δίκτυο ειδικών οι οποίοι θεωρούσε ότι θα μπορούσαν να του παράσχουν συμβουλές για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους, τις διαρθρωτικές αλλαγές που κρίθηκε ότι ήταν απαραίτητες και κυρίως για την προσπάθεια μεταρρύθμισης της ελληνικής οικονομίας και πολιτικής.
Οι περισσότεροι από εμάς που σχηματίσαμε αυτό το δίκτυο είμαστε οικονομολόγοι, πολιτικοί επιστήμονες ή κοινωνιολόγοι σε ευρωπαϊκά και αμερικανικά πανεπιστήμια, μεταξύ μας όμως βρίσκονται και σημαντικά στελέχη διεθνών οργανισμών όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών. Ο ρόλος μας είναι συμβουλευτικός για συγκεκριμένα ζητήματα τα οποία μας θέτει ο ίδιος ο κ. Πρωθυπουργός ή κορυφαία στελέχη της κυβέρνησής του και εργαζόμαστε είτε σε ατομική είτε σε ομαδική βάση, ανάλογα με το θέμα.
Η δική μου δουλειά γίνεται σε εθελοντική βάση, χωρίς κανενός είδους συμβόλαιο ή αμοιβή. Το πεδίο στο οποίο ειδικεύομαι είναι η πολιτική οικονομία, τα σημεία στα οποία συναντώνται η οικονομική πολιτική με τους θεσμούς της οικονομίας και της πολιτικής ζωής. Συνεπεία αυτού, μου έχει ζητηθεί να καταθέσω τις απόψεις μου για τις καλύτερες δυνατές στρατηγικές και τακτικές επιλογές σε ό,τι αφορά την πρόσβαση της Ελλάδας στις διεθνείς αγορές ομολόγων, τις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές της τρόικας, τις συγκεκριμένες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση και τον εκμοντερνισμό της οικονομίας και τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να αξιοποιηθούν αυτές οι αποφάσεις σε επικοινωνιακό επίπεδο διεθνώς».
- Πώς αντιμετωπίζετε τις επικρίσεις που ακούγονται στην Ελλάδα από εκείνους που σας αντιμετωπίζουν ως μυστικοσυμβούλους του Πρωθυπουργού λέγοντας ότι κανείς δεν γνωρίζει τι συζητάτε και τι αποφάσεις λαμβάνονται;
«Πρωτοήλθα στην Ελλάδα το 1968, ήμουν φοιτητής με ένα σακίδιο στην πλάτη. Το πολιτικό κλίμα ήταν φρικιαστικό λόγω της δικτατορίας, ερωτεύτηκα όμως τους Ελληνες και έκτοτε έχω επιστρέψει στη χώρα σας δεκάδες φορές αφότου έπεσε η χούντα. Αγαπώ τη ζεστασιά των Ελλήνων, το πάθος τους, την αφοσίωσή τους στην οικογένεια και τη βαθιά συναίσθηση που έχουν για την ιστορία τους και τον πολιτισμό τους. Εκτιμώ ιδιαιτέρως το μεγάλο ενδιαφέρον με το οποίο οι Ελληνες αντιμετωπίζουν την πολιτική ζωή γενικώς και βλέπω ότι ο μέσος Ελληνας είναι πολύ περισσότερο πληροφορημένος και παθιασμένος με την πολιτική απ΄ ό,τι πολλοί συμπατριώτες μου Αμερικανοί. Πέραν αυτού, αναγνωρίζω ότι πολλοί Ελληνες αντιμετωπίζουν με ιδιαίτερο σκεπτικισμό τους ισχυρούς εντός και εκτός Ελλάδας και αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό τους γνώρισμα που βρίσκω πολύ υγιές και το συμμερίζομαι ως προοδευτικός. Δεν είμαι κανενός είδους “μυστικοσύμβουλος” του Μεγάρου Μαξίμου ούτε έχω κανενός είδους επιρροή όπως ας πούμε ο Ρασπούτιν στην αυλή του τσάρου Νικολάου Β Δ . Να σας πω την αλήθεια, γελάω ακόμη και με την ιδέα».
- Εχει αλλάξει καθόλου η διεθνής εικόνα της Ελλάδας κατά το διάστημα των τελευταίων μηνών;
«Απολύτως! Εχει υπάρξει σημαντική βελτίωση. Κατά γενική ομολογία πλέον η Ελλάδα βρίσκεται στον “σωστό δρόμο” και έχει εξασφαλίσει το αναγκαίο περιθώριο ώστε να διαχειριστεί το πρόβλημα των ελλειμμάτων, επιλύοντας ταυτόχρονα και τα εσωτερικά διαρθρωτικά προβλήματά της. Αυτό όμως σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι η ύφεση θα τερματιστεί εύκολα ή σύντομα. Το βέβαιον όμως είναι ότι θα τελειώσει και στη συνέχεια η Ελλάδα θα είναι ισχυρότερη».
- Αν υπήρχε ένα πράγμα που θα θέλατε να πείτε στους Ελληνες, ποιο θα ήταν αυτό;
«Ζείτε σε μια περίοδο βαθιάς κρίσης και επώδυνων αλλαγών, είστε όμως και τυχεροί, επειδή έχετε μια κυβέρνηση αποφασισμένη όχι μόνο να ξεπεράσει την κρίση αλλά και να δημιουργήσει μια Νέα Ελλάδα η οποία μπορεί να ακμάσει και πάλι σε ένα ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον διατηρώντας παράλληλα και τα μοναδικά ιστορικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά της χώρας σας.
Οι κρίσεις αυτού του είδους όμως δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο από μία κυβέρνηση. Οι έλληνες πολίτες έχουν δείξει επανειλημμένως και με διάφορους τρόπους ότι είναι έτοιμοι για την αλλαγή. Για εσάς η πρόκληση τώρα είναι να ζήσετε αυτή την αλλαγή, για τους εαυτούς σας, τα παιδιά σας και τη χώρα σας.
Σαράντα χρόνια αφότου πρωτοήλθα στην Ελλάδα, είμαι απολύτως πεπεισμένος ότι αυτή τη φορά θα αντεπεξέλθετε σε αυτή την πρόκληση».
«Ο κόσμος εξακολουθεί να είναι εκτεθειμένος»
«Οποτε ο Πρωθυπουργός ζητεί τη συμβουλή μου του τη δίνω.Δεν έχω όμως τον παραμικρό έλεγχο επί των αποφάσεων που λαμβάνει.Είναι ο επικεφαλής της δημοκρατικά εκλεγμένης ελληνικής κυβέρνησης και,αν θέλετε τη γνώμη μου,πρέπει να αναζητεί γνώμες και συμβουλές αν αυτές είναι προς όφελος του ελληνικού λαού και του ελληνικού έθνους.Η άποψή μου είναι ότι οι Ελληνες θα έπρεπε να εκτιμήσουν την προθυμία της κυβέρνησης να ζητήσει συμβουλές και εκτός συνόρων,δεδομένου ότι η οικονομική κρίση της τελευταίας τριετίας προφανώς και δεν αφορά αποκλειστικά την Ελλάδα ούτε και η Ελλάδα μπορεί μόνη της να την ξεπεράσει. Αυτή η κρίση ξεκίνησε στη Γουόλ Στριτ εξαιτίας της εκτεταμένης χρηματοοικονομικής απορρύθμισης, στην οποία εγώ από την πρώτη στιγμή αντιτάχθηκα επιμόνως και δημοσίως.Οι τελευταίες “μεταρρυθμίσεις” που πέρασαν από το Κογκρέσο δεν πρόκειται κατά την άποψή μου να λύσουν αυτά τα προβλήματα κατά θεμελιώδη τρόπο και ανησυχώ βαθύτατα ότι ο κόσμος εξακολουθεί να είναι εκτεθειμένος όχι απλώς στους κινδύνους μιας αναιμικής ανάκαμψης αλλά και σε συνακόλουθες οικονομικές κρίσεις,οι οποίες θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν με την ισχυρή αμερικανική νομοθεσία σε συνδυασμό με τον αυξημένο διεθνή έλεγχο των χρηματαγορών».
www.tovima.gr