Οι σπάνιες γαίες και ο ρόλος της Κίνας
Η Ευρώπη εξαρτάται από τις εισαγωγές σχεδόν όλων των μετάλλων σπάνιων γαιών. Παρόλο που πολλά τέτοια μέταλλα βρίσκονται σε αφθονία στον πλανήτη, είναι συχνά διασκορπισμένα και η πρόσβαση σε αυτά δεν είναι εύκολη. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η Κίνα ελέγχει πάνω από το 90% της παγκόσμιας αγοράς.
Η Κίνα θα τηρήσει τις αποφάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) που διεξάγει έρευνα για τις πολιτικές της στον τομέα των σπάνιων γαιών, αλλά θα συνεχίσει να ενισχύει τον έλεγχο της βιομηχανίας της στον εν λόγω τομέα, τόνισε στις 25 Ιουλίου εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου βιομηχανίας.
Ό, τι και να αποφασίσει ο ΠΟΕ, τόνισε, «η κινεζική κυβέρνηση θα πρέπει να μπορεί να διατηρήσει ορθολογικά τους πόρους των σπάνιων γαιών της, και πρέπει να διασφαλίσει ότι οι αυτές οι σπάνιες πρώτες ύλες θα συνεισφέρουν περισσότερο στην ανθρωπότητα στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής προστασίας και της βιώσιμης ανάπτυξης».
Πρόσθεσε δε ότι το Πεκίνο θα συνεχίσει να πατάσσει την παράνομη παραγωγή, τη χρήση ξεπερασμένης τεχνολογίας και την εδραίωση της παραγωγής από μεγάλες κρατικές εταιρείες.
Ο ΠΟΕ επιβεβαίωσε ότι θα προβεί σε σύσταση μιας ομάδας που θα εξετάσει τα αιτήματα της ΕΕ, της Ιαπωνίας και των ΗΠΑ αναφορικά με τις κινεζικές μειώσεις στις εξαγωγές σπάνιων γαιών, μιας ομάδας 17 στοιχείων που χρησιμοποιούνται σε αναπτυγμένες τεχνολογίες για την άμυνα, τα ηλεκτρονικά είδη και τη βιομηχανία ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Η Κίνα παράγει πάνω από το 90% της παγκόσμιας παραγωγής των 17 σπάνιων γαιών. Οι τρεις ενδιαφερόμενες δυνάμεις (ΕΕ, Ιαπωνία και ΗΠΑ) κατηγόρησαν το Πεκίνο ότι προσπαθεί να ρίξει τις τιμές για τους εγχώριους παραγωγούς και να πιέσει τις ξένες εταιρείες να μεταφέρουν τις λειτουργίες τους στην Κίνα. ΕΕ και ΗΠΑ λένε ότι αυτό βλάπτει τους παραγωγούς και τους καταναλωτές τους, καθώς οι ξένες εταιρείες πληρώνουν για τις σπάνιες γαίες μέχρι και τα διπλάσια από ό,τι οι κινεζικές εταιρείες.
Ο Zhu τόνισε ότι διάφορες ξένες εταιρείες, πολλές εκ των οποίων έχουν σημαντικά δικά τους αποθέματα σπάνιων γαιών, αποφεύγουν να αναγνωρίσουν την περιβαλλοντική ζημία που προκαλεί η παραγωγή σπάνιων γαιών και ότι «καταδικάζουν αδικαιολόγητα» τις πολιτικές της Κίνας.
Τον Μάρτιο, η Κίνα χαρακτήρισε τα παράπονα εναντίον ως αδικαιολόγητα, υποστηρίζοντας ότι ελέγχει το 90% της παγκόσμιας παραγωγής μόνο και μόνο επειδή οι άλλες χώρες έχουν εδώ και πολύ καιρό κλείσει τις δικές τους εγκαταστάσεις επεξεργασίας σπανίων γαιών, λόγω των περιβαλλοντικών προβλημάτων που αυτές δημιουργούσαν.
Ποιες είναι – που χρησιμεύουν
Στη Χημεία σπάνιες γαίες καλούνται τα μέταλλα (χημικά στοιχεία) τα οξείδια των οποίων είναι γαιώδους μορφής και κλήθηκαν έτσι λόγω της εξαιρετικής σπανιότητάς τους. Αυτά τα μέταλλα λέγονται και λανθανίδες εκ του ονόματος του πρώτου στοιχείου της κατηγορίας αυτών στον Περιοδικό πίνακα. Παρουσιάζουν σχεδόν τις ίδιες φυσικές και χημικές ιδιότητες.
Στην κατηγορία αυτή υπάγονται τα ακόλουθα χημικά στοιχεία που μόνο για λόγους ευκολίας υποδιαιρούνται σε τρεις υποομάδες:
- 1η Υποομάδα: Λανθάνιο, Δημήτριο, Πρασεοδύμιο, Νεοδύμιο, Προμήθιο και Σαμάριο. Κύριες πηγές των στοιχείων αυτής της υποομάδας είναι τα ορυκτά: ο μοναζίτης, ο τσερίτης και ο αλλανίτης.
- 2η Υποομάδα: Ευρώπιο, Γαδολίνιο και Τέρβιο. Κύριες πηγές των στοιχείων αυτής της υποομάδας είναι τα ορυκτά: σαμαρσκίτης και μερικά είδη ξενοτίμου.
- 3η Υποομάδα: Δυσπρόσιο, Όλμιο, Ύτριο, Έρβιο, Θούλιο, Υτέρβιο και Λουτέτσιο. Κύριες πηγές των στοιχείων αυτής της υποομάδας είναι τα ορυκτά: γαδολινίτης, ξενότιμο, ευξενίτης και φεργκουσονίτης.
Εκ των παραπάνω μετάλλων: το λανθάνιο, το δημήτριο και το νεοδύμιο δεν είναι σχετικά τόσο σπάνια σε αντίθεση με το ευρώπιο, το τέρβιο και το θούλιο που είναι εξαιρετικά σπάνια.
Τα ορυκτά, στα οποία απαντώνται οι σπάνιες γαίες ή λανθανίδες εντοπίζονται κυρίως στην Κίνα, την Νορβηγία, τις ΗΠΑ, τη Βραζιλία, την Ινδία και την Αυστραλία.
Χρησιμοποιούνται στους καταλυτικούς μετατροπείς των αυτοκινήτων, στην καταλυτική πυρόλυση (cracking catalysts) κατά τη διύλιση πετρελαίου, στην τεχνολογία έγχρωμης τηλεόρασης και flat panel displays (κινητά τηλέφωνα, φορητά DVD, και φορητούς υπολογιστές), στους μόνιμους μαγνήτες και στις επαναφορτιζόμενες μπαταρίες για υβριδικά και ηλεκτρικά οχήματα, γεννήτριες και για ανεμογεννήτριες, και πολλές ιατρικές συσκευές.
Υπάρχουν επίσης σημαντικές αμυντικές εφαρμογές, όπως σε συστήματα καθοδήγησης πυραύλων, στην αντιπυραυλική άμυνα, στους δορυφόρους και σε συστήματα επικοινωνίας.
Η παγκόσμια ζήτηση για σπάνιων γαιών εκτιμάται σε 136.000 τόνους ανά έτος, με την παγκόσμια παραγωγή περίπου 133.600 τόνων το 2010.
Η διαφορά καλύπτεται από τα προεξορυγμένα αποθέματα. Η παγκόσμια ζήτηση αναμένεται να αυξηθεί σε τουλάχιστον 185.000 τόνους ετησίως μέχρι το 2015.
Συντάχθηκε με στοιχεία από το EurActiv.gr, el.wikipedia.org & www.oryktosploutos.net (φωτ. www.earthtimes.org)
πηγή
πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου