Η θρησκεία απειλή για την υγεία
Ο Χίτσενς ανήκει στον ευρύτερο κύκλο των σύγχρονων συγγραφέων (Ντάνιελ Ντένετ, Σαμ Χάρις, Ρίτσαρντ Ντόκινς, Μισέλ Ονφρέ) που είναι ιδιαίτερα σκληροί και ειρωνικοί στα γραπτά τους – εξ ου και η χαρακτηρισμός του ως «ρήτορα – πυγμάχου»: η γραφή του δεν φείδεται επιθετικών χαρακτηρισμών και κοσμητικών επιθέτων. Μέσα από μια ευρύτατη γκάμα φιλοσοφικών και λογοτεχνικών αναφορών και σύγχρονων και παλαιότερων ιστορικών στοιχείων ο Χίτσενς επιθυμεί να τεκμηριώσει τον τίτλο του βιβλίου του, τα βασικότερα σημεία του οποίου συνοψίζονται στα εξής:
Η θρησκεία είναι ανθρώπινο (δηλ. ανδρικό) επινόημα
Η οργανωμένη μορφή της είναι βίαιη, συγγενική με τον ρατσισμό και τον σεχταρισμό, περιφρονεί τις γυναίκες, καταπιέζει τα παιδιά, οδηγεί σε αυταπάτες και ψυχώσεις. Το μήνυμά της είναι μήνυμα μόνιμης υποταγής και ευγνωμοσύνης. Οι θρησκείες εμφανίστηκαν όταν οι περισσότεροι άνθρωποι ήταν αγράμματοι και ακόμα και σήμερα απευθύνονται πρώτα στους πολλούς, που είναι φτωχοί, αμόρφωτοι και βρίσκονται σε σύγχυση. Οι πρώτοι πατέρες της πίστης (φρόντισαν να μην υπάρχουν μητέρες) ζούσαν σε μια εποχή αβυσσαλέας άγνοιας και φόβου. Σ’ εκείνη την κλαψιάρικη νηπιακή ηλικία του ανθρώπινου είδους, κλήθηκε να ικανοποιήσει την ανάγκη για γνώση, παρηγοριά και φυσικά την επιθυμία αποφυγής του θανάτου.
Παραδόξως οι τρεις βασικές μονοθεϊστικές θρησκείες χαρακτηρίζονται από έναν Παντοδύναμο που έχει την τάση να εμφανίζεται σε αγράμματα πρόσωπα στη Μέση Ανατολή (κατεξοχήν τόπο προφητών, δεισιδαιμονιών και ειδωλολατριών) και σε απελπιστικά τοπικό πλαίσιο. Αυτοί οι επαρχιώτες ή ο θεός τους, δεν φαίνεται να έχουν την παραμικρή ιδέα για το τι συμβαίνει πέρα από την έρημο και τα κοπάδια τους. Τελικά εκείνος ήταν που δημιουργήθηκε κατ’ εικόνα και ομοίωσή τους.
Ο θεός δεν δημιούργησε τον άνθρωπο κατ’ εικόνα και ομοίωσή του, αλλά μάλλον συνέβη το αντίθετο, κάτι που αποτελεί την ανώδυνη εξήγηση για την πληθώρα θεών και θρησκειών και την αδελφοκτονία στο εσωτερικό των δογμάτων. Άλλωστε οι ίδιοι οι ιδρυτές αδυνατούν να συμφωνήσουν μεταξύ τους στα στοιχειώδη. Αν προσθέσει κανείς όλους όσους διεκδικούν καταγωγή από τον ιδρυτή μιας θρησκείας, το άθροισμά τους θα υπερέβαινε τον αριθμό των κομματιών του προφανώς εκατοντάδων μέτρων σταυρού (αν κρίνουμε από το τίμιο ξύλο που κυκλοφορεί) του Ιησού. Στο μεγαλύτερο μέρος της ανθρώπινης ιστορίας η ελευθερία απιστίας ή επιλογής θρησκείας δεν υπήρχε. Οι κατατρομαγμένοι χωριάτες της αρχαιότητας θα πίστευαν ή στον έναν ή στον άλλον θεό.
Σε όλα τα θρησκευτικά κείμενα απαντά ο αρχέγονος φόβος πως η μισή ανθρώπινη φυλή είναι διεφθαρμένη και ακάθαρτη, η επιθυμία για μικροδιευθετήσεις αντιδικιών σε αγροτικά ζητήματα και η δικαιολογία για δουλεμπόριο και εθνοκάθαρση. Άλλωστε η θρησκεία έχει κάνει πάρα πολλούς ανθρώπους να συμπεριφέρονται χειρότερα απ’ όσο οι άλλοι αλλά και να επιτρέπουν στον εαυτό τους ακριβώς αυτή τη συμπεριφορά. Οι ευσεβείς πάντα θα καίνε ο ένας τις εκκλησίες, τα τεμένη και τις συναγωγές του άλλου. Αναρίθμητες περιπτώσεις αποδεικνύουν πως η θρησκεία λειτουργεί σαν ένας τεράστιος πολλαπλασιαστής φυλετικής καχυποψίας και μίσους και δεν διαφέρει σε τίποτα από τον ρατσισμό.
Παραμένει εντυπωσιακό το ότι όλες οι θρησκείες έχουν αντισταθεί σθεναρά σε κάθε προσπάθεια να μεταφραστούν τα ιερά κείμενά τους σε γλώσσες κατανοητές. Ακόμα και σήμερα κάθε μεταγραφή του Κορανίου στην καθομιλούμενη πρέπει να τυπώνεται παράλληλα με το αραβικό πρωτότυπο κι «αυτό θα έπρεπε να γεννάει υποψίες ακόμα και σε έναν ηλίθιο». Τα Ευαγγέλια αδυνατούν να συμφωνήσουν ακόμα και στα βασικά, στην περιγραφή π.χ. της Σταύρωσης ή της Ανάστασης. Όλες φροντίζουν να φιμώνουν ή να εκτελούν όσους τις αμφισβητούν και αυτό αποτελεί μάλλον απόδειξη βαθιάς ανασφάλειας και αδυναμίας παρά δύναμης.
Συχνότατα οι θρησκείες αποτελούν μόνιμη απειλή για την δημόσια υγεία.
Η στάση τους έναντι της ιατρικής είναι πάντα από προβληματική έως εχθρική: την καταπολεμά μαζί με την επιστήμη γιατί σπάνε το μονοπώλιό της (είναι βολικότερο να διαδίδει πως οι ασθένειες αποτελούν θεϊκή τιμωρία για τις αμαρτίες). Ιεχωβάδες και άλλοι Χριστιανοί αρνούνται επείγουσα ιατρική περίθαλψη στα παιδιά τους, μουσουλμάνοι άφησαν πληθυσμούς σακατεμένους διαδίδοντας πως το εμβόλιο της πολιομυελίτιδας αποτελεί μέρος μιας … πλεκτάνης του ΟΗΕ. Σ’ ένα μεγάλο μέρος της ανιμιστικής και μουσουλμανικής Αφρικής νεαρά κορίτσια υποβάλλονται στο μαρτύριο της κλειτοριδεκτομής και πρόσδεσης του αιδοίου, ενώ τα αγόρια ακρωτηριάζονται σεξουαλικώς με την περιτομή. Ακόμα και στη Νέα Υόρκη του 21ου αιώνα λαμβάνουν χώρα πρωτόγονοι ακρωτηριασμοί με τραγικά αποτελέσματα – ελάχιστοι θα άντεχαν να διαβάσουν τις σχετικές περιπτώσεις.
Εδώ υπεισέρχεται η τερατώδης σχέση της θρησκείας με το σεξ και ο φόβος που προκαλεί η αναπαραγωγική πράξη. Η σχέση μεταξύ θρησκευτικής βαρβαρότητας και σεξουαλικής καταπίεσης είναι άμεση. Το σεξ πρέπει να χάσει την απολαυστική του πλευρά. Αναρωτιέται κανείς τι είδους θεοί είναι εκείνοι που αφού ποίησαν τα πάντα εν σοφία έδωσαν την σεξουαλική ορμή στον άνθρωπο κι ύστερα την καταδίκασαν. Όταν οι νεαροί μουσουλμάνοι στερούνται κάθε σχέση με το αντίθετο φύλο και μαθαίνουν να προτιμούν το μαρτύριο της αποχαυνωτικής μηχανικής απαγγελίας του Κορανίου, το πρόβλημά τους, γράφει ο Χίτσενς, δεν είναι ότι επιθυμούν παρθένους αλλά ότι οι ίδιοι είναι παρθένοι
Οι μονοθεϊστές παρενοχλούν συνεχώς τον θεό τους, σα να είναι κουφός – πώς όμως αυτοί, ένα απλό δημιούργημα του θεού, γνωρίζουν τις προθέσεις εκείνου αλλά και τις επιθυμίες του σχετικά με συνήθειες, διατροφή και σεξουαλική ηθική; Η θρησκεία έχει αποδειχτεί εξαιρετικά παραβατική πάνω στο ένα και μοναδικό θέμα όπου δεν θα έπρεπε αποδεικνύοντας το αυτονόητο: πως ηθική και ηθικότητα είναι εντελώς ανεξάρτητες απ’ την πίστη. Και σε τελική ανάλυση ποιοι είναι οι κληρικοί για να ερμηνεύσουν τη φύση εν γένει; Έχουν αποδειχτεί ανίκανοι γι’ αυτό. Σήμερα είναι αποδεδειγμένη η σύνδεση σωματικής και ψυχικής υγείας με την σεξουαλική λειτουργία / δυσλειτουργία.
Η εμπλοκή της θρησκείας στην πολιτική είναι εξίσου καταστροφική
Μπέλφαστ, Βηρυτός, Βελιγράδι, Ιερουσαλήμ, Βαγδάτη, Ρουάντα. Η ισραηλινοπαλαιστινιακή διένεξη θα είχε λυθεί με ευκολία (δύο όμορα κράτη) αν δεν είχαν ανακατευτεί ραβίνοι και μουλάδες. Οι ορθόδοξοι έκαναν γαργάρα τους αμέτρητους ομαδικούς τάφους των ομόδοξων Σέρβων εγκληματιών πολέμου Κάραζιτς και Μλάντιτς. Οι εκκλησιαστικές αρχές πάντα είναι απρόθυμες να καταδικάσουν γεγονότα όπως οι δολοφονίες των μεταφραστών του Ράσντι (ενώ αντίθετα καταδίκασαν το έργο του!) και σπάνια παρεμβαίνουν σε περιπτώσεις παιδικής κακοποίησης, δουλείας ή γενοκτονίας. Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, Γκάντι, Μορμόνοι, ψευτομεσσίες: η θρησκεία πάντα χρησιμοποιήθηκε για εδραίωση εξουσίας.
Διόλου τυχαία σε όλες τις τυραννίες, οι τύραννοι ήταν και θεοί ή επικεφαλής εκκλησιών, ενώ τα ολοκληρωτικά καθεστώτα χρησιμοποίησαν τους όρους της θρησκείας: δουλική εξύμνηση του τέλειου ηγέτη, επιτήρηση και αποποίηση κάθε ιδιωτικότητας και ατομικότητας (και στο σεξ), καταγγελίες και τιμωρίες. Άλλοτε συμβάδισαν αρμονικά (ο φασισμός πήγαινε παρέα με την ρωμαιοκαθολική εκκλησία, που άλλωστε οργάνωσε και την διαφυγή των ναζιστών στην Λατινική Αμερική, το απαρτχάιντ κραύγαζε τις χριστιανικές του αρχές), άλλοτε απλώς την αντικατέστησε (σταλινισμός). Κάθε άπιστος θεωρήθηκε τρελός, εξ ου και ο εγκλεισμός των διαφωνούντων της Σοβιετικής Ένωσης σε φρενοκομεία.
Από τις χιλιάδες εγκαταλελειμμένες σήμερα θρησκείες του παρελθόντος έτυχε να ριζώσει ο χριστιανισμός, αφού πέρασε διάφορες ιουδαϊκές μεταλλάξεις και υιοθετήθηκε για τους γνωστούς πολιτικούς λόγους από τον Κωνσταντίνο. Μια δυο στρατιωτικές νίκες των αντιπάλων – όπως στην περίπτωση του Λίνκολν στο Αντιέταμ – «και δεν θα ήμασταν όμηροι τοπικών διενέξεων που έλαβαν στην Ιουδαία και την Αραβία προ αμνημονεύτων χρόνων».
Το ισλάμ βασίζεται στην εβραϊκή και χριστιανική θρησκεία, απ’ όπου τσιμπολόγησε αμέτρητες σκόρπιες παραγράφους, αλλά και σε πλήθος άλλων αρχαιοελληνικών, ινδικών, περσικών κ.ά. στοιχείων. Οι φανατικοί του ενηλικιώνονται μαθαίνοντας να θεωρούν υποδεέστερα τα θηλυκά μέλη της οικογένειας, χωρίς ποτέ να έχουν συζητήσει, πόσο μάλλον σχετιστεί με κάποια γυναίκα – κατάσταση εξ ορισμού παθολογική. Στο ιερούς τόπους του Θιβέτ, μια μοναστική μονάδα εκλεκτών περιφέρεται και φλυαρεί στο επέκεινα σε εξωτικό και πολυτελές περιβάλλον, ενώ ο υπόλοιπος πληθυσμός βρίσκεται σε καθεστώς δουλείας και τρόμου.
Η θρησκεία πάντα χαρακτηρίζεται από μια απωθημένη επιθυμία να δει τα πάντα να διαλύονται και να ερειπώνονται, εξ ου και η εμμονή με τις Δεύτερες Παρουσίες και τις Αποκαλύψεις. Το 2000 ήταν «ένα ακόμα οδόμετρο για ηλίθιους», ενώ με κάθε αφορμή πλήθη εύπιστων ανεγκέφαλων ξεπουλούν τα υπάρχοντά τους ή παραδίδουν τις γυναίκες τους στον ηγέτη ενόψει κάποια επερχόμενης Καταστροφής. Όμως κάτι που δεν έχει φυσική εξήγηση, δε σημαίνει πως έχει και υπερφυσική. Σ’ αυτό τον κόσμο τίποτα δεν είναι παράξενο. Οι φυσικές «θεομηνίες» σίγουρα δεν συνιστούν παραβιάσεις των νόμων της φύσης, αλλά μάλλον οφείλονται στις αναπόφευκτες διακυμάνσεις στο εσωτερικό τους.
Η ιδέα βέβαια πως οι συμφορές συνιστούν θεϊκή τιμωρία είναι πάντα χρήσιμη και χρησιμοποιείται με κάθε ευκαιρία ακόμα και σήμερα (δίδυμοι πύργοι, τυφώνας Κατρίνα). Σήμερα ακόμα και το μικρότερο απ’ τα παιδιά μου γνωρίζει περισσότερα για την φυσική τάξη απ’ ότι οι «Πατέρες» γράφει ο Χίτσενς και αναρωτιέται: Γιατί δεν είναι ευτυχισμένοι όσοι πιστεύουν πως κάποιος πανάγαθος και παντοδύναμος δημιουργός τους έπλασε και τώρα τους επιτηρεί ακόμα κι όταν κοιμούνται; Μήπως τελικά αυτός ο δημιουργός δεν είναι κάποιος, αλλά μια συνεχής διαδικασία μεταλλαγών με πολύ περισσότερα τυχαία στοιχεία απ’ όσο θα ήθελε η ματαιοδοξία των πιστών;
Η Εκκλησία πάντα προτιμούσε τους αθώους και τους ανυπεράσπιστους για πειραματικούς σκοπούς και φυσικά επιδιώκει να μονοπωλήσει τα παιδιά στο ξεκίνημα της ζωής τους. Το ασχημάτιστο παιδικό μυαλό πάντα ήταν το ιδανικότερο πεδίο εφαρμογής των μεθόδων της. Όσοι εφάρμοσαν τέτοιες ασκήσεις ηθικής τρομοκρατίας στα παιδιά είναι εμφανώς διεστραμμένοι. Εκείνοι που κήρυξαν τον φόβο και το μίσος σε αμέτρητης παιδικές ζωές πρέπει να είναι ευγνώμονες που η κόλαση που κήρυτταν ήταν απλώς ένα από τα πολλά πρόστυχα ψέμματά τους και δεν έχουν σταλεί εκεί για να σαπίσουν. Δεδομένου όλων όσων αποκαλύπτονται σήμερα, φρίττει κανείς όταν σκέφτεται τι μπορεί να συνέβαινε παλαιότερα όταν η εκκλησία ήταν υπεράνω κριτικής.
Η χρησιμότητα της θρησκείας ανήκει στο παρελθόν
Τα θεμελιώδη βιβλία της περιέχουν κατάφωρα ψεύδη, συντηρούνταν με την ψέμα, τον φόβο, την άγνοια και την ενοχή. Η εποχή των προφητών, των μεγάλων θεολόγων και των θαυμάτων είναι μακριά. Ακόμα κι η τέχνη της ανάστασης πέθανε, εκτός αν εξ αρχής οι πηγές ήταν αναξιόπιστες. Οι επιστήμες της κειμενικής κριτικής, της αρχαιολογίας, της φυσικής και της μοριακής βιολογίας έχουν δείξει ότι οι θρησκευτικοί μύθοι είναι ψευδείς και επινοημένοι από τον άνθρωπο κι έχουν επιτύχει να παρουσιάσουν καλύτερες εξηγήσεις. Μάλιστα η ίδια η θρησκεία ερμηνεύεται πλέον με όρους «φυσικής επιστήμης». Τα φαινόμενα εξηγούνται με βιολογικούς όρους και στο ψυχολογικό πεδίο είναι προτιμότερο οι άνθρωποι να πιστεύουν σε κάτι από το να μην πιστεύουν σε τίποτα. Αλλά μάλλον απλώς πιστεύουν στην πίστη.
Σαφώς η θρησκευτική πίστη δεν θα εκλείψει ποτέ, ή τουλάχιστο όχι προτού οι άνθρωποι ξεπεράσουν το φόβο του αγνώστου, του θανάτου και τους ενός για τον άλλο. Οι άνθρωποι είναι πάντα ελεύθεροι να ιδρύουν ή να ακολουθούν τη θρησκεία που τους ταιριάζει, ικανοποιεί ή κολακεύει. Αρκεί να μην κάνουν τόση φασαρία οι ιεροκήρυκες που ισχυρίζονται ότι ο δικός τους Μεσσίας και κανενός άλλου είναι εκείνος που οφείλει να δέχεται ο κόσμος με δουλοπρέπεια και δέος. Αρκεί να αφήσουν ήσυχους εκείνους που δεν «πιστεύουν» – πράγμα που ποτέ δεν κάνουν. Οι υπερασπιστές της ας συνεχίσουν να βασίζονται αποκλειστικά στην πίστη τους, όμως να έχουν το θάρρος ακριβώς αυτό να παραδεχτούν. Το αίσθημα δικαιοσύνης ας το επιβάλλει η συνείδηση, όχι κάποια θεϊκή οργή.
Η ανάγκη για θαυμασμό και μυστήριο ικανοποιείται άριστα με μουσική, τέχνη, λογοτεχνία, ανθρώπινη επικοινωνία, φιλία, ψυχαγωγία. Η μελέτη της λογοτεχνίας μπορεί να αντικαταστήσει την παθητική εμμονή στα παραποιημένα και χαλκευμένα ιερά κείμενα και στις φανταστικές ηθικολογικές ιστορίες τους. Άλλωστε οι σπουδαίοι λογοτέχνες αντιμετωπίζουν τα μεγάλα ηθικά διλήμματα πολύ καλύτερα. Στον Σαίξπηρ υπάρχει πολύ περισσότερη ηθική υπεροχή απ’ όσο στο Ταλμούδ ή στο Κοράνι ή στο οποιοδήποτε χρονικό διενέξεων μεταξύ πρωτόγονων φυλών. Μπορούμε να ζούμε ηθικά χωρίς τη θρησκεία και κανένα μέρος της γης δεν μπορεί να είναι «ιερότερο» από τα υπόλοιπα. Κάθε στάση που δηλώνει υποταγή και παράδοση ανήκει στην προϊστορία του ανθρώπινου είδους.
Θα περίμενε κανείς ο συγγραφέας να έχει ζήσει σε απόσταση από τις θρησκείες, αλλά όχι: υπήρξε αγγλικανός, σπούδασε σε σχολείο μεθοδιστών, μεταστράφηκε λόγω γάμου στην Ορθοδοξία, ξαναπαντρεύτηκε από ραββίνο. Σήμερα εργάζεται ως συνεργάτης περιοδικών (Vanity Fair) και έκτακτος καθηγητής «φιλελεύθερων σπουδών», προφανώς ο δικός του θεός είναι η ικανότητα και η αξία του, εφόσον αυτά του παρέχουν τα προς το ζην!
@ Christopher Ηitchens “Ο Θεός δεν είναι μεγάλος. Πώς η θρησκεία δηλητηριάζει τα πάντα”
Η θρησκεία είναι ανθρώπινο (δηλ. ανδρικό) επινόημα
Η οργανωμένη μορφή της είναι βίαιη, συγγενική με τον ρατσισμό και τον σεχταρισμό, περιφρονεί τις γυναίκες, καταπιέζει τα παιδιά, οδηγεί σε αυταπάτες και ψυχώσεις. Το μήνυμά της είναι μήνυμα μόνιμης υποταγής και ευγνωμοσύνης. Οι θρησκείες εμφανίστηκαν όταν οι περισσότεροι άνθρωποι ήταν αγράμματοι και ακόμα και σήμερα απευθύνονται πρώτα στους πολλούς, που είναι φτωχοί, αμόρφωτοι και βρίσκονται σε σύγχυση. Οι πρώτοι πατέρες της πίστης (φρόντισαν να μην υπάρχουν μητέρες) ζούσαν σε μια εποχή αβυσσαλέας άγνοιας και φόβου. Σ’ εκείνη την κλαψιάρικη νηπιακή ηλικία του ανθρώπινου είδους, κλήθηκε να ικανοποιήσει την ανάγκη για γνώση, παρηγοριά και φυσικά την επιθυμία αποφυγής του θανάτου.
Παραδόξως οι τρεις βασικές μονοθεϊστικές θρησκείες χαρακτηρίζονται από έναν Παντοδύναμο που έχει την τάση να εμφανίζεται σε αγράμματα πρόσωπα στη Μέση Ανατολή (κατεξοχήν τόπο προφητών, δεισιδαιμονιών και ειδωλολατριών) και σε απελπιστικά τοπικό πλαίσιο. Αυτοί οι επαρχιώτες ή ο θεός τους, δεν φαίνεται να έχουν την παραμικρή ιδέα για το τι συμβαίνει πέρα από την έρημο και τα κοπάδια τους. Τελικά εκείνος ήταν που δημιουργήθηκε κατ’ εικόνα και ομοίωσή τους.
Ο θεός δεν δημιούργησε τον άνθρωπο κατ’ εικόνα και ομοίωσή του, αλλά μάλλον συνέβη το αντίθετο, κάτι που αποτελεί την ανώδυνη εξήγηση για την πληθώρα θεών και θρησκειών και την αδελφοκτονία στο εσωτερικό των δογμάτων. Άλλωστε οι ίδιοι οι ιδρυτές αδυνατούν να συμφωνήσουν μεταξύ τους στα στοιχειώδη. Αν προσθέσει κανείς όλους όσους διεκδικούν καταγωγή από τον ιδρυτή μιας θρησκείας, το άθροισμά τους θα υπερέβαινε τον αριθμό των κομματιών του προφανώς εκατοντάδων μέτρων σταυρού (αν κρίνουμε από το τίμιο ξύλο που κυκλοφορεί) του Ιησού. Στο μεγαλύτερο μέρος της ανθρώπινης ιστορίας η ελευθερία απιστίας ή επιλογής θρησκείας δεν υπήρχε. Οι κατατρομαγμένοι χωριάτες της αρχαιότητας θα πίστευαν ή στον έναν ή στον άλλον θεό.
Σε όλα τα θρησκευτικά κείμενα απαντά ο αρχέγονος φόβος πως η μισή ανθρώπινη φυλή είναι διεφθαρμένη και ακάθαρτη, η επιθυμία για μικροδιευθετήσεις αντιδικιών σε αγροτικά ζητήματα και η δικαιολογία για δουλεμπόριο και εθνοκάθαρση. Άλλωστε η θρησκεία έχει κάνει πάρα πολλούς ανθρώπους να συμπεριφέρονται χειρότερα απ’ όσο οι άλλοι αλλά και να επιτρέπουν στον εαυτό τους ακριβώς αυτή τη συμπεριφορά. Οι ευσεβείς πάντα θα καίνε ο ένας τις εκκλησίες, τα τεμένη και τις συναγωγές του άλλου. Αναρίθμητες περιπτώσεις αποδεικνύουν πως η θρησκεία λειτουργεί σαν ένας τεράστιος πολλαπλασιαστής φυλετικής καχυποψίας και μίσους και δεν διαφέρει σε τίποτα από τον ρατσισμό.
Παραμένει εντυπωσιακό το ότι όλες οι θρησκείες έχουν αντισταθεί σθεναρά σε κάθε προσπάθεια να μεταφραστούν τα ιερά κείμενά τους σε γλώσσες κατανοητές. Ακόμα και σήμερα κάθε μεταγραφή του Κορανίου στην καθομιλούμενη πρέπει να τυπώνεται παράλληλα με το αραβικό πρωτότυπο κι «αυτό θα έπρεπε να γεννάει υποψίες ακόμα και σε έναν ηλίθιο». Τα Ευαγγέλια αδυνατούν να συμφωνήσουν ακόμα και στα βασικά, στην περιγραφή π.χ. της Σταύρωσης ή της Ανάστασης. Όλες φροντίζουν να φιμώνουν ή να εκτελούν όσους τις αμφισβητούν και αυτό αποτελεί μάλλον απόδειξη βαθιάς ανασφάλειας και αδυναμίας παρά δύναμης.
Συχνότατα οι θρησκείες αποτελούν μόνιμη απειλή για την δημόσια υγεία.
Η στάση τους έναντι της ιατρικής είναι πάντα από προβληματική έως εχθρική: την καταπολεμά μαζί με την επιστήμη γιατί σπάνε το μονοπώλιό της (είναι βολικότερο να διαδίδει πως οι ασθένειες αποτελούν θεϊκή τιμωρία για τις αμαρτίες). Ιεχωβάδες και άλλοι Χριστιανοί αρνούνται επείγουσα ιατρική περίθαλψη στα παιδιά τους, μουσουλμάνοι άφησαν πληθυσμούς σακατεμένους διαδίδοντας πως το εμβόλιο της πολιομυελίτιδας αποτελεί μέρος μιας … πλεκτάνης του ΟΗΕ. Σ’ ένα μεγάλο μέρος της ανιμιστικής και μουσουλμανικής Αφρικής νεαρά κορίτσια υποβάλλονται στο μαρτύριο της κλειτοριδεκτομής και πρόσδεσης του αιδοίου, ενώ τα αγόρια ακρωτηριάζονται σεξουαλικώς με την περιτομή. Ακόμα και στη Νέα Υόρκη του 21ου αιώνα λαμβάνουν χώρα πρωτόγονοι ακρωτηριασμοί με τραγικά αποτελέσματα – ελάχιστοι θα άντεχαν να διαβάσουν τις σχετικές περιπτώσεις.
Εδώ υπεισέρχεται η τερατώδης σχέση της θρησκείας με το σεξ και ο φόβος που προκαλεί η αναπαραγωγική πράξη. Η σχέση μεταξύ θρησκευτικής βαρβαρότητας και σεξουαλικής καταπίεσης είναι άμεση. Το σεξ πρέπει να χάσει την απολαυστική του πλευρά. Αναρωτιέται κανείς τι είδους θεοί είναι εκείνοι που αφού ποίησαν τα πάντα εν σοφία έδωσαν την σεξουαλική ορμή στον άνθρωπο κι ύστερα την καταδίκασαν. Όταν οι νεαροί μουσουλμάνοι στερούνται κάθε σχέση με το αντίθετο φύλο και μαθαίνουν να προτιμούν το μαρτύριο της αποχαυνωτικής μηχανικής απαγγελίας του Κορανίου, το πρόβλημά τους, γράφει ο Χίτσενς, δεν είναι ότι επιθυμούν παρθένους αλλά ότι οι ίδιοι είναι παρθένοι
Οι μονοθεϊστές παρενοχλούν συνεχώς τον θεό τους, σα να είναι κουφός – πώς όμως αυτοί, ένα απλό δημιούργημα του θεού, γνωρίζουν τις προθέσεις εκείνου αλλά και τις επιθυμίες του σχετικά με συνήθειες, διατροφή και σεξουαλική ηθική; Η θρησκεία έχει αποδειχτεί εξαιρετικά παραβατική πάνω στο ένα και μοναδικό θέμα όπου δεν θα έπρεπε αποδεικνύοντας το αυτονόητο: πως ηθική και ηθικότητα είναι εντελώς ανεξάρτητες απ’ την πίστη. Και σε τελική ανάλυση ποιοι είναι οι κληρικοί για να ερμηνεύσουν τη φύση εν γένει; Έχουν αποδειχτεί ανίκανοι γι’ αυτό. Σήμερα είναι αποδεδειγμένη η σύνδεση σωματικής και ψυχικής υγείας με την σεξουαλική λειτουργία / δυσλειτουργία.
Η εμπλοκή της θρησκείας στην πολιτική είναι εξίσου καταστροφική
Μπέλφαστ, Βηρυτός, Βελιγράδι, Ιερουσαλήμ, Βαγδάτη, Ρουάντα. Η ισραηλινοπαλαιστινιακή διένεξη θα είχε λυθεί με ευκολία (δύο όμορα κράτη) αν δεν είχαν ανακατευτεί ραβίνοι και μουλάδες. Οι ορθόδοξοι έκαναν γαργάρα τους αμέτρητους ομαδικούς τάφους των ομόδοξων Σέρβων εγκληματιών πολέμου Κάραζιτς και Μλάντιτς. Οι εκκλησιαστικές αρχές πάντα είναι απρόθυμες να καταδικάσουν γεγονότα όπως οι δολοφονίες των μεταφραστών του Ράσντι (ενώ αντίθετα καταδίκασαν το έργο του!) και σπάνια παρεμβαίνουν σε περιπτώσεις παιδικής κακοποίησης, δουλείας ή γενοκτονίας. Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, Γκάντι, Μορμόνοι, ψευτομεσσίες: η θρησκεία πάντα χρησιμοποιήθηκε για εδραίωση εξουσίας.
Διόλου τυχαία σε όλες τις τυραννίες, οι τύραννοι ήταν και θεοί ή επικεφαλής εκκλησιών, ενώ τα ολοκληρωτικά καθεστώτα χρησιμοποίησαν τους όρους της θρησκείας: δουλική εξύμνηση του τέλειου ηγέτη, επιτήρηση και αποποίηση κάθε ιδιωτικότητας και ατομικότητας (και στο σεξ), καταγγελίες και τιμωρίες. Άλλοτε συμβάδισαν αρμονικά (ο φασισμός πήγαινε παρέα με την ρωμαιοκαθολική εκκλησία, που άλλωστε οργάνωσε και την διαφυγή των ναζιστών στην Λατινική Αμερική, το απαρτχάιντ κραύγαζε τις χριστιανικές του αρχές), άλλοτε απλώς την αντικατέστησε (σταλινισμός). Κάθε άπιστος θεωρήθηκε τρελός, εξ ου και ο εγκλεισμός των διαφωνούντων της Σοβιετικής Ένωσης σε φρενοκομεία.
Από τις χιλιάδες εγκαταλελειμμένες σήμερα θρησκείες του παρελθόντος έτυχε να ριζώσει ο χριστιανισμός, αφού πέρασε διάφορες ιουδαϊκές μεταλλάξεις και υιοθετήθηκε για τους γνωστούς πολιτικούς λόγους από τον Κωνσταντίνο. Μια δυο στρατιωτικές νίκες των αντιπάλων – όπως στην περίπτωση του Λίνκολν στο Αντιέταμ – «και δεν θα ήμασταν όμηροι τοπικών διενέξεων που έλαβαν στην Ιουδαία και την Αραβία προ αμνημονεύτων χρόνων».
Το ισλάμ βασίζεται στην εβραϊκή και χριστιανική θρησκεία, απ’ όπου τσιμπολόγησε αμέτρητες σκόρπιες παραγράφους, αλλά και σε πλήθος άλλων αρχαιοελληνικών, ινδικών, περσικών κ.ά. στοιχείων. Οι φανατικοί του ενηλικιώνονται μαθαίνοντας να θεωρούν υποδεέστερα τα θηλυκά μέλη της οικογένειας, χωρίς ποτέ να έχουν συζητήσει, πόσο μάλλον σχετιστεί με κάποια γυναίκα – κατάσταση εξ ορισμού παθολογική. Στο ιερούς τόπους του Θιβέτ, μια μοναστική μονάδα εκλεκτών περιφέρεται και φλυαρεί στο επέκεινα σε εξωτικό και πολυτελές περιβάλλον, ενώ ο υπόλοιπος πληθυσμός βρίσκεται σε καθεστώς δουλείας και τρόμου.
Η θρησκεία πάντα χαρακτηρίζεται από μια απωθημένη επιθυμία να δει τα πάντα να διαλύονται και να ερειπώνονται, εξ ου και η εμμονή με τις Δεύτερες Παρουσίες και τις Αποκαλύψεις. Το 2000 ήταν «ένα ακόμα οδόμετρο για ηλίθιους», ενώ με κάθε αφορμή πλήθη εύπιστων ανεγκέφαλων ξεπουλούν τα υπάρχοντά τους ή παραδίδουν τις γυναίκες τους στον ηγέτη ενόψει κάποια επερχόμενης Καταστροφής. Όμως κάτι που δεν έχει φυσική εξήγηση, δε σημαίνει πως έχει και υπερφυσική. Σ’ αυτό τον κόσμο τίποτα δεν είναι παράξενο. Οι φυσικές «θεομηνίες» σίγουρα δεν συνιστούν παραβιάσεις των νόμων της φύσης, αλλά μάλλον οφείλονται στις αναπόφευκτες διακυμάνσεις στο εσωτερικό τους.
Η ιδέα βέβαια πως οι συμφορές συνιστούν θεϊκή τιμωρία είναι πάντα χρήσιμη και χρησιμοποιείται με κάθε ευκαιρία ακόμα και σήμερα (δίδυμοι πύργοι, τυφώνας Κατρίνα). Σήμερα ακόμα και το μικρότερο απ’ τα παιδιά μου γνωρίζει περισσότερα για την φυσική τάξη απ’ ότι οι «Πατέρες» γράφει ο Χίτσενς και αναρωτιέται: Γιατί δεν είναι ευτυχισμένοι όσοι πιστεύουν πως κάποιος πανάγαθος και παντοδύναμος δημιουργός τους έπλασε και τώρα τους επιτηρεί ακόμα κι όταν κοιμούνται; Μήπως τελικά αυτός ο δημιουργός δεν είναι κάποιος, αλλά μια συνεχής διαδικασία μεταλλαγών με πολύ περισσότερα τυχαία στοιχεία απ’ όσο θα ήθελε η ματαιοδοξία των πιστών;
Η Εκκλησία πάντα προτιμούσε τους αθώους και τους ανυπεράσπιστους για πειραματικούς σκοπούς και φυσικά επιδιώκει να μονοπωλήσει τα παιδιά στο ξεκίνημα της ζωής τους. Το ασχημάτιστο παιδικό μυαλό πάντα ήταν το ιδανικότερο πεδίο εφαρμογής των μεθόδων της. Όσοι εφάρμοσαν τέτοιες ασκήσεις ηθικής τρομοκρατίας στα παιδιά είναι εμφανώς διεστραμμένοι. Εκείνοι που κήρυξαν τον φόβο και το μίσος σε αμέτρητης παιδικές ζωές πρέπει να είναι ευγνώμονες που η κόλαση που κήρυτταν ήταν απλώς ένα από τα πολλά πρόστυχα ψέμματά τους και δεν έχουν σταλεί εκεί για να σαπίσουν. Δεδομένου όλων όσων αποκαλύπτονται σήμερα, φρίττει κανείς όταν σκέφτεται τι μπορεί να συνέβαινε παλαιότερα όταν η εκκλησία ήταν υπεράνω κριτικής.
Η χρησιμότητα της θρησκείας ανήκει στο παρελθόν
Τα θεμελιώδη βιβλία της περιέχουν κατάφωρα ψεύδη, συντηρούνταν με την ψέμα, τον φόβο, την άγνοια και την ενοχή. Η εποχή των προφητών, των μεγάλων θεολόγων και των θαυμάτων είναι μακριά. Ακόμα κι η τέχνη της ανάστασης πέθανε, εκτός αν εξ αρχής οι πηγές ήταν αναξιόπιστες. Οι επιστήμες της κειμενικής κριτικής, της αρχαιολογίας, της φυσικής και της μοριακής βιολογίας έχουν δείξει ότι οι θρησκευτικοί μύθοι είναι ψευδείς και επινοημένοι από τον άνθρωπο κι έχουν επιτύχει να παρουσιάσουν καλύτερες εξηγήσεις. Μάλιστα η ίδια η θρησκεία ερμηνεύεται πλέον με όρους «φυσικής επιστήμης». Τα φαινόμενα εξηγούνται με βιολογικούς όρους και στο ψυχολογικό πεδίο είναι προτιμότερο οι άνθρωποι να πιστεύουν σε κάτι από το να μην πιστεύουν σε τίποτα. Αλλά μάλλον απλώς πιστεύουν στην πίστη.
Σαφώς η θρησκευτική πίστη δεν θα εκλείψει ποτέ, ή τουλάχιστο όχι προτού οι άνθρωποι ξεπεράσουν το φόβο του αγνώστου, του θανάτου και τους ενός για τον άλλο. Οι άνθρωποι είναι πάντα ελεύθεροι να ιδρύουν ή να ακολουθούν τη θρησκεία που τους ταιριάζει, ικανοποιεί ή κολακεύει. Αρκεί να μην κάνουν τόση φασαρία οι ιεροκήρυκες που ισχυρίζονται ότι ο δικός τους Μεσσίας και κανενός άλλου είναι εκείνος που οφείλει να δέχεται ο κόσμος με δουλοπρέπεια και δέος. Αρκεί να αφήσουν ήσυχους εκείνους που δεν «πιστεύουν» – πράγμα που ποτέ δεν κάνουν. Οι υπερασπιστές της ας συνεχίσουν να βασίζονται αποκλειστικά στην πίστη τους, όμως να έχουν το θάρρος ακριβώς αυτό να παραδεχτούν. Το αίσθημα δικαιοσύνης ας το επιβάλλει η συνείδηση, όχι κάποια θεϊκή οργή.
Η ανάγκη για θαυμασμό και μυστήριο ικανοποιείται άριστα με μουσική, τέχνη, λογοτεχνία, ανθρώπινη επικοινωνία, φιλία, ψυχαγωγία. Η μελέτη της λογοτεχνίας μπορεί να αντικαταστήσει την παθητική εμμονή στα παραποιημένα και χαλκευμένα ιερά κείμενα και στις φανταστικές ηθικολογικές ιστορίες τους. Άλλωστε οι σπουδαίοι λογοτέχνες αντιμετωπίζουν τα μεγάλα ηθικά διλήμματα πολύ καλύτερα. Στον Σαίξπηρ υπάρχει πολύ περισσότερη ηθική υπεροχή απ’ όσο στο Ταλμούδ ή στο Κοράνι ή στο οποιοδήποτε χρονικό διενέξεων μεταξύ πρωτόγονων φυλών. Μπορούμε να ζούμε ηθικά χωρίς τη θρησκεία και κανένα μέρος της γης δεν μπορεί να είναι «ιερότερο» από τα υπόλοιπα. Κάθε στάση που δηλώνει υποταγή και παράδοση ανήκει στην προϊστορία του ανθρώπινου είδους.
Θα περίμενε κανείς ο συγγραφέας να έχει ζήσει σε απόσταση από τις θρησκείες, αλλά όχι: υπήρξε αγγλικανός, σπούδασε σε σχολείο μεθοδιστών, μεταστράφηκε λόγω γάμου στην Ορθοδοξία, ξαναπαντρεύτηκε από ραββίνο. Σήμερα εργάζεται ως συνεργάτης περιοδικών (Vanity Fair) και έκτακτος καθηγητής «φιλελεύθερων σπουδών», προφανώς ο δικός του θεός είναι η ικανότητα και η αξία του, εφόσον αυτά του παρέχουν τα προς το ζην!
@ Christopher Ηitchens “Ο Θεός δεν είναι μεγάλος. Πώς η θρησκεία δηλητηριάζει τα πάντα”
http://terrapapers.com/?p=32174
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου