~ «Όταν κάποτε φύγω από τούτο το φώς θα ελιχθώ προς
τα πάνω, όπως ένα ποταμάκι που μουρμουρίζει κι αν τυχόν κάπου ανάμεσα
στους γαλάζιους διαδρόμους συναντήσω αγγέλους, θα τους μιλήσω Ελληνικά,
επειδή δεν ξέρουνε γλώσσες. Μιλάνε Μεταξύ τους με μουσική».
Νικηφόρος Βρεττάκος
———————–
~ «Άκουγα αυτούς τους ανθρώπους να συζητούν σε μια
γλώσσα πού ήταν για μένα αρμονική αλλά ακατάληπτα μουσική. Αυτό το
ταξίδι προς την πατρίδα —μητέρα των εννοιών μας— μου απεκάλυπτε ένα
αγνώριστο πρόγονο που μιλούσε μια γλώσσα τόσο μακρινή από τους ήχους
της.
Αισθάνθηκα να τα ‘χω χαμένα όπως αν μου είχαν πει ένα βράδυ,
ότι αληθινός μου πατέρας, αληθινή μάννα μου, δεν ήσαν αυτοί, που με είχαν αναστήσει».
~ «Η Ελληνική γλώσσα έχει το
χαρακτηριστικό να προσφέρεται θαυμάσια για την έκφραση όλων των
ιεραρχιών με μια απλή αλλαγή τού πρώτου συνθετικού.
Αρκεί κανείς να βάλει παν-πρώτο-υπέρ-αρχι- μπροστά σε ένα θέμα.
Αν συνδυάσει κανείς μεταξύ τους αυτά τα προθέματα, παίρνει μία ατελείωτη ποικιλία διαβαθμίσεων.
Τα προθέματα εγκλείονται τα μεν μέσα στα δε σαν μία σημασιολογική κλίμακα ορθωμένη
προς τον ουρανό των λέξεων».
~ «Ίλιγγος λέξεων, που μόνον τα Ελληνικά μπορούν να προσφέρουν,
γιατί μόνον αυτά εξερεύνησαν, κατέγραψαν, ανέλυσαν
τις ενδότατες διαδικασίες της ομιλίας και της γλώσσης όσο καμιά άλλη γλώσσα».
Jacques Lacarrière
Η Ελληνική φωνή κατά την αρχαιότητα ονομαζόταν «αυδή». Η
λέξη αυτή δεν είναι τυχαία αφού προέρχεται από το ρήμα «άδω» που
σημαίνει τραγουδώ. Το να μπορείς να μιλάς σωστά σημαίνει ότι ήδη
είσαι σε θέση να σκέφτεσαι σωστά, να γεννάς διαρκώς λόγο και όχι να
παπαγαλίζεις λέξεις και φράσεις. Η Ελληνική γλώσσα έχει λέξεις
για έννοιες οι οποίες παραμένουν χωρίς απόδοση στις υπόλοιπες γλώσσες,
όπως “άμιλλα, θαλπωρή και φιλότιμο”.
Μόνον η Ελληνική γλώσσα ξεχωρίζει τη ζωή από το
βίο, την αγάπη από τον έρωτα. Μόνον αυτή διαχωρίζει, διατηρώντας το ίδιο
ριζικό θέμα, το ατύχημα από το δυστύχημα, το συμφέρον από το
ενδιαφέρον. Το εκπληκτικό είναι ότι η ίδια η Ελληνική γλώσσα μας διδάσκει συνεχώς πώς να γράφουμε σωστά.
Μέσω της ετυμολογίας, μπορούμε να καταλάβουμε ποιός
είναι ο σωστός τρόπος γραφής ακόμα και λέξεων που ποτέ δεν έχουμε δει ή
γράψει. Το «πειρούνι» για παράδειγμα, για κάποιον που έχει βασικές
γνώσεις Αρχαίων Ελληνικών, είναι προφανές ότι γράφεται με «ει» και όχι
με «ι» όπως πολύ άστοχα το γράφουμε σήμερα. Ο λόγος είναι πολύ απλός, το
«πειρούνι» προέρχεται από το ρήμα «πείρω» που σημαίνει τρυπώ-διαπερνώ,
ακριβώς επειδή τρυπάμε με αυτό το φαγητό για να το πιάσουμε.
Επίσης η λέξη «συγκεκριμένος» φυσικά και δεν μπορεί να
γραφτεί «συγκεκρυμμένος», καθώς προέρχεται από το «κριμένος» (αυτός που
έχει δηλαδή κριθεί) και όχι βέβαια από το «κρυμμένος» (αυτός που έχει
κρυφτεί). Άρα το να υπάρχουν πολλά γράμματα για τον ίδιο ήχο (π.χ. η, ι,
υ, ει, οι κτλ) όχι μόνο δεν θα έπρεπε να μας δυσκολεύει, αλλά αντιθέτως
να μας βοηθάει στο να γράφουμε πιο σωστά, εφόσον βέβαια έχουμε μια
βασική κατανόηση της γλώσσας των θεών την Ελληνικήν. ( Διάβασε και πως
χρησιμοποιούσαν τις λέξεις οι Αρχαίοι Ελληνες Σφεντόνα, ένα όπλο που τσάκιζε κόκαλα στην Αρχαία Ελλάδα. )
~ «Η Ελληνική με την μαθηματική δομή της είναι η γλώσσα
της πληροφορικής και της νέας γενιάς των εξελιγμένων υπολογιστών, διότι
μόνο σ’ αυτήν δεν υπάρχουν όρια». Μπιλ Γκέιτς, Microsoft
~ Ο Godefroi Herman, ο Γάλλος μεταφραστής των Διονυσιακών του Νόννου,
ομολογεί «Πόσες φορές μεταφράζοντας δεν ανέκραξα όπως ο Ρονσάρ: Πόσο
είμαι περίλυπος που η γλώσσα η Γαλλική δεν δημιουργεί λέξεις όπως η
Ελληνική… ωκύμορος, δύσποτμος, ολιγοφρονείν…»
~ «Είθε η Ελληνική γλώσσα να γίνει κοινή όλων των λαών.» Βολταίρος
~ «Η Ελληνική έχει ομοιογένεια σαν την Γερμανική, είναι όμως πιο
πλούσια από αυτήν. Έχει την σαφήνεια της Γαλλικής, έχει όμως μεγαλύτερη
ακριβολογία. Είναι πιο ευλύγιστη από την Ιταλική και πολύ πιο αρμονική
από την Ισπανική. Έχει δηλαδή ότι χρειάζεται για να θεωρηθεί η ωραιότερη
γλώσσα της Ευρώπης.» Κάρολος Φωριέλ
~ «Η γνώση της Ελληνικής είναι απαραίτητο θεμέλιο υψηλής πολιτιστικής καλλιέργειας.» Μαριάννα Μακ Ντόναλντ
~ «Αν το βιολί είναι το τελειότερο μουσικό όργανο, τότε η Ελληνική γλώσσα είναι το βιολί του ανθρώπινου στοχασμού.» Έλεν Κέλλερ
~ «Άκουσα στον Άγιο Πέτρο της Ρώμης το Ευαγγέλιο σε όλες τις γλώσσες.
Η Ελληνική αντήχησε άστρο λαμπερό μέσα στη νύχτα.» Ιωάννης Γκαίτε
~ ο γνωστός διάλογος του Γκαίτε με τους μαθητές του.
-Δάσκαλε τι να διαβάσουμε για να γίνουμε σοφοί όπως εσύ;
-Τους Έλληνες κλασικούς.
-Και όταν τελειώσουμε τους Έλληνες κλασικούς τι να διαβάσουμε;
-Πάλι τους Έλληνες κλασικούς.
~ «Εάν οι θεοί μιλούν, τότε σίγουρα χρησιμοποιούν τη γλώσσα των Ελλήνων.» Μάρκος Τίλλιος Κικέρων
~ «Είναι στη φύση της Ελληνικής γλώσσας να είναι καθαρή, ακριβής και
περίπλοκη. Η ασάφεια και η έλλειψη άμεσης ενοράσεως που χαρακτηρίζει
μερικές φορές τα Αγγλικά και τα Γερμανικά, είναι εντελώς ξένες προς την
Ελληνική γλώσσα.» Χάμφρεϋ Κίττο
~ «Η Ελληνική γλώσσα είναι όμορφη σαν τον ουρανό με τα άστρα.» Ιρίνα Κοβάλεβα
~ «Φυσικά δεν είναι μόνο στη γλωσσολογία όπου οι Έλληνες υπήρξαν
πρωτοπόροι για την Ευρώπη. Στο σύνολό της η πνευματική ζωή της Ευρώπης
ανάγεται στο έργο των Ελλήνων στοχαστών. Ακόμα και σήμερα επιστρέφουμε
αδιάκοπα στην Ελληνική κληρονομιά για να βρούμε ερεθίσματα και
ενθάρρυνση.» R. H. Robins
~ «Η Ελληνική γλώσσα είναι η καλύτερη κληρονομιά που έχει στη διάθεσή
του ο άνθρωπος για την ανέλιξη του εγκεφάλου του. Απέναντι στην
Ελληνική όλες, και επιμένω όλες οι γλώσσες είναι ανεπαρκείς. ~ Η αρχαία
Ελληνική γλώσσα πρέπει να γίνει η δεύτερη γλώσσα όλων των Ευρωπαίων,
ειδικά των καλλιεργημένων ατόμων. ~ Η Ελληνική γλώσσα είναι από ουσία
θεϊκή.» Φρειδερίκος Σαγκρέδο
~«Επιθυμούσα πάντα με πάθος να μάθω Ελληνικά. Δεν το
είχα κάνει γιατί φοβόμουν πως η βαθειά γοητεία αυτής της υπέροχης
γλώσσας θα με απορροφούσε τόσο πολύ που θα με απομάκρυνε από τις άλλες
μου δραστηριότητες.» Ερρίκος Σλήμαν (Ο Σλήμαν μίλαγε άψογα 18 γλώσσες.
Για 2 χρόνια δεν έκανε τίποτα άλλο από το το να μελετάει τα 2 έπη του
Ομήρου)
~ «Αν στη βιβλιοθήκη του σπιτιού σας δεν έχετε τα έργα
των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, τότε μένετε σε ένα σπίτι δίχως φώς.»
Γεώργιος Μπερνάρ Σώ
~ «Σχεδόν φοβάμαι να αγγίξω την Οδύσσεια, τόσο καταπιεστικά αφόρητη είναι η ομορφιά.»Τζέιμς Τζόυς
~ «Που είναι η γραμματεία των Ασσυρίων, των Χαλδαίων, των Αιγυπτίων;
Όλη η ανθρωπότητα έχει κληρονομήσει την γραμματεία των Ελλήνων μόνον.»
Ίμπν Χαλντούν
~ «Το αλφάβητόν μας προήλθε εξ Ελλάδος δια της Κύμης και
της Ρώμης. Η Γλώσσα μας βρίθει Ελληνικών λέξεων. Η επιστήμη μας
εσφυρηλάτησε μιάν διεθνή γλώσσα διά των Ελληνικών όρων. Η γραμματική μας
και η ρητορική μας, ακόμα και η στίξης και η διαίρεσης είς παραγράφους…
είναι Ελληνικές εφευρέσεις. Τα λογοτεχνικά μας είδη είναι Ελληνικα – το
λυρικόν, η ωδή, το ειδύλλιον, το μυθιστόρημα, η πραγματεία, η
προσφώνησις, η βιογραφία, η ιστορία και προ πάντων το όραμα. Και όλες
σχεδόν αυτές οι λέξεις είναι Ελληνικές.» Will Durant
~ «Η αρχαία Ελλάδα μας προσφέρει μια γλώσσα, για την
οποία θα πώ ότι είναι οικουμενική. «Όλος ο κόσμος πρέπει να μάθει
Ελληνικά, επειδή η Ελληνική γλώσσα μας βοηθάει πρώτα από όλα να
καταλάβουμε την δική μας γλώσσα.» Ζακλίν Ντε Ρομιγύ
~«Η Ελληνική γλώσσα είναι το παρελθόν των Ευρωπαίων.» Μπρούνο Σνέλ
~ «Έλληνες να είστε περήφανοι που μιλάτε την Ελληνική γλώσσα ζωντανή
και μητέρα όλων των άλλων γλωσσών. Μην την παραμελείτε, αφού αυτή είναι
ένα από τα λίγα αγαθά που μας έχουν απομείνει και ταυτόχρονα το
διαβατήριό σας για τον παγκόσμιο πολιτισμό.» Φρανγκίσκος Λιγκόρα
~ «Για έναν Ιάπωνα ή Τούρκο, όλες οι Ευρωπαϊκές γλώσσες δεν φαίνονται
ως ξεχωριστές, αλλά ως διάλεκτοι μιάς και της αυτής γλώσσας, της
Ελληνικής.» Ο. Βαντρούσκα
~ Οι Έλληνες της Αθήνας του 5ου και του 4ου αιώνος είχαν φθάσει την
γλώσσα σε τέτοιο σημείο, ώστε με αυτήν να εξερευνούν ιδέες όπως η
δημοκρατία και οι απαρχές του σύμπαντος, έννοιες όπως το θείο και το
δίκαιο. Είναι μιά θαυμάσια και εξαιρετική γλώσσα.» Peter Jones
~ «Η Ελληνική γλώσσα έχει συνέχεια και σε μαθαίνει να
είσαι αδέσποτος και να έχεις μιά δόξα, δηλαδή μιά γνώμη. Στην γλώσσα
αυτή δεν υπάρχει ορθοδοξία. Έτσι ακόμη και αν το εκπαιδευτικό σύστημα
θέλει ανθρώπους νομοταγείς – σε ένα καλούπι – το πνεύμα των αρχαίων
κειμένων και η γλώσσα σε μαθαίνουν να είσαι αφεντικό.» Ντε Γρόοτ
~ «Η Ελληνική είναι η τελειότερη γλώσσα. Συχνά διαπιστώνει κανείς ότι
μιά σκέψη μπορεί να διατυπωθεί με άνεση και χάρη στην Ελληνική, ενώ
γίνεται δύσκολη και βαρειά στην Λατινική, Αγγλική, Γαλλική ή Γερμανική.
Είναι η τελειότερη γλώσσα, επειδή εκφράζει τις σκέψεις τελειοτέρων
ανθρώπων.» Gilbert Murray
~ «Οφείλω χάριτας στην θεία πρόνοια, διότι ευδόκησε να διδαχθώ τα
αρχαία Ελληνικά, που με βοήθησαν να διεισδύσω βαθύτερα στο νόημα των
θετικών επιστημών.» Max Von Laye
~ «Εκτός από την Κινεζική και την Ιαπωνική, όλες οι
άλλες γλώσσες διαμορφώθηκαν κάτω από την επίδραση της Ελληνικής, από την
οποία πήραν, εκτός από πλήθος λέξεων, τους κανόνες και την γραμματική.»
E, Norden
~ «Η αρχαία Ελληνική γλώσσα ανήκει στα πρότυπα, μέσα από τα οποία
προβάλλουν οι πνευματικές δυνάμεις της δημιουργικής μεγαλοφυΐας, διότι
αναφορικά προς τις δυνατότητες που παρέχει στην σκέψη, είναι η πιό
ισχυρή και συνάμα η πιό πνευματώδης από όλες τις γλώσσες του κόσμου.»
Martin Heidegger
~ «Είναι εκπληκτικό να βλέπεις πόσο στηριζόμαστε ακόμη στην Ελληνική,
για να μιλήσουμε για οντότητες και γεγονότα που βρίσκονται στην καρδιά
της σύγχρονης ζωής.» David Crystal
~ «Η αρχαία Ελληνική Γλώσσα ήτο και είναι ανωτέρα όλων των παλαιοτέρων και νεοτέρων γλωσσών.» Μάικλ Βέντρις
~ «Η Ελληνική γλώσσα για μένα είναι σαν κοσμογονία. Δεν είναι απλώς μιά γλώσσα…» Luis José Navarro
~ «Οφείλουμε να διακηρύξουμε ότι δεν έχει υπάρξει στον κόσμο μία
γλώσσα η οποία να δύναται να συγκριθεί με την κλασσική Ελληνική.» Juan
Jose Puhana Arza
~ «Η Ελληνική γλώσσα είναι μία γλώσσα η οποία διαθέτει όλα τα
χαρακτηριστικά, όλες τις προϋποθέσεις μιάς γλώσσης διεθνούς… εγγίζει
αυτές τις ίδιες τις απαρχές του πολιτισμού… η οποία όχι μόνον δεν υπήρξε
ξένη πρός ουδεμία από τις μεγάλες εκδηλώσεις του ανθρωπίνου πνεύματος,
στα γράμματα, στις τέχνες, στις επιστήμες, αλλά υπήρξε και το πρώτο
εργαλείο, – πρός ανίχνευση όλων αυτών – τρόπον τινά η μήτρα… Γλώσσα
λογική και συγχρόνως ευφωνική, ανάμεσα σε όλες τις άλλες…» D’Eichtal
~ «Θα ήθελα να δώ να διδάσκονται τα Αρχαία Ελληνικά, με τον ίδιο ζήλο
που επιδεικνύουμε εμείς, και στα Ελληνικά σχολεία.» Ζακ Λάνγκ
~ «Ο Ελληνικός θρίαμβος στον πνευματικό πολιτισμό είναι ότι έδωσε
τόσα πολλά σε τόσους πολλούς τομείς. Τα επιτεύγματά τους στον τομέα της
γλωσσολογίας όπου ήταν εξαιρετικά δυνατοί, δηλαδή στην θεωρία της
γραμματικής και στην γραμματική περιγραφή της γλώσσας, είναι τόσο
ισχυρά, ώστε να αξίζει να μελετηθούν και να αντέχουν στην κριτική.
Επίσης είναι τέτοια που να εμπνέουν την ευγνωμοσύνη και τον θαυμασμό
μας.» R.H. Robins
~ «Η Ελληνική γλώσσα για μένα είναι σαν κοσμογονία. Δεν είναι απλώς μιά γλώσσα…» Luis José Navarro
~ «Οφείλουμε να διακηρύξουμε ότι δεν έχει υπάρξει στον κόσμο μία
γλώσσα η οποία να δύναται να συγκριθεί με την κλασσική Ελληνική.» Juan
Jose Puhana Arza
~ Στον Η/Υ «Ίβυκο» αποθησαυρίστηκαν 6 εκατομμύρια
λεκτικοί τύποι της γλώσσας μας όταν η Αγγλική έχει συνολικά 490.000
λέξεις και 300.000 τεχνικούς όρους δηλαδή ως γλώσσα είναι μόλις το 1/100
της δικής μας. Στον «Ίβυκο» ταξινομήθηκαν 8.000 συγγράμματα 4.000
αρχαίων Ελλήνων και το έργο συνεχίζεται. Μιλώντας γι’ αυτό ο καθηγητής
Theodore F. Brunner είπε…
~ «Σε όποιον απορεί γιατί ξοδεύτηκαν τόσα εκατομμύρια
δολάρια για την αποθησαύριση των λέξεων της Ελληνικής, απαντούμε: Μα
πρόκειται για την γλώσσα των προγόνων μας και η επαφή με αυτούς θα
βελτιώσει τον πολιτισμό μας.» Οι υπεύθυνοι του προγράμματος υπολογίζουν
ότι οι ελληνικοί λεκτικοί τύποι θα φθάσουν στα 90 εκατομμύρια, έναντι 9
εκατομμυρίων της λατινικής. Το ενδιαφέρον για την Ελληνική προέκυψε από
τη διαπίστωση των επιστημόνων πληροφορικής και υπολογιστών ότι οι Η/Υ
προχωρημένης τεχνολογίας δέχονται ως «νοηματική» γλώσσα μόνον την
Ελληνική. Όλες τις άλλες γλώσσες τις χαρακτήρισαν «σημειολογικές».
~ Ο προεδρος της εταιριας apple Τζον Σκάλι είπε σχετικώς με την
αναγκαιότητα χρήσης της Ελληνικής γλώσσας: «Αποφασίσαμε να προωθήσουμε
το πρόγραμμα εκμαθήσεως της Ελληνικής επειδή η κοινωνία μας χρειάζεται
ένα εργαλείο που θα της επιτρέψει ν’ αναπτύξει τη δημιουργικότητά της να
εισαγάγει καινούριες ιδέες και θα της προσφέρει γνώσεις περισσότερες
απ’ όσες ο άνθρωπος μπορούσε ως τώρα να ανακαλύψει». Με άλλα λόγια
πρόκειται για μια εκδήλωση της τάσεως για επιστροφή του παγκόσμιου
πολιτισμού στο πνεύμα και τη γλώσσα των Ελλήνων.
~ Οι Άγγλοι επιχειρηματίες προτρέπουν τα ανώτερα στελέχη να μάθουν
Αρχαία Ελληνικά «επειδή αυτά περιέχουν μια ξεχωριστή σημασία για τους
τομείς οργανώσεως και διαχειρίσεως επιχειρήσεων». Σε αυτό το συμπέρασμα
ήδη οδηγήθηκαν μετά από διαπιστώσεις Βρετανών ειδικών ότι «Η Ελληνική
γλώσσα ενισχύει τη λογική και τονώνει τις ηγετικές ικανότητες. Γι’ αυτό
έχει μεγάλη αξία, όχι μόνο στην πληροφορική και στην υψηλή τεχνολογία,
αλλά και στον τομέα οργανώσεως και διοικήσεως»
~ «Έλληνες να είστε περήφανοι που μιλάτε την Ελληνική γλώσσα ζωντανή
και μητέρα όλων των άλλων γλωσσών. Μην την παραμελείτε, αφού αυτή είναι
ένα από τα λίγα αγαθά που μας έχουν απομείνει και ταυτόχρονα το
διαβατήριό σας για τον παγκόσμιο πολιτισμό.» Φρανγκίσκος Λιγκόρα
~ Ο διάσημος Έλληνας και διεθνούς
φήμης μουσικός Ιάνης Ξενάκης, είχε πολλές φορές τονίσει ότι η
μουσικότητα της Ελληνικής είναι εφάμιλλη της συμπαντικής.
Αλλά και ο Γίββων μίλησε για μουσικότατη και γονιμότατη γλώσσα, που
δίνει κορμί στις φιλοσοφικές αφαιρέσεις και ψυχή στα αντικείμενα των
αισθήσεων. Ας μην ξεχνάμε ότι οι Αρχαίοι Έλληνες δεν
χρησιμοποιούσαν ξεχωριστά σύμβολα για νότες, χρησιμοποιούσαν τα ίδια τα
γράμματα του αλφαβήτου.
~ «Οι τόνοι της Ελληνικής γλώσσας είναι μουσικά σημεία που μαζί με
τους κανόνες προφυλάττουν από την παραφωνία μια γλώσσα κατ’ εξοχήν
μουσική, όπως κάνει η αντίστιξη που διδάσκεται στα ωδεία, ή οι διέσεις
και υφέσεις που διορθώνουν τις κακόηχες συγχορδίες», όπως σημειώνει η
φιλόλογος και συγγραφεύς Α. Τζιροπούλου-Ευσταθίου.
~ «Η Ελληνική φυλή γεννήθηκε ευνοημένη με μία γλώσσα εύηχη, γεμάτη μουσικότητα». Ρωμαίος Οράτιος
~ «Η Ελληνική γλώσσα και οι κανόνες αυτής αναπτύσσουν την κρίση» Μιχάι Εμινέσκου
~ Αν σας ρωτήσει κανείς, θέλοντας να ελέγξει τις ετυμολογικές γνώσεις
σας στην Αγγλική ή στην Ελληνική, αν λέξεις όπως λ.χ. butter «βούτυρο»,
paper «χαρτί», church «εκκλησία», sketch «σκαρίφημα – θεατρικό σκετς»,
bomb «βόμβα», clergy «κληρικός» και clerk «υπάλληλος», chart «χάρτης»
και card «κάρτα», calm «νηνεμία, γαλήνη», pain «πόνος», pirate
«πειρατής», diploma «δίπλωμα», chanel «δίαυλος», priest «ιερέας»,
buffalo «βουβάλι», monk «μοναχός», bishop «επίσκοπος» κ.ά. προέρχονται
από την Ελληνική ή είναι αμιγώς αγγλικές, μη βιαστείτε να απαντήσετε ότι
δεν σας φαίνονται ελληνικές.
Η πραγματικότητα είναι ότι περνώντας μέσα από διάφορους, συχνά
δαιδαλώδεις και σκολιούς, γλωσσικούς δρόμους οι λέξεις αυτές έφτασαν
στην Αγγλική, έχοντας ξεκινήσει από την ελληνική γλώσσα. Είναι δάνειες
λέξεις τής Αγγλικής από την Ελληνική. Μια ματιά σε έγκυρα λεξικά τής
Αγγλικής (Webster, Random House, Longman, Oxford κ.ά.) μπορεί να σας
πείσει.
Το αρχ. ελληνικό βούτυρον / βούτυρος (βους + τυρός), μέσω τού λατιν.
butyrum, έδωσε το αρχ., αγγλ. butere, απ’ όπου το σύγχρονο αγγλ. butter
(και τα γερμ. Butter, γαλλ. beurre, ιταλ. burro κ.ά.). Το αρχ. ελλην.
πάπυρος, που δήλωσε την πρώτη μορφή γραφικής ύλης από το ομώνυμο φυτό το
οποίο ευδοκιμούσε στην Αίγυπτο, έδωσε το αγγλ. paper (γαλλ. papier,
γερμ. Papier κ.ά.) μέσω τού λατιν. papyrum, απ’ όπου το μεσαιων. γαλλ.
papier και το μεσαιων. αγγλ. papir.
Πιο σύνθετη είναι η προέλευση τής λέξης που δήλωσε στην Αγγλική «την
εκκλησία», τής λ. church. Ξεκίνησε από το ελληνιστ. κυριακόν (δώμα) «ο
οίκος τού Κυρίου» (από το Κύριος), το οποίο, μέσω τού αρχ. γερμ. kirihha
(απ’ όπου το νέο γερμ. Kirche «εκκλησία») και των αρχ. αγγλ. cirice και
μεσαιων. αγγλ. chirche, έδωσε το νέο αγγλ. church. Οι ίδιοι οι Ελληνες
χριστιανοί χρησιμοποίησαν το αρχ. εκκλησία (εκκλησία τού δήμου «η
συγκέντρωση του λαού / των πολιτών ως θεσμικό όργανο») με νέο
περιεχόμενο: χώρος όπου συγκεντρώνονται οι πιστοί για να λατρεύσουν τον
Θεό (ενώ οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν την λέξη ναός, με την
αντίληψη ότι αποτελεί χώρο όπου ναίουν, όπου κατοικούν οι θεοί).
Ενδιαφέρον έχει, για τις περιπέτειές της, η λέξη sketch «σκαρίφημα –
θεατρικό σκετς». Ποιος το φαντάζεται, εκ πρώτης όψεως, ότι προέρχεται
από την ελλην. λ. σχέδιο; Η αρχαία ελλ. λ. σχέδιον (από το αρχ. σχέδιος
που σήμαινε «προσωρινός, αυτοσχέδιος», προερχόμενη από τη λ. σχεδόν κι
αυτή από το έχω), μέσω τού λατιν. schedium, έδωσε το ιταλ. schizzo, που
πέρασε στα ολλανδικά ως schets, από όπου το αγγλ. sketch. Το περίεργο
για τη ζωή των λέξεων είναι ότι το ελλην. σχέδιο επανήλθε στους
νεότερους χρόνους στην Ελληνική, δηλ. ως «αντιδάνειο» (ως δάνειο
δανείου!…), μέσα από δύο ξένες γλώσσες: από την Ιταλική ως σκίτσο και
από την Αγγλική ως σκετς.
Ανάλογη είναι η περίπτωση τού αγγλ. scene «σκηνή». Προέρχεται από το
ελλην. σκηνή, μέσω τού λατιν. scaena / scena. Από το υποκοριστικό τού
λατιν. scene, από το scenarium, προήλθε το ιταλ. scenario που πέρασε σε
διάφορες γλώσσες (αγγλ. scenario, γαλλ. scenario κ.ά.) και επανήλθε στα
Ελληνικά ως σενάριο (αντιδάνειο). Από το θέμα σχ- (τού έχω, πβ.
κατά-σχ-ω, παρά-σχ-ω, σχ-εδόν) που είδαμε και στο σχέδιο, προήλθε και η
λ. σχήμα που έδωσε, μέσω τού λατιν. schema, το αγγλ. scheme.
Μια λέξη που θα ξάφνιαζε ίσως όταν κανείς διαπιστώσει ότι είναι
ελληνική, είναι η αγγλική λ. pain «πόνος». Η λέξη αυτή προήλθε από την
ελλην. λ. ποινή που σήμαινε αρχικά «τιμή αίματος, εκδίκηση (για
έγκλημα)» και μετά «τιμωρία». Μέσω τού λατ. poena, που έδωσε το γαλλ.
peine (αρχικά σήμαινε «τα βασανιστήρια των μαρτύρων τής πίστεως»),
προήλθε το αγγλ. pain με τη σημ. «πόνος» ως απόρροια των πόνων από τα
βασανιστήρια και ως επακόλουθο τής τιμωρίας γενικότερα. Εξίσου ίσως θα
ξάφνιαζε και η αγγλική λ. calm «κάλμα, νηνεμία».
Κι αυτή προήλθε από ελληνική λέξη, το αρχ. καύμα, που δήλωνε τον
καύσωνα και το θέρος, οδηγώντας συνεκδοχικά στη σημ. τής ηρεμίας τής
θάλασσας, τής έλλειψης δυνατών ανέμων. Στην Αγγλική έφτασε η λέξη από το
ιταλ. calma που ανάγεται σε όψιμο λατιν. cauma από το καύμα. Οτι η λ.
ξαναγύρισε στην Ελληνική μέσω τής Ιταλικής ως κάλμα, δηλ. ως αντιδάνειο,
είδαμε ότι αποτελεί συχνό φαινόμενο. Το αρχ. πειρώμαι «προσπαθώ,
αποπειρώμαι, τολμώ» έδωσε στη μεταγενέστερη Ελληνική τη λ. πειρατής που
προφανώς θα σήμαινε αρχικά αυτόν που αποτολμά παράτολμα και παράνομα
εγχειρήματα. Μέσω τού λατιν. pirata η λ. έδωσε το αγγλ. pirate.
Στην εκκλησιαστική γλώσσα μια σειρά από αγγλικές λέξεις προέρχονται
από την Ελληνική, χωρίς αυτό να είναι αμέσως αισθητό στον μη ειδικό.
Τέτοιες είναι οι αγγλικές λέξεις priest, clergy (και clerc), bishop,
monk κ.ά. Συγκεκριμένα το ελλην. πρεσβύτερος (αρχική σημ.
«γεροντότερος») έδωσε το όψιμο λατ. presbyter. Από αυτό, με ορισμένες
μεταβολές, προήλθε το αρχ. αγγλ. preost και κατόπιν το μεσαιων. αγγλ.
preist, που έδωσε το νεότ. αγγλ. priest.
Το ελλην. κληρικός (από τη λ. κλήρος) «αυτός που τού πέφτει ο κλήρος,
που τού ανατίθεται ένα έργο» έδωσε το όψιμο λατιν. clericus απ’ όπου τα
αρχ. αγγλ. cleric και clerc. Από αυτά προήλθε το αγγλ. clerk «λόγιος» –
«υπάλληλος εξουσιοδοτημένος με συγκεκριμένο έργο» – «απλός υπάλληλος».
Το αρχ. αγγλ. clerc έδωσε και τον εκκλησιαστικό όρο clergy «κληρικός,
ιερωμένος». Το ελλην. επίσκοπος είναι η λέξη απ’ όπου προήλθε το αγγλ.
bishop «επίσκοπος», μέσω τού όψιμου λατιν. episcopus, απ’ όπου τα αρχ.
αγγλ. bisceop και μεσαιων. αγγλ. bishhop που προηγήθηκαν τού νεότερου
αγγλικού bishop.
Ως προς το αγγλ. monk «μοναχός» προήλθε από το μεταγεν. ελλην.
μοναχός μέσω τού όψιμου λατιν. monachus, απ’ όπου το αρχ. αγγλ. munuc
και μετέπειτα το νεοτ. αγγλ. monk. Το αγγλ. chart «χάρτης» αλλά και το
card «κάρτα» προήλθαν από το ελλην. χάρτης. Το bomb «βόμβα» από το αρχ.
ελλην. βόμβος. Το «πολύ αμερικάνικο» buffalo από το ελλην. βούβαλος. Το
ελλην. δίπλωμα (από διπλώνω, διπλούς) με τη σημ. «επίσημο έγγραφο» έδωσε
το diploma και από αυτό το diplomat «διπλωμάτης» κ.ο.κ.
‘Όπως έγινε, ελπίζω, φανερό, ένα πλήθος από ξένες λέξεις, εν
προκειμένω αγγλικές, έλκουν την καταγωγή τους από την ελληνική γλώσσα,
απευθείας ή, πιο συχνά, μέσω τής λατινικής γλώσσας. Όσα γράφονται εδώ
δεν δίδονται για να αποτελέσουν αφορμή κομπασμού αλλά ως νύξεις για
γλωσσική αυτογνωσία και περίσκεψη, για το πόσα έχει κανείς να κερδίσει
από μια ετυμολογική περιδιάβαση στους δρόμους τής γλώσσας μας. Γ.
Μπαμπινιώτης καθηγητής Γλωσσολογίας στο Παν. Αθηνών.
~ Είναι γνωστό πως όταν οι Ρωμαίοι πολίτες πρωτάκουσαν στην Ρώμη
Έλληνες ρήτορες, συνέρρεαν να θαυμάσουν, ακόμη και όσοι δεν γνώριζαν
Ελληνικά, τους ανθρώπους που «ελάλουν ώς αηδόνες». Δυστυχώς κάπου στην
πορεία της Ελληνικής φυλής, η μουσικότητα αυτή (την οποία οι Ιταλοί
κατάφεραν και κράτησαν) χάθηκε, προφανώς στα μαύρα χρόνια της
Τουρκοκρατίας και πιο πριν στα εξ ίσου μαύρα χρόνια της βυζαντινοκρατίας. Να
τονίσω εδώ ότι οι άνθρωποι της επαρχίας, του οποίους συχνά κοροϊδεύουμε
για την προφορά τους, είναι πιο κοντά στην Αρχαιοελληνική προφορά από
ό,τι οι άνθρωποι της πόλεως. Η Ελληνική γλώσσα επιβλήθηκε αβίαστα (στους
Λατίνους) χάρη στην μουσικότητά της. ( Δώσε μια ματιά Η Γλώσσα Των Ηλυσίων Πεδίων)
Αυτά λεν οι «ξένοι βάρβαροι» για την ποιητική, μουσική και ουράνια
ομορφιά της Ελληνικής γλώσσας. Τι κάνουν οι Έλληνες; Εκφυλίζονται και
μετεξελίσσονται σε πιθηκοειδή, μέσα από την εκκλησία, την πολιτική, το
ποδόσφαιρο, την τηλεόραση κλπ κλπ ( Ο Σουλεϊμάν, το χαρέμι και η ηλιθιοποίηση των νεο-Ελλήνων ) μαθαίνοντας και εντρυφώντας την Μογγολοτούρκικόπακιστανική ! και μάλιστα με νόμο του κράτους (ΦΕΚ η Τουρκική Γλώσσα, είναι υποχρεωτική για τους Ελληνες)
…και δεν θα μιλήσω καν για τα εκτρωματικά γκρίκλς ούτε για τα αίσχη των
εκπαιδευτικών βιβλίων !!! Ο νεοέλληνας είναι άξιος της μοίρας του που
δεν είναι καθόλου, μα καθόλου καλή ! Ιων Μαγγος
~ «Πολύ δεν θέλει ο Έλληνας
Να χάσει την λαλιά του
Και να γίνει μισέλληνας
Από την αμυαλιά του.»
Νίκος Γκάτσος
~ «Μα τι γυρεύουν οι ψυχές μας
Πάνω σε καταστρώματα καταλυμένων καραβιών
Μουρμουρίζοντας σπασμένες σκέψεις από ξένες γλώσσες;»
Γιώργος Σεφέρης
terrapapers
http://www.katohika.gr/2012/10/blog-post_1338.html