Μία φορά στα 100 χρόνια...

Σωτήρης Ν. Καμενόπουλος*
Τα παγκόσμια γεωπολιτικά γεγονότα φαίνεται πως τρέχουν ραγδαία και εμείς δεν τα προλαβαίνουμε. Και είναι Ηλίου φαεινότερον πως από το 2010 έχουν ξεκινήσει παγκόσμιες τεκτονικές ανακατατάξεις οι οποίες συμβαίνουν μία φορά στα 100 χρόνια.

Θα ξεκινήσω με το γεωπολιτικό γεγονός επανέναρξης διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Κούβας και ΗΠΑ, με ταυτόχρονη θετική παρέμβαση (!) από πλευράς του Προέδρου της Βενεζουέλας.

Κρίσιμα ερωτήματα που τίθενται:

Ποιές θα είναι οι παγκόσμιες έμμεσες, και άμεσες, συνέπειες; Θα χρησιμοποιηθεί πχ. το συγκεκριμένο γεγονός της εκατέρωθεν υποχώρησης (win-win/soft power) ως μοχλός πίεσης-επιχείρημα-παράδειγμα-υπόδειγμα και σε άλλες περιπτώσεις-περιοχές όπου υπάρχουν παλαιότατες εχθρικές συμπεριφορές;

Θα δούμε σύντομα την επικύρωση της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θαλάσσης (UNCLOS – United Nations Convention on the Law of the Sea) με βασική αιτία την αναζήτηση ορυκτών πόρων, πέραν των υδρογονανθράκων, στη θάλασσα; Για περισσότερα δείτε εδώ: http://www.capital.gr/News.asp?id=2158911

Ένα άλλο γεωπολιτικό γεγονός, το οποίο συμβαίνει μία φορά στα 100 χρόνια, και το οποίο μου προκαλεί έκπληξη πως προκάλεσε έκπληξη (sic) σε πολλούς στη χώρα μας, είναι το γεγονός της αλλαγής στάσης της Ρωσίας σε σχέση με τα κατεχόμενα εδάφη της Κύπρου (τουλάχιστον όσο αφορά σε φραστικό επίπεδο). Σε άρθρο μου στις 6 Οκτωβρίου 2014 (http://energypress.gr/news/Synergasia-Elladas-Israhl) ανέφερα τα εξής:

«...Για όσους ίσως έχουν την απορία σχετικά με την πρόσφατη αντιπαλότητα της Αιγύπτου με την Τουρκία, να θυμίσω πως στο απώτερο παρελθόν είχε υπάρξει πολεμική σύγκρουση μεταξύ Αιγύπτου και Τουρκίας. Και μάλιστα σε εκείνη τη σύγκρουση η Ελλάδα έπαιξε έμμεσο ρόλο. Πότε;
Το 1831-1833. Προσέξτε και κάτι ακόμη που έγινε εκείνη την περίοδο. Το 1829 πραγματοποιήθηκε η Ναυμαχία στο Ναυαρίνο όπου συμμετείχε και η Ρωσία εναντίον της Τουρκίας. Το 1832 κατά τη διάρκεια του Τουρκοαιγυπτιακού πολέμου, και όταν πλέον διαφαίνονταν πως οι Τούρκοι έχαναν ολοκληρωτικά τον πόλεμο από τους Αιγύπτιους (οι Αιγύπτιοι κόντεψαν να μπουν στην Κων/πολη) οι Ρώσοι συμμάχησαν με τους Τούρκους στη μάχη στο Ικόνιο και ο Τσάρος Νικόλαος Ι τους έστειλε στρατιωτική βοήθεια. (Αυτό σε απάντηση σε όσους νομίζουν πως Ρωσία και Τουρκία δεν έχουν υπάρξει σύμμαχοι και πως τα συμφέροντα της Ρωσίας είναι παράλληλα με αυτά της Ελλάδας...).»

Προς τί η έκπληξη λοιπόν; Κάθε χώρα έχει διαρκή εθνικά συμφέροντα. Το ίδιο (;) και η χώρα μας.

Τέλος, ένα ακόμη φρεσκότατο γεωπολιτικό γεγονός με συμβολική, και όχι μόνο (;) σημασία, δεν θα πρέπει να διαφύγει της προσοχής μας. Πρόκειται για την πρόσκληση που απηύθυνε ο Πρόεδρος της Ρωσίας κ. Πούτιν στον ηγέτη της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν στα πλαίσια της 70ης επετείου από τη λήξη του Β’ παγκοσμίου πολέμου και την ήττα του Ναζισμού. Η Ρωσία (και η πρώην ΕΣΣΔ) είχε πάντα καλές σχέσεις με το καθεστώς της Βόρειας Κορέας. Αυτό δεν είναι κάτι το άγνωστο. Η Ρωσία ευελπιστεί μεν στην προώθηση του Ρωσικού φυσικού αερίου προς τα νοτιοδυτικά της μέσω αγωγού που θα περνά από τη Βόρειο Κορέα, αλλά αυτό είναι το προφανές. Υπάρχει ωστόσο και κάτι ακόμη που ίσως θα μπορούσε να καταστεί κοινό σημείο μεταξύ των δύο χωρών: οι σπάνιες γαίες. Θυμίζω πως σχετικά πρόσφατα (Σεπτέμβριος 2013) η Ρωσία ανακοίνωσε πως μέχρι το 2018 θα επενδύσει 1 δισ δολλάρια στην παραγωγή/εξόρυξη σπάνιων γαιών (http://energypress.gr/news/Oi-spanies-gaies-kai-o-kosmos-to-2050).

Η Βόρεια Κορέα επίσης διαθέτει τεράστια αποθέματα σε σπάνιες γαίες. Παρά το γεγονός πως δύσκολα κανείς βρίσκει πληροφορίες σχετικά με αυτή τη χώρα, ορισμένοι (http://thediplomat.com/2012/08/north-koreas-six-trillion-dollar-question/) ανεβάζουν την αξία των Βορειοκορεατικών αποθεμάτων σπάνιων γαιών σε δυσθεώρατα ύψη. Όπως έχω εξηγήσει σε άλλο μου άρθρο (http://www.capital.gr/Articles.asp?id=2076068) «...η ολιγαρχική ελίτ σε Κίνα, Β. Κορέα και Ρωσία μάλλον δείχνει «ερωτευμένη» με τις σπάνιες γαίες. Καταδεικνύοντας το γεγονός πως το παίγνιο για τον παγκόσμιο έλεγχό τους είναι μάλλον μεγάλο. Ίσως μεγαλύτερο και από αυτό του πετρελαίου. Και στα μεγάλα παίγνια το διακύβευμα είναι μεγάλο.»

Συμπερασματικά: να μη μας προκαλούν έκπληξη τα παγκόσμια γεγονότα όπως αυτά διαμορφώνονται.

Ας είμαστε ψύχραιμοι και έτοιμοι για ακόμη μεγαλύτερες ιστορικές τεκτονικές γεωπολιτικές αλλαγές και ας είμαστε ευέλικτοι σε αυτές.

Αλλαγές που εμφανίζονται μία φορά στα 100 χρόνια...

Αλλαγές που ίσως διαμορφώσουν μία νέα γεωγραφία συγκρούσεων αλλά και μία νέα γεωγραφία συμμαχιών. Ο Λεχ Βαλέσα είχε τολμήσει και αναφέρθηκε παλαιότερα σε σύνορα όπως τα τουβλάκια Lego. Είχε προτείνει μάλιστα τη δημιουργία ενιαίου κράτους Γερμανίας-Πολωνίας (!), δύο παλαιότατων ορκισμένων εχθρών...

Έχω ξαναγράψει πως είναι νόμος της φύσης να επιβιώνουν όσοι προσαρμόζονται στις αλλαγές του (γεωπολιτικού) περιβάλλοντος.

Ας δούμε το ποτήρι μισογεμάτο και ας θεωρήσουμε τους εαυτούς μας τυχερούς καθώς θα ζούμε μέσα σε αυτές τις κοσμοϊστορικές αλλαγές. Αλλαγές, τις οποίες προσωπικά προσπάθησα να ερμηνεύσω εδώ: http://www.capital.gr/Articles.asp?id=2103453

Φυσικά, ερμηνείες ίσως υπάρχουν πολλές για την ανεύρεση των γεννεσιουργών αιτίων αυτών των αλλαγών. Ίσως κάποιες ερμηνείες να είναι σωστότερες από τη δική μου...

Το σίγουρο είναι όμως πως δεν θα πλήξουμε...

* Σωτήρης Ν. Καμενόπουλος, Υπ.Διδάκτωρ Πολυτεχνείου Κρήτης, Σχολή Μηχανικών Ορυκτών Πόρων
energy press 

 

 

http://infognomonpolitics.blogspot.gr/2014/12/100.html